برتری پیامبر(ص) بر دیگر معصومان: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۱۸

سؤال

آیا می‌توان گفت مقام پیامبر اسلام(ص) از علی(ع) و باقی چهارده معصوم(ع) بالاتر است؟

مقام پیامبر اسلام(ص) براساس آیات و روایات بالاتر از امامان(ع) است. شکی نیست شؤون و مقامی که پیامبر(ص) دارد ممتاز و یگانه است و مقام رسالت و نبوت و جایگاه معنوی و اخلاقی او، قابل قیاس با دیگران نیست و همین تمایز او را در جایگاهی رفیع و یگانه قرار داده است.

آیات

۱ـ اولویت مطلق پیامبر اسلام(ص) نسبت به افراد با ایمان نشانگر مقام و عظمت پیامبر اکرم(ص) می‌باشد که در قرآن کریم صریح به آن اشاره شده است: ﴿النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ؛ پيامبر به مؤمنان از خودشان سزاوارتر [و نزديكتر] است.﴾(احزاب:۶)

۲. خداوند در توصیف مقام پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: ﴿وَإِنَّک لَعَلَیٰ خُلُقٍ عَظِیمٍ؛ تو صاحب اخلاق عظیم و برجسته‌ای هستی﴾(قلم:۴)

۳. در آیه دیگر می‌فرماید: ﴿لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسولِ اللّهِ اُسْوَه حَسَنه؛ برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکوئی بود.﴾(احزاب:۶) یعنی مقام و منزلت پیامبر اکرم(ص) در نزد پروردگار آنقدر بالاست که خداوند او را بهترین الگو برای همه مسلمانان معرفی می‌کند.

روایات

۱ـ رسول خدا(ص) فرمود: جبرئیل گفت خداوند می‌فرماید: ای بندگان من بدانید، محبوب‌ترین خلق نزد من کسانی هستند که به امر من قیام کنند و با فضیلت‌ترین و گرامی‌ترین این‌ها نزد من محمد(ص) است.^[۱] از این حدیث قدسی برتری مقام پیامبر(ص) نسبت به علی(ع) و بقیه ائمه(ع) استفاده می‌شود.

۲ـ در حدیثی از امام رضا(ع) آمده است که پیامبر اسلام(ص) فرمود: خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر آفرید که من از همه آنها نزد خداوند گرامی تر هستم در عین حال فخر و مباهاتی نمی‌کنم و خداوند ۱۲۴ هزار وصی آفرید علی(ع) از همه آنها نزد خداوند گرامی تر و برتر است^[۲]

۳ـ خداوند در حدیث قدسی درباره فضیلت پیامبر اسلام نسبت به سایر انبیاء چنین می‌فرماید: ای احمد می‌دانی به خاطر چه تو را بر سایر پیامبرانم برتری دادم؟ محمد(ص): خداوندا نمی‌دانم، خداوند فرمود: من تو را به خاطر داشتن حُسن خلق و سخاوت نفس و رحیم بودن خلق به دیگر پیامبران برتری دادم و مردان خدا باید این صفات را داشته باشند.^[۳]

۴ـ پیامبر(ص) در حدیث دیگر می‌فرماید: «ما مِنْ مُؤمِن الاّ اَنَا اَوْلی النّاس به فی الدنیا و الآخره» هیچ مؤمنی نیست مگر اینکه من در دنیا و آخرت نسبت به او از خودش اولی‌تر هستم.^[۴]

از آیات و روایات و مطالب یاد شده به خوبی استفاده می‌شود که مقام پیامبر اسلام(ص) نسبت به انبیاء الهی و نسبت به علی(ع) و ائمه معصوم(ع) همچنین نسبت به همه مسلمانان و مؤمنان بالاتر است.

