برتری پیامبر(ص) بر دیگر معصومان

سؤال

آیا می‌توان گفت مقام پیامبر اسلام(ص) از علی(ع) و باقی چهارده معصوم(ع) بالاتر است؟

طبق بیان آیات و روایات مقام پیامبر(ص) بالاتر از سایر انبیاء و امامان(ع) است.

آیات

۱ـ خداوند در توصیف مقام پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: ﴿وَ اِنَکَ لَعَلی خُلُق عَظیم؛ تو صاحب اخلاق عظیم و برجسته‌ای هستی[۱]

۲ـ در آیه دیگر می‌فرماید: ﴿لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسولِ اللّهِ اُسْوَه حَسَنه؛ برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکوئی بود[۲] یعنی مقام و منزلت پیامبر اکرم(ص) در نزد پروردگار آنقدر بالاست که خداوند او را بهترین الگو برای همه مسلمانان معرفی می‌کند.

روحیات عالی، استقامت و شکیبائی، هوشیاری و درایت، اخلاص و توجه به خدا، تسلط او بر حوادث و زانو نزدن در برابر سختی‌ها و مشکلات هر کدام می‌تواند الگو و سرمشقی برای همه مسلمانان باشد.[۳]

۳ـ اولویت مطلق پیامبر اکرم(ص) نسبت به افراد با ایمان نشانگر مقام و عظمت پیامبر اکرم(ص) می‌باشد که در قرآن کریم بطور صریح به آن اشاره شده است، آنجا که می‌فرماید: ﴿النبی اَوْلی بِالمُؤمنینَ من انْفُسِهِمْ پیامبر نسبت به مؤمنان از خود آنها اولی است.[۴]

روایات

۱ـ رسول خدا(ص) فرمود: جبرئیل گفت خداوند می‌فرماید: ای بندگان من بدانید، محبوب‌ترین خلق نزد من کسانی هستند که به امر من قیام کنند و با فضیلت‌ترین و گرامی‌ترین اینها نزد من محمّد(ص) سید مردم و گرامی‌ترین و افضل مردم بعد از محمد، علی مرتضی برادر مصطفی می‌باشد و بعد از علی هم گرامی‌ترین مردم در نزد آن امامان حقّی هستند که قیام برای اجرای عدالت می‌نمایند.[۵]

از این حدیث قدسی به وضوح عظمت مقام پیامبر(ص) نسبت به علی(ع) و بقیه ائمه(ع) استفاده می‌شود.

۲ـ در حدیثی از امام علی بن موسی الرضا(ع) چنین آمده است که پیغمبر اسلام(ص) فرمود: خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر آفرید که من از همه آنها نزد خداوند گرامی تر هستم در عین حال فخر و مباهاتی نمی‌کنم و خداوند ۱۲۴ هزار وصی آفرید علی(ع) از همه آنها نزد خداوند گرامی تر و برتر است[۶]

۳ـ خداوند در حدیث قدسی درباره فضیلت پیامبر اسلام نسبت به سایر انبیاء چنین می‌فرماید: ای احمد می دانی به خاطر چه تو را به سایر پیامبرانم برتری دادم؟ محمد(ص) عرض کرد نه خداوندا نمی‌دانم، خداوند می‌فرماید: من تو را به خاطر داشتن حسن خلق و سخاوت نفس و رحیم بودن نسبت به خلق به دیگر پیامبران برتری دادم و مردان خدا باید این صفات را داشته باشند.[۷]

۴ـ پیامبر(ص) در حدیث دیگر می‌فرماید: «ما مِنْ مُؤمِن الاّ اَنَا اَوْلی النّاس به فی الدنیا و الآخره» هیچ مؤمنی نیست مگر اینکه من در دنیا و آخرت نسبت به او از خودش اولی تر هستم.[۸]

نتیجه اینکه از آیات و روایات و مطالب یاد شده به خوبی استفاده می‌شود که مقام پیامبر اسلام(ص) نسبت به انبیاء الهی و نسبت به علی(ع) و ائمه معصومین(ع) همچنین نسبت به همه مسلمین و مؤمنین بالاتر است.

منابع

  1. قلم/ ۴.
  2. احزاب/ ۶.
  3. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ج۱۷، ص۲۴۲.
  4. احزاب/ ۶.
  5. حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، ترجمه زین العابدین کاظمی خلخالی، انتشارات دهقان، چاپ چهاردهم، باب دوازدهم، در شأن علی(ع) و ائمه اطهار(ع)، ص۴۹۸، ح۱۳۸.
  6. «خَلَقَ اللّهُ عَزّوجلّ مأه الف نبی و اربعه و عشرین الف نبی انااکرمهم علی اللّه و لا فخر و خلق اللّه عزّوجلّ مأه الف وصی و اربعه و عشرین الف وصی فعلی اکرمهم علی اللّه و اَفْضَلَهُمْ، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۰، ح۲۱، نقل از: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۱۸۳.
  7. «یا اَحْمَدُ تَدْری لاِی شیء و فَضَّلْتُکَ عَلی سائر الانبیاء: قال: اللّهمَّ لا، قال بالْخُلْقِ و حسن الخُلْقِ وَ سَخاوَه النَّفْسِ وَ رَحْمَه الْخَلْقِ وَ کذلِکَ اَوْتادُ الارضِ لَمْ یکونوا اَوْتاداً الاّ بهذا. حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، باب یازدهم، در شأن محمد(ص)، ص۳۴۲، ح۱۳۹.
  8. صحیح بخاری، ج۶، ص۱۴۵، تفسیر سوره احزاب، و مسند احمد حنبل، ج۲، ص۳۳۴، نقل از تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۰۳.