الگوبودن حضرت خدیجه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
 
لطفاً بفرمایید حضرت خدیجه(س) از چه جهاتی برای بانوان مسلمان قابل الگوگیری هستند؟
لطفاً بفرمایید حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) از چه جهاتی برای بانوان مسلمان قابل الگوگیری هستند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|فاطمی|خانواده}}
{{درگاه|فاطمی|خانواده}}


الگوپذیری انسان و معرفی الگو توسط قرآن
[[حضرت خدیجه(س)]]، نخستین همسر پیامبر(ص) و نخستین زن مسلمان، از زنان شایسته و بزرگ اسلام است که در مکارم اخلاق مانند عفت و حیا و پاکی و طهارت برای همه زنان الگو می‌باشد. ایثار، ایمان، فداکاری، مقاومت و صبر از دیگر خصائل اخلاقی اوست که می‌تواند سرمشق زنان مسلمان شود.
 
گرایش به الگو و تأثیرپذیری از آن در امور مختلف زندگی فردی و اجتماعی، از گرایش‌های فطری انسان است. قرآن کریم، که کتاب هدایت و پاسخ گو به نیازها و خواسته‌های فطری انسان هاست، به این نیاز مهم پاسخ گفته است
 
قرآن کریم در کنار مردان بزرگ از زنان بزرگ و قدّیسه یاد می‌کند. در کنار حضرت آدم (علیه‌السلام) و ابراهیم (علیه‌السلام) از همسران آنها و در کنار حضرت موسی (علیه‌السلام) و عیسی (علیه‌السلام) از مادران آنها در نهایت تجلیل و عظمت یاد می‌کند.
 
یکی از الگوهایی که در مورد ارزش‌هایی مثل عفت و حیا و پاکی و طهارت برای همه جهانیان الگو می‌باشد حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) است.
 
در این نوشتار در صدد بیان برخی از جهات الگو بودن ایشان برای همه مخصوصاً بانوان هستیم.
 
جهات الگو بودن حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها
 
در روایتی از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌خوانیم: «افضل نساء اهل الجنّه خدیجه بنت خویلد، و فاطمه بنت محمّد (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، و مریم بنت عمران، و آسیه بنت مزاحم؛ برترین زنان اهل بهشت چهار نفرند خدیجه دختر خویلد و فاطمه دختر محمّد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم.»<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۱۵۰، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۰ ش.</ref>
 
حضرت خدیجه از جهات مختلفی می‌تواند برای زنان و حتی مردان الگو باشد، که به برخی از آنان اشاره می‌کنیم:
 
۱ـ الگوی ازدواج: ایشان با سرمایهٔ زیاد، با جوانی که از نظر دارایی در سطح بسیار پایین‌تری بود ازدواج کردند، چرا که معیار ایشان ایمان و مسائل معنوی بود برعکس جوانان امروز که در انتخاب خود غالباً معیارهای مادی را مدنظر قرار می‌دهند.


۲ـ الگوی ایمان: ایشان به محض اطلاع از پیامبری پیامبر با تمام تعصبات کاذب اجتماعی آن زمان خداحافظی کردند و افتخار اولین زن ایمان آورنده را نصیب خود کردند.
== زندگی‌نامه و ازدواج با پیامبر(ص) ==
خدیجه، نخستین همسر پیامبر(ص) و نخستین زن مسلمان است. براساس اغلب منابع، وی قبل از ازدواج با حضرت محمد(ص)، دو بار ازدواج کرده بود. برخی نیز به استناد شواهدی، ازدواج‌های خدیجه پیش از وصلت با پیامبر(ص) را رد کرده‌اند. در چگونگی همکاری و آشنایی حضرت محمد(ص) که در آن سال‌ها حدود بیست سال داشت ــ با خدیجه، اختلاف هست. برخی آغاز روابط تجاری خدیجه و پیامبر(ص) را به توصیه و سفارش ابوطالب دانسته‌اند. حضرت محمد حداکثر پنج سفر تجاری، چهار سفر به یمن و یک سفر به شام، برای خدیجه انجام داد. مهم‌ترین آنها، که به ازدواج آن دو منجر گردید، سفر تجاری شام بود و به دلیل اهمیتش اکثر منابع، تنها به ذکر آن سفر پرداخته و آن را ابتدای همکاری حضرت با خدیجه دانسته‌اند. در اکثر منابع، پیامبر را هنگام ازدواج ۲۵ ساله و خدیجه را چهل ساله دانسته‌اند. خدیجه پس از ازدواج با پیامبر، تمام داراییش را به وی بخشید و کارهای تجاری را نیز به او سپرد. تأثیر حمایت‌های مالی خدیجه به حدی بود که پیامبر(ص)، بعدها آن را ستود و فرمود: «هیچ ثروتی به اندازه ثروت خدیجه برایم سودمند نبود». خدیجه، در ۶۵ سالگی در رمضان سال دهم بعثت درگذشت.<ref>محمود پور، محمد، «خدیجه '''»'''، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>