منابع

↑ حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، ترجمه زین العابدین کاظمی خلخالی، انتشارات دهقان، چاپ چهاردهم، باب دوازدهم، در شأن علی(ع) و ائمه اطهار(ع)، ص۴۹۸، ح۱۳۸.
↑ «خَلَقَ اللّهُ عَزّوجلّ مأه الف نبی و اربعه و عشرین الف نبی انااکرمهم علی اللّه و لا فخر و خلق اللّه عزّوجلّ مأه الف وصی و اربعه و عشرین الف وصی فعلی اکرمهم علی اللّه و اَفْضَلَهُمْ، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۰، ح۲۱، نقل از: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۱۸۳.
↑ «یا اَحْمَدُ تَدْری لاِی شیء و فَضَّلْتُکَ عَلی سائر الانبیاء: قال: اللّهمَّ لا، قال بالْخُلْقِ و حسن الخُلْقِ وَ سَخاوَه النَّفْسِ وَ رَحْمَه الْخَلْقِ وَ کذلِکَ اَوْتادُ الارضِ لَمْ یکونوا اَوْتادا الاّ بهذا. حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، باب یازدهم، در شأن محمد(ص)، ص۳۴۲، ح۱۳۹.
↑ صحیح بخاری، ج۶، ص۱۴۵، تفسیر سوره احزاب، و مسند احمد حنبل، ج۲، ص۳۳۴، نقل از تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۰۳.

[1] حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، ترجمه زین العابدین کاظمی خلخالی، انتشارات دهقان، چاپ چهاردهم، باب دوازدهم، در شأن علی(ع) و ائمه اطهار(ع)، ص۴۹۸، ح۱۳۸.

[2] «خَلَقَ اللّهُ عَزّوجلّ مأه الف نبی و اربعه و عشرین الف نبی انااکرمهم علی اللّه و لا فخر و خلق اللّه عزّوجلّ مأه الف وصی و اربعه و عشرین الف وصی فعلی اکرمهم علی اللّه و اَفْضَلَهُمْ، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۰، ح۲۱، نقل از: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۱۸۳.

[3] «یا اَحْمَدُ تَدْری لاِی شیء و فَضَّلْتُکَ عَلی سائر الانبیاء: قال: اللّهمَّ لا، قال بالْخُلْقِ و حسن الخُلْقِ وَ سَخاوَه النَّفْسِ وَ رَحْمَه الْخَلْقِ وَ کذلِکَ اَوْتادُ الارضِ لَمْ یکونوا اَوْتادا الاّ بهذا. حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، باب یازدهم، در شأن محمد(ص)، ص۳۴۲، ح۱۳۹.

