اربعین حسینی
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
اربعین چه روزی است؟ زیارت اربعین و پیاده روی برای زیارت مستحب است؟
روز بیست و یکم سال ۶۱ قمری، چهل روز پس از عاشورا و شهادت امام حسین را روز اربعین می گویند. در برخی منابع تاریخی آمده است که در روز اربعین اسرای کربلا به زیارت مزار امام حسین آمدند و دوم آنکه جابر بن عبدالله صحابی پیامبر به زیارت قبر امام حسین آمده است. از این جهت اربعین برای شیعیان مهم تلقی و هر ساله عزاداری و زیارت حرم امام حسین در هر سال، از مناسک و آداب دینی شیعیان شمرده می شود.
واقعه تاریخی اولین اربعین
حضور اهل بيت(ع) در اولين اربعين شهادت امام حسين (ع) بر سر مزار آن حضرت در كربلا از مسائلى است كه در قرون اخير برخى محققان شيعه درباره آن تشكيك كرده اند. در مقابل، برخى ديگر از انديشمندان، درصدد رد اين تشكيك و اثبات اربعين اول شده اند.[۱]
شیخ طوسى در مصباح المتهجد می نویسد روز ۲۰ صفر یعنى اربعین زمانى است كه حرم امام حسین (ع) یعنى كاروان‌اسرا، از شام به مدینه مراجعت كردند. و روزى است كه جابر بن عبدالله بن‌حرام انصاری، صحابی رسول خدا (ص)، از مدینه به كربلا رسید تا به زیارت قبر امام حسین (ع) بشتابد و او نخستین كسى است از مردمان كه قبر آن‌حضرت را زیارت كرد. علامه مجلسی خلاف این رای را اختیار کرده است.[۲]
ابوریحان بیرونى روز اول ماه صفر را روزى مى داند كه سر امام حسین (ع) را وارد دمشق شده است. عماد الدین طبرى در «كامل بهائی» است كه رسیدن اسرا به دمشق را در ۱۶ربیع الاول دانسته یعنى ۶۶روز پس از عاشورا میداند.
با توجه به این که ابن زیاد مدتى اسراء را در كوفه نگه داشت و زمانى كه در این نگه داشته صرف شده و زمانی كه در مسیر رفت به شام و اقامت یك ماهه در آنجا و بازگشت مورد نیاز است، بعید است كه آنان در اربعین به مدینه یا كربلا رسیده باشند. در دهه‌هاى اخیر مرحوم محمد ابراهیم آیتى هم در كتاب‌بررسى تاریخ عاشورا بازگشت اسرا را به كربلا انكار كرده است. همین طور آقاى مطهرى كه متأثر از مرحوم آیتى است. شهید محراب مرحوم حاج سید محمدعلى قاضى طباطبائى كتاب مفصلى با نام «تحقیق در باره اولین اربعین حضرت سید الشهداء» در باره اربعین نوشت كه اخیرا هم به شكل تازه و زیبایى چاپ شده است. هدف ایشان از نگارش این اثر آن بود تا ثابت كند، آمدن اسراى از شام به كربلا در نخستین اربعین، بعید نیست.
استحباب زیارت اربعین
مهمترین نكته درباره اربعین، روایت امام عسكرى (ع) است. که در روایتى كه در منابع مختلف از ایشان نقل شده فرموده‌اند: نشانه‌هاى مؤمن پنج چیز است: ۱. خواندن پنجاه و یك ركعت نماز (۱۷ ركعت نماز واجب + ۱۱ نماز شب + ۲۳ نوافل) ۲. زیارت اربعین ۳. انگشترى در دست راست ۴. وجود آثار سجده بر پیشانى ۵. بلند خواندن بسم الله در نماز این حدیث تنها مدرك معتبرى است كه جداى از خود زیارت اربعین كه درمنابع دعایى آمده، به اربعین امام حسین (ع) و بزرگداشت آن روز تصریح كرده است. شیخ طوسی میگوید در این روز زیارت امام حسین (ع) مستحب است واین زیارت، همانا خواندن زیارت اربعین است.
نخستین زیارت امام حسین (علیه السلام) در نخستین اربعین، توسط جابر بن عبدالله انصاری صورت گرفته است و از آن پس ائمه اطهار علیهم السلام كه از هر فرصتی براى رواج زیارت امام حسین (علیه السلام) بهره می‌گرفتند، آن‌روز را كه نخستین زیارت در آن انجام شده، به عنوان روزى كه زیارت امام حسین (علیه السلام) در آن مستحب است، اعلام فرمودند. متن زیارت اربعین هم ازسوى حضرت صادق علیه السلام انشاء شده و با داشتن آن مضامین عالی،شیعیان را از زیارت‌آن حضرت در این روز برخوردار می‌كند.[۳]
پیاده روی اربعین
.
مطالعه بیشتر
- حماسه حسینی، شهید مرتضی مطهری.