۳ـ الگوی ایثار: حضرت خدیجه نمونهٔ ایثار و الگوی بخشش برای همهٔ مسلمانان بلکه انسانیت است، ایشان که با سرمایه زیاد وارد خانه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) شدند و تمام این مال را در راه دین خرج نمودند.<ref>ابن اثیر جزری، اسدالغابه، ج۵، ص۴۳۶.</ref>
== وجوه اخلاقی حضرت خدیجه(س) ==
خدیجه(س) با ثروت فراوان و تجارت گسترده‌اش، بانوی توانگر حجاز به‌شمار می‌آمد و به خوشخویی و خردمندی زبانزد بود.<ref>مدرسی، سید محمد تقی، هدایتگران راه نور، ج۱، ص۲۴۷.</ref> براساس اغلب منابع، وی قبل از ازدواج با حضرت محمد(ص)، دو بار ازدواج کرده بود. برخی نیز به استناد شواهدی، ازدواج‌های خدیجه پیش از وصلت با پیامبر را رد کرده‌اند.<ref>محمود پور، محمد، «خدیجه '''»'''، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>


پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در اینباره فرمودند: «او روزی به من ایمان آورد که دیگران مرا تکذیب کردند و روزی ثروت خود را به پای من ریخت که دیگران ثروتشان را از من دریغ کردند.»<ref>همسران رسول خدا، ص۱۸، به نقل از استیعاب ابن عبدالبر.</ref>
روایتی از [[حضرت محمد(ص)]] آمده است: «برترین زنان اهل بهشت چهار نفرند: خدیجه دختر خویلد و [[فاطمه دختر محمد]] و [[حضرت مریم(س)|مریم دختر عمران]] و [[آسیه دختر مزاحم]].»<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۱۵۰، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۰ ش.</ref> حضرت خدیجه(س) خصوصیات اخلاقی زیادی داشته است که او را به عنوان یک الگو در میان زنان مسلمان شناسانده است. از جمله در ازدواج، ایمان، ایثار، مقاومت، علاقه به همسر و عفت و حیا.


۴ـ الگوی مقاومت: با تحمل سختی‌های زیاد در شعب ابوطالب درس ایستادگی و مقاومت آموختند
'''الگوی ازدواج''': حضرت خدیجه(س) با سرمایهٔ زیاد، با جوانی که از نظر دارایی در سطح بسیار پایین‌تری بود ازدواج کردند، چرا که معیار ایشان ایمان و مسائل معنوی بود؛ برعکس برخی جوانان که در انتخاب خود غالباً معیارهای مادی را مدنظر قرار می‌دهند.


۵ـ الگوی نماز: به همراه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و حضرت علی (علیه‌السلام) در نماز جماعت سه نفری در صحن مسجدالحرام حاضر می‌شدند و این کار الگویی بزرگی برای نماز خواهران و حتی برادران است که نمازشان به جهت خجالت کشیدن در بعضی مواقع قضا می‌شود، و نشان دادند که حیای مذموم در اسلام جایی ندارد.<ref>ابن اثیر جزری، أسدالغابه فی معرفه الصحابه، ج‏۶، ص۷۸؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۸۹.</ref>
'''الگوی ایمان''': حضرت خدیجه(س) به محض اطلاع از پیامبری پیامبر(ص) با تمام تعصبات کاذب اجتماعی آن زمان خداحافظی کردند و افتخار اولین زن ایمان آورنده را نصیب خود کردند.