[4] صحیح بخاری، ج۶، ص۱۴۵، تفسیر سوره احزاب، و مسند احمد حنبل، ج۲، ص۳۳۴، نقل از تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۰۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
-{{شاخه
- | شاخه اصلی = کلام
- |شاخه فرعی۱ = نبوت
- |شاخه فرعی۲ = ویژگی‎های پیامبر اسلام
- |شاخه فرعی۳ =
-}}
 {{سوال}}
-آيا مي توان گفت مقام پيامبر اسلام(ص) از علي(ع) و باقي چهارده معصوم(ع) بالاتر است؟
+آیا می‌توان گفت مقام پیامبر اسلام(ص) از علی(ع) و باقی چهارده معصوم(ع) بالاتر است؟
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-طبق بيان آيات و روايات مقام پيامبر(ص) بالاتر از ساير انبياء و ائمه هدي(ع) است. براي نمونه به چند مورد از آيات و روايات اشاره مي كنيم:
+مقام پیامبر اسلام(ص) براساس آیات و روایات بالاتر از امامان(ع) است. شکی نیست شؤون و مقامی که [[پیامبر(ص)]] دارد ممتاز و یگانه است و مقام رسالت و نبوت و جایگاه معنوی و اخلاقی او، قابل قیاس با دیگران نیست و همین تمایز او را در جایگاهی رفیع و یگانه قرار داده است.
-==الف) آيات:==
-۱ـ خداوند در توصيف مقام پيامبر اکرم(ص) مي فرمايد: {{قرآن|وَ اِنَكَ لَعَلي خُلُق عَظيم}}<ref>قلم/ ۴.</ref> «تو صاحب اخلاق عظيم و برجسته اي هستي».
-۲ـ در آيه ديگر مي فرمايد: {{قرآن|لَقَدْ كانَ لَكُمْ في رَسولِ اللّهِ اُسْوَه حَسَنه}} «براي شما در زندگي رسول خدا سرمشق نيكوئي بود»<ref>احزاب/ ۶.</ref> يعني مقام و منزلت پيامبر اكرم(ص) در نزد پروردگار آنقدر بالاست كه خداوند او را بهترين الگو براي همه مسلمانان معرفي مي كند.
-روحيات عالي، استقامت و شكيبائي، هوشياري و درايت، اخلاص و توجه به خدا، تسلط او بر حوادث و زانو نزدن در برابر سختيها و مشكلات هر كدام مي تواند الگو و سرمشقي براي همه مسلمانان باشد.<ref>مکارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، انتشارات دار الكتب الاسلاميه، ج۱۷، ص۲۴۲.</ref>
-۳ـ اولويت مطلق پيامبر اكرم(ص) نسبت به افراد با ايمان نشانگر مقام و عظمت پيامبر اكرم(ص) مي باشد كه در قرآن كريم بطور صريح به آن اشاره شده است، آنجا كه مي فرمايد: {{قرآن|النبي اَوْلي بِالمُؤمنينَ من انْفُسِهِمْ}} پيامبر نسبت به مؤمنان از خود آنها اولي است.<ref>احزاب/ ۶.</ref>
-قرآن كريم در اين آيه شريفه اولويت پيامبر(ص) را نسبت به مسلمانان به طور مطلق ذكر كرده است و مفهومش اين است كه در كليه اختياراتي كه انسان نسبت به خويش دارد پيامبر(ص) از خود او نيز اولي است. هم در مسائل اجتماعي هم فردي و خصوصي و هم در مسائل مربوط به حكومت و هم قضاوت و دعوت از هر انساني اولي تر است و اراده و خواست پيامبر(ص) مقدم بر اراده و خواست ديگران مي باشد. چرا كه پيامبر(ص) معصوم است و نماينده خدا جز خير و صلاح جامعه و فرد را در نظر نمي گيرد و هرگز تابع هوي و هوس نيست و هيچگاه، منافع خود را بر ديگران مقدم نمي شمرد. اين اولويت در حقيقت شاخه اي از اولويت و مشيت الهي است زيرا، ما هر چه داريم از خداست.<ref>تفسير نمونه، همان، ج۱۷، ص۲۰۲.</ref>
+==آیات==
+۱ـ اولویت مطلق پیامبر اسلام(ص) نسبت به افراد با ایمان نشانگر مقام و عظمت پیامبر اکرم(ص) می‌باشد که در قرآن کریم صریح به آن اشاره شده است: {{قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ|سوره=احزاب|آیه=۶|ترجمه=پيامبر به مؤمنان از خودشان سزاوارتر [و نزديكتر] است.}}
