حدیث بوسیدن پیشانی مؤمن

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
سؤال

امام صادق -علیه السلام- می‌فرمایند: «إِنَّ لَکُمْ لَنُوراً تُعْرَفُونَ بِهِ فِی الدُّنْیَا حَتَّی إِنَّ أَحَدَکُمْ إِذَا لَقِیَ أَخَاهُ قَبَّلَهُ فِی مَوْضِعِ النُّورِ مِنْ جَبْهَتِهِ» «... پیشانی را ببوسید که محل نور است» منظور امام چه نوری می‌باشد؟


روایت از نظر سند ضعیف و قابل اعتماد نیست و بر فرض قبول مراد از نور، نور معرفت و ایمان است که ملائکه الهی، رسول خدا، ائمه اطهار و مؤمنان وارسته، آن نور را می‌شناسند.

حدیث و ترجمه

عن ابی عبدالله(ع): إِنَّ لَکُمْ لَنُوراً تُعْرَفُونَ بِهِ فِی الدُّنْیَا حَتَّی إِنَّ أَحَدَکُمْ إِذَا لَقِیَ أَخَاهُ قَبَّلَهُ فِی مَوْضِعِ النُّورِ مِنْ جَبْهَتِهِ[۱].

سند

مرحوم کلینی در باب بوسیدن پیشانی مؤمن روایتی از امام صادق –(ع)- نقل می‌کند که

در سند این روایت «أَبُو عَلِیٍّ الْأَشْعَرِیُّ» که نامش احمد بن ادریس قمی و «حَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْکُوفِیِّ» و «عُبَیْسِ بْنِ هِشَامٍ» وجود دارد که هر سه امامی مذهب، ثقه و جلیل القدر هستند.[۲]

راوی چهارم این روایت «حُسَیْنِ بْنِ أَحْمَدَ الْمِنْقَرِیِّ» است که در کتاب‌های رجالی تضعیف شده است.[۳]

راوی پنجم این روایت «یُونُسَ بْنِ ظَبْیَانَ» است که ضعیف، فاسد المذهب، دروغگو، غالی، همه کتاب‌هایش مخلوط (به مطالب درست و نادرست) و مورد لعن امام موسی کاظم –(ع)- می‌باشد.[۴]

بنابراین چنین حدیثی قابل استناد نیست و نمی‌توان آن را از نظر سندی قبول کرد.

دلالت حدیث

صرف نظر از ضعف سندی، صالحی مازندرانی در شرح این حدیث آورده است که مراد از نور همان نور معرفت، نور ایمان، نور اخلاق و نور عمل است و مراد از «تُعْرَفُونَ» ملائکه الهی و اهل آسمان‌ها و اهل صلاح روی زمین است که با نگاه به سیمای این فرد، آن نور را مشاهده کرده و او را می‌شناسند و این می‌رساند که محل بوسیدن پیشانی است و در روایتی دیگر آمده صورت برادر مؤمن را بوسیدن سزاوار است و هر دو جایز است. ‏[۵]

علامه مجلسی نیز می‌نویسد: «تُعْرَفُونَ» اشاره به آیه قرآن کریم دارد که می‌فرماید: «سِیماهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ»[۶] و لازم نیست این نور را همه بشناسند و بلکه ملائکه و معصومین آن را می‌شناسند و ممکن است مؤمنان برجسته و ایمان کامل نیز آنها را بشناسند.[۷]


منابع

  1. کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج‏۲، ص۱۸۵، بَابُ التَّقْبِیلِ، حدیث۱.
  2. رک: نرم افزاردرایه، ذیل این افراد.
  3. رک: رجال النجاشی، ص۵۳؛ رجال الطوسی، ص۳۳۵؛ رجال ابن داوود، ص۴۴۳؛ خلاصه الاقوال علامه حلی، ص۳۱۶ و ….
  4. رک: رجال النجاشی، ص۴۴۸؛ رجال الکشی، ص۳۶۳؛ رجال ابن الغضائری، ج۱، ص۱۰۱؛ رجال ابن داوود، ص۵۲۷؛ خلاصه الاقوال علامه حلی، ص۲۶۶ و ….
  5. مازندرانی، محمد صالح، شرح الکافی-الأصول و الروضه، تهران، المکتبه الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ق، ج‏۹، ص۶۰.
  6. فتح/ ۲۹.
  7. مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج‏۹، ص۷۸.