۶ـ الگوی حیا: هنگام رحلت با آنکه هر چه داشتند فدای دین اسلام کردند اما برای تقاضای لباس پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) جهت کفن، مراعات حیای پسندیده را نمودند.
'''الگوی ایثار''': حضرت خدیجه نمونهٔ ایثار و الگوی بخشش برای همهٔ مسلمانان است. خدیجه(س) با سرمایه زیاد وارد خانه پیامبر(ص) شدند و تمام این مال را در راه دین خرج نمودند.<ref>ابن اثیر جزری، اسدالغابه، ج۵، ص۴۳۶.</ref> پیامبر(ص) در اینباره می‌فرماید: «او روزی به من ایمان آورد که دیگران مرا تکذیب کردند و روزی ثروت خود را به پای من ریخت که دیگران ثروتشان را از من دریغ کردند.»<ref>همسران رسول خدا، ص۱۸، به نقل از استیعاب ابن عبدالبر.</ref> گفته شده است که خدیجه پس از ازدواج با پیامبر، تمام داراییش را به وی بخشید و کارهای تجاری را نیز به او سپرد.<ref>محمود پور، محمد، «خدیجه '''»'''، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>


بانوان و حتی مردان می‌توانند با استفاده از جهاتی که گفته شد از ایشان الگوگیری کرده و هر چه بیشتر در راستای دین حرکت نمایند.
'''الگوی مقاومت''': همسر پیامبر(ص) با تحمل سختی‌های زیاد در [[شعب ابوطالب]] درس ایستادگی و مقاومت را به دیگران آموختند.


منابع جهت مطالعهٔ بیشتر:
'''الگوی نماز''': حضرت خدیجه(س) به همراه پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) در نماز جماعت سه نفری در صحن مسجدالحرام حاضر می‌شدند و این کار الگویی بزرگی برای نماز خواهران و حتی برادران است که نمازشان به جهت خجالت کشیدن در بعضی مواقع قضا می‌شود، و نشان دادند که حیای مذموم در اسلام جایی ندارد.<ref>ابن اثیر جزری، أسدالغابه فی معرفه الصحابه، ج‏۶، ص۷۸؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۸۹.</ref>


۱. جوادی آملی، عبد الله، زن در آیینهٔ جلال و جمال، تهران، نشر فرهنگی رجا، ۱۳۷۱ ش.
== جستارهای وابسته ==
۲.
* [[زنان اسوه در قرآن]]
۳. فهیم کرمانی، مرتضی، زن و پیام آوری، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۴ ش.
۴.
۵. جمعی از نویسندگان، همسر آفتاب، قم، طاها، ۱۳۸۵.
۶.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =تاریخ
  | شاخه اصلی = تاریخ
  | شاخه فرعی۱ =تاریخ و سیره معصومان
  | شاخه فرعی۱ = زنان اسوه
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۵۹

سؤال

لطفاً بفرمایید حضرت خدیجه(س) از چه جهاتی برای بانوان مسلمان قابل الگوگیری هستند؟

درگاه‌ها
فاطمیه.png
زن-و-خانواده.png


حضرت خدیجه(س)، نخستین همسر پیامبر(ص) و نخستین زن مسلمان، از زنان شایسته و بزرگ اسلام است که در مکارم اخلاق مانند عفت و حیا و پاکی و طهارت برای همه زنان الگو می‌باشد. ایثار، ایمان، فداکاری، مقاومت و صبر از دیگر خصائل اخلاقی اوست که می‌تواند سرمشق زنان مسلمان شود.

زندگی‌نامه و ازدواج با پیامبر(ص)

خدیجه، نخستین همسر پیامبر(ص) و نخستین زن مسلمان است. براساس اغلب منابع، وی قبل از ازدواج با حضرت محمد(ص)، دو بار ازدواج کرده بود. برخی نیز به استناد شواهدی، ازدواج‌های خدیجه پیش از وصلت با پیامبر(ص) را رد کرده‌اند. در چگونگی همکاری و آشنایی حضرت محمد(ص) که در آن سال‌ها حدود بیست سال داشت ــ با خدیجه، اختلاف هست. برخی آغاز روابط تجاری خدیجه و پیامبر(ص) را به توصیه و سفارش ابوطالب دانسته‌اند. حضرت محمد حداکثر پنج سفر تجاری، چهار سفر به یمن و یک سفر به شام، برای خدیجه انجام داد. مهم‌ترین آنها، که به ازدواج آن دو منجر گردید، سفر تجاری شام بود و به دلیل اهمیتش اکثر منابع، تنها به ذکر آن سفر پرداخته و آن را ابتدای همکاری حضرت با خدیجه دانسته‌اند. در اکثر منابع، پیامبر را هنگام ازدواج ۲۵ ساله و خدیجه را چهل ساله دانسته‌اند. خدیجه پس از ازدواج با پیامبر، تمام داراییش را به وی بخشید و کارهای تجاری را نیز به او سپرد. تأثیر حمایت‌های مالی خدیجه به حدی بود که پیامبر(ص)، بعدها آن را ستود و فرمود: «هیچ ثروتی به اندازه ثروت خدیجه برایم سودمند نبود». خدیجه، در ۶۵ سالگی در رمضان سال دهم بعثت درگذشت.[۱]