-==ب) روايات:==
+۲. خداوند در توصیف مقام پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: {{قرآن|وَإِنَّک لَعَلَیٰ خُلُقٍ عَظِیمٍ| ترجمه = تو صاحب اخلاق عظیم و برجسته‌ای هستی
+|سوره=قلم|آیه=۴}}
-۱ـ رسول خدا(ص) فرمود: جبرئيل گفت خداوند مي فرمايد: اي بندگان من بدانيد. محبوب ترين خلق در نزد من كساني هستند كه به امر من قيام كنند و با فضيلت ترين و گرامي ترين اينها نزد من محمّد(ص) سيد مردم و گرامي ترين و افضل مردم بعد از محمد، علي مرتضي برادر مصطفي مي باشد و بعد از علي هم گرامي ترين مردم در نزد آن امامان حقّي هستند كه قيام براي اجراي عدالت مي نمايند.<ref>حرّ عاملي، كليات حديث قدسي، ترجمه زين العابدين كاظمي خلخالي، انتشارات دهقان، چاپ چهاردهم، باب دوازدهم، در شأن علي(ع) و ائمه اطهار(ع) ، ص۴۹۸، ح۱۳۸.</ref>
+۳. در آیه دیگر می‌فرماید: {{قرآن|لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسولِ اللّهِ اُسْوَه حَسَنه
+| ترجمه = برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکوئی بود.|سوره=احزاب|آیه=۶}} یعنی مقام و منزلت پیامبر اکرم(ص) در نزد پروردگار آنقدر بالاست که خداوند او را بهترین الگو برای همه مسلمانان معرفی می‌کند.
-از اين حديث قدسي به وضوح عظمت مقام پيامبر(ص) نسبت به علي(ع) و بقيه ائمه(ع) استفاده مي شود.
+==روایات==
+۱ـ رسول خدا(ص) فرمود: جبرئیل گفت خداوند می‌فرماید: ای بندگان من بدانید، محبوب‌ترین خلق نزد من کسانی هستند که به امر من قیام کنند و با فضیلت‌ترین و گرامی‌ترین این‌ها نزد من محمد(ص) است.<ref>حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، ترجمه زین العابدین کاظمی خلخالی، انتشارات دهقان، چاپ چهاردهم، باب دوازدهم، در شأن علی(ع) و ائمه اطهار(ع)، ص۴۹۸، ح۱۳۸.</ref> از این حدیث قدسی برتری مقام پیامبر(ص) نسبت به علی(ع) و بقیه ائمه(ع) استفاده می‌شود.
-۲ـ در حديثي از امام علي بن موسي الرضا(ع) چنين آمده است كه پيغمبر اسلام(ص) فرمود: خداوند ۱۲۴ هزار پيامبر آفريد كه من از همه آنها نزد خداوند گرامي تر هستم در عين حال فخر و مباهاتي نمي كنم و خداوند ۱۲۴ هزار وصي آفريد علي(ع) از همه آنها نزد خداوند گرامي تر و برتر است<ref>«خَلَقَ اللّهُ عَزّوجلّ مأه الف نبي و اربعه و عشرين الف نبي انااكرمهم علي اللّه و لا فخر و خلق اللّه عزّوجلّ مأه الف وصي و اربعه و عشرين الف وصي فعلي اكرمهم علي اللّه و اَفْضَلَهُمْ، مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۰، ح۲۱، نقل از: مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، دار الكتب الاسلاميه، ج۲۰، ص۱۸۳.</ref>
+۲ـ در حدیثی از [[امام رضا(ع)]] آمده است که پیامبر اسلام(ص) فرمود: خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر آفرید که من از همه آنها نزد خداوند گرامی تر هستم در عین حال فخر و مباهاتی نمی‌کنم و خداوند ۱۲۴ هزار وصی آفرید علی(ع) از همه آنها نزد خداوند گرامی تر و برتر است<ref>«خَلَقَ اللّهُ عَزّوجلّ مأه الف نبی و اربعه و عشرین الف نبی انااکرمهم علی اللّه و لا فخر و خلق اللّه عزّوجلّ مأه الف وصی و اربعه و عشرین الف وصی فعلی اکرمهم علی اللّه و اَفْضَلَهُمْ، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۰، ح۲۱، نقل از: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۱۸۳.</ref>
-۳ـ خداوند در حديث قدسي درباره فضيلت پيامبر اسلام نسبت به ساير انبياء چنين مي فرمايد: اي احمد مي داني به خاطر چه تو را به ساير پيامبرانم برتري دادم؟ محمد(ص) عرض كرد نه خداوندا نمي دانم، خداوند مي فرمايد: من تو را به خاطر داشتن حسن خلق و سخاوت نفس و رحيم بودن نسبت به خلق به ديگر پيامبران برتري دادم و مردان خدا بايد اين صفات را داشته باشند.<ref>«يا اَحْمَدُ تَدْري لاَِي شيء و فَضَّلْتُكَ عَلي سائر الانبياء: قال: اللّهمَّ لا، قال بالْخُلْقِ و حسن الخُلْقِ وَ سَخاوَه النَّفْسِ وَ رَحْمَه الْخَلْقِ وَ كذلِكَ اَوْتادُ الارضِ لَمْ يكونوا اَوْتاداً الاّ بهذا. حرّ عاملي، كليات حديث قدسي، باب يازدهم، در شأن محمد(ص) ، ص۳۴۲، ح۱۳۹.</ref>
+۳ـ خداوند در [[حدیث قدسی]] درباره فضیلت پیامبر اسلام نسبت به سایر انبیاء چنین می‌فرماید: ای احمد می‌دانی به خاطر چه تو را بر سایر پیامبرانم برتری دادم؟ محمد(ص): خداوندا نمی‌دانم، خداوند فرمود: من تو را به خاطر داشتن حُسن خلق و سخاوت نفس و رحیم بودن خلق به دیگر پیامبران برتری دادم و مردان خدا باید این صفات را داشته باشند.<ref>«یا اَحْمَدُ تَدْری لاِی شیء و فَضَّلْتُکَ عَلی سائر الانبیاء: قال: اللّهمَّ لا، قال بالْخُلْقِ و حسن الخُلْقِ وَ سَخاوَه النَّفْسِ وَ رَحْمَه الْخَلْقِ وَ کذلِکَ اَوْتادُ الارضِ لَمْ یکونوا اَوْتادا الاّ بهذا. حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، باب یازدهم، در شأن محمد(ص)، ص۳۴۲، ح۱۳۹.</ref>
-۴ـ پيامبر(ص) در حديث ديگر مي فرمايد: «ما مِنْ مُؤمِن الاّ اَنَا اَوْلي النّاس به في الدنيا و الآخره» هيچ مؤمني نيست مگر اينكه من در دنيا و آخرت نسبت به او از خودش اولي تر هستم.<ref>صحيح بخاري، ج۶، ص۱۴۵، تفسير سوره احزاب، و مسند احمد حنبل، ج۲، ص۳۳۴، نقل از تفسير نمونه، ج۱۷، ص۲۰۳.</ref>
+۴ـ پیامبر(ص) در حدیث دیگر می‌فرماید: «ما مِنْ مُؤمِن الاّ اَنَا اَوْلی النّاس به فی الدنیا و الآخره» هیچ مؤمنی نیست مگر اینکه من در دنیا و آخرت نسبت به او از خودش اولی‌تر هستم.<ref>صحیح بخاری، ج۶، ص۱۴۵، تفسیر سوره احزاب، و مسند احمد حنبل، ج۲، ص۳۳۴، نقل از تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۰۳.</ref>
-نتيجه اينكه از آيات و روايات و مطالب ياد شده به خوبي استفاده مي شود كه مقام پيامبر اسلام(ص) نسبت به انبياء الهي و نسبت به علي(ع) و ائمه معصومين(ع) همچنين نسبت به همه مسلمين و مؤمنين بالاتر است. و بعد از مقام پيامبر اسلام(ص) مقام علي(ع) و ساير ائمه معصومين قرار گرفته است.
+از آیات و روایات و مطالب یاد شده به خوبی استفاده می‌شود که مقام پیامبر اسلام(ص) نسبت به انبیاء الهی و نسبت به علی(ع) و ائمه معصوم(ع) همچنین نسبت به همه مسلمانان و مؤمنان بالاتر است.
-{{پایان پاسخ}}
 ==منابع==
-<references />
+{{پانویس|۲}}
+{{شاخه
+ | شاخه اصلی = کلام
+ | شاخه فرعی۱ = نبوت
+ | شاخه فرعی۲ = ویژگی‌های پیامبر اسلام
+ | شاخه فرعی۳ =
+}}
 {{تکمیل مقاله
-  | شناسه =
+  | شناسه = شد
-  | تیترها =
+  | تیترها = شد
-  | ویرایش =
+  | ویرایش = شد
   | لینک‌دهی =
   | ناوبری =
   | نمایه =
-  | تغییر مسیر =
+  | تغییر مسیر =شد
-  | بازبینی =
+ | ارجاعات =
-  | تکمیل =
+ | بازبینی نویسنده =
-  | اولویت =
+  | بازبینی = شد
-  | کیفیت =
+  | تکمیل =
+  | اولویت =ج
+  | کیفیت =د
 }}
 {{پایان متن}}
+<references />