وجوه اخلاقی حضرت خدیجه(س)

خدیجه(س) با ثروت فراوان و تجارت گسترده‌اش، بانوی توانگر حجاز به‌شمار می‌آمد و به خوشخویی و خردمندی زبانزد بود.[۲] براساس اغلب منابع، وی قبل از ازدواج با حضرت محمد(ص)، دو بار ازدواج کرده بود. برخی نیز به استناد شواهدی، ازدواج‌های خدیجه پیش از وصلت با پیامبر را رد کرده‌اند.[۳]

روایتی از حضرت محمد(ص) آمده است: «برترین زنان اهل بهشت چهار نفرند: خدیجه دختر خویلد و فاطمه دختر محمد و مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم[۴] حضرت خدیجه(س) خصوصیات اخلاقی زیادی داشته است که او را به عنوان یک الگو در میان زنان مسلمان شناسانده است. از جمله در ازدواج، ایمان، ایثار، مقاومت، علاقه به همسر و عفت و حیا.

الگوی ازدواج: حضرت خدیجه(س) با سرمایهٔ زیاد، با جوانی که از نظر دارایی در سطح بسیار پایین‌تری بود ازدواج کردند، چرا که معیار ایشان ایمان و مسائل معنوی بود؛ برعکس برخی جوانان که در انتخاب خود غالباً معیارهای مادی را مدنظر قرار می‌دهند.

الگوی ایمان: حضرت خدیجه(س) به محض اطلاع از پیامبری پیامبر(ص) با تمام تعصبات کاذب اجتماعی آن زمان خداحافظی کردند و افتخار اولین زن ایمان آورنده را نصیب خود کردند.

الگوی ایثار: حضرت خدیجه نمونهٔ ایثار و الگوی بخشش برای همهٔ مسلمانان است. خدیجه(س) با سرمایه زیاد وارد خانه پیامبر(ص) شدند و تمام این مال را در راه دین خرج نمودند.[۵] پیامبر(ص) در اینباره می‌فرماید: «او روزی به من ایمان آورد که دیگران مرا تکذیب کردند و روزی ثروت خود را به پای من ریخت که دیگران ثروتشان را از من دریغ کردند.»[۶] گفته شده است که خدیجه پس از ازدواج با پیامبر، تمام داراییش را به وی بخشید و کارهای تجاری را نیز به او سپرد.[۷]

الگوی مقاومت: همسر پیامبر(ص) با تحمل سختی‌های زیاد در شعب ابوطالب درس ایستادگی و مقاومت را به دیگران آموختند.

الگوی نماز: حضرت خدیجه(س) به همراه پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) در نماز جماعت سه نفری در صحن مسجدالحرام حاضر می‌شدند و این کار الگویی بزرگی برای نماز خواهران و حتی برادران است که نمازشان به جهت خجالت کشیدن در بعضی مواقع قضا می‌شود، و نشان دادند که حیای مذموم در اسلام جایی ندارد.[۸]

جستارهای وابسته

منابع

  1. محمود پور، محمد، «خدیجه »، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
  2. مدرسی، سید محمد تقی، هدایتگران راه نور، ج۱، ص۲۴۷.
  3. محمود پور، محمد، «خدیجه »، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
  4. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۱۵۰، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۰ ش.
  5. ابن اثیر جزری، اسدالغابه، ج۵، ص۴۳۶.
  6. همسران رسول خدا، ص۱۸، به نقل از استیعاب ابن عبدالبر.
  7. محمود پور، محمد، «خدیجه »، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.
  8. ابن اثیر جزری، أسدالغابه فی معرفه الصحابه، ج‏۶، ص۷۸؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۸۹.