«کعبه» اولین خانه ساخته شده برای عبادت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۵۷

سؤال

با توجه به قرآن بفرمایید اولین خانه‌ای که در زمین برای مردم بنا شده است، کدام است؟

کعبه اولین خانه‌ای است که به منظور عبادت و پرستش برای مردم ساخته شده است؛ نه اینکه اولین خانه‌ مسکونی روی زمین باشد.^[۱] در آیه ۹۶، سوره آل‌عمران سخن از اولین خانه (اوّلَ بیتٍ) به میان آمده است، که در نگاه اول به نظر می‌رسد اولین خانه مسکونی کعبه می‌باشد ولی اثبات این مطلب مشکل است. شیخ طوسی (ره) می‌فرماید: «کعبه اولین خانه است، به جهت این که قبل از آن، خانه‌ای که در آن اعمال حج را انجام دهند وجود نداشت» در ادامه ایشان روایتی از حضرت علی(ع) نقل می‌کنند که می‌فرمایند: «اولین خانه‌ای که برای عبادت بنا شد، بیت‌الحرام است».^[۲]

شأن نزول آیه ۹۶ سوره آل عمران

«پس از تغییر قبله از بیت‌المقدس به کعبه باز هم یهودیان دست از دشمنی و شبهه‌افکنی برنداشتند و این بار گفتند شما (مسلمانان) ادعا می‌کنید بر آیین ابراهیم هستید و با این همه به سوی کعبه نماز می‌خوانید در حالی که خداوند بیت‌المقدس را قبله قرار داده است و ابراهیم(ع) نیز بدان سوی نماز می‌گزارد.»^[۳] در جواب یهود آیه ﴿إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمِينَ؛ نخستین خانه‌ای که برای مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکّه است، که پر برکت، و مایه هدایت جهانیان است.﴾(آل عمران:96) و آیه پس از آن نازل شد که می‌فرماید: «نخستین خانه‌ای که برای مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکه است، که برای پرهیزگار برکت، و مایه هدایت جهانیان است. در آن نشانه‌های روشن، (از جمله) مقام ابراهیم است…»^[۴]

نادرستی سخن یهودیان از این جهت است که کعبه اولین بار به دست حضرت آدم(ع) ساخته شد، سپس در طوفان نوح فرو ریخت و بعد به دست حضرت ابراهیم(ع) و فرزندش اسماعیل(ع) تجدید بنا گردید.^[۵] ولی بیت‌المقدس اولین بار توسط حضرت سلیمان(ع) بنا شد؛ بنابراین حضرت ابراهیم(ع) به سوی کعبه نماز ‌خوانده است، زیرا در آن زمان بیت‌المقدس ساخته نشده بود که حضرت بدان سو نماز بگزارد و میان حضرت ابراهیم(ع) و حضرت سلیمان(ع) قرن‌ها فاصله بوده است.

منابع

↑ مکارم شیرازی، ناصر، منبع قبلی، ج۳، ص۱۱.
↑ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۵۳۵.
↑ طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ پنجم، ۱۴۰۳ هـ، ج۳، ص۳۵۰–۳۴۹.
↑ طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ پنجم، ۱۴۰۳ هـ، ج۳، ص۳۵۰–۳۴۹.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، قم، دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیستم، ۱۳۷۱، ش، ج۱، ص۴۵۵.

[1] مکارم شیرازی، ناصر، منبع قبلی، ج۳، ص۱۱.

[2] طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۵۳۵.

[3] طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ پنجم، ۱۴۰۳ هـ، ج۳، ص۳۵۰–۳۴۹.

[4] طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ پنجم، ۱۴۰۳ هـ، ج۳، ص۳۵۰–۳۴۹.

[5] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، قم، دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیستم، ۱۳۷۱، ش، ج۱، ص۴۵۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 با توجه به قرآن بفرمایید اولین خانه‌ای که در زمین برای مردم بنا شده است، کدام است؟
 {{پایان سوال}}
-{{پاسخ}}'''شأن نزول آیه ۹۶ از سوره آل عمران'''
+{{پاسخ}}کعبه اولین خانه‌ای است که به منظور عبادت و پرستش برای مردم ساخته شده است؛ نه اینکه اولین خانه‌ مسکونی روی زمین باشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، منبع قبلی، ج۳، ص۱۱.</ref> در آیه ۹۶، [[سوره آل‌عمران]] سخن از اولین خانه (اوّلَ بیتٍ) به میان آمده است، که در نگاه اول به نظر می‌رسد اولین خانه مسکونی کعبه می‌باشد ولی اثبات این مطلب مشکل است. [[شیخ طوسی]] (ره) می‌فرماید: «کعبه اولین خانه است، به جهت این که قبل از آن، خانه‌ای که در آن اعمال حج را انجام دهند وجود نداشت» در ادامه ایشان روایتی از [[حضرت علی]](ع) نقل می‌کنند که می‌فرمایند: «اولین خانه‌ای که برای عبادت بنا شد، [[بیت‌الحرام]] است».<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۵۳۵.</ref>
+== شأن نزول آیه ۹۶ سوره آل عمران ==
 «پس از تغییر قبله از [[بیت‌المقدس]] به کعبه باز هم یهودیان دست از دشمنی و شبهه‌افکنی برنداشتند و این بار گفتند شما (مسلمانان) ادعا می‌کنید بر آیین ابراهیم هستید و با این همه به سوی کعبه نماز می‌خوانید در حالی که خداوند بیت‌المقدس را قبله قرار داده است و ابراهیم(ع) نیز بدان سوی نماز می‌گزارد.»<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ پنجم، ۱۴۰۳ هـ، ج۳، ص۳۵۰–۳۴۹.</ref> در جواب یهود آیه {{قرآن|إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمِينَ | ترجمه = نخستین خانه‌ای که برای مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکّه است، که پر برکت، و مایه هدایت جهانیان است.|سوره=آل عمران|آیه=96}} و آیه پس از آن نازل شد که می‌فرماید: «نخستین خانه‌ای که برای مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکه است، که برای پرهیزگار برکت، و مایه هدایت جهانیان است. در آن نشانه‌های روشن، (از جمله) مقام ابراهیم است…»<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ پنجم، ۱۴۰۳ هـ، ج۳، ص۳۵۰–۳۴۹.</ref>
 نادرستی سخن [[یهودیان]] از این جهت است که کعبه اولین بار به دست [[حضرت آدم]](ع) ساخته شد، سپس در طوفان نوح فرو ریخت و بعد به دست حضرت ابراهیم(ع) و فرزندش اسماعیل(ع) تجدید بنا گردید.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، قم، دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیستم، ۱۳۷۱، ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref> ولی بیت‌المقدس اولین بار توسط [[حضرت سلیمان]](ع) بنا شد؛ بنابراین [[حضرت ابراهیم]](ع) به سوی کعبه نماز ‌خوانده است، زیرا در آن زمان بیت‌المقدس ساخته نشده بود که حضرت بدان سو نماز بگزارد و میان حضرت ابراهیم(ع) و حضرت سلیمان(ع) قرن‌ها فاصله بوده است.
-'''اولین خانه برای عبادت'''
-همان گونه که اشاره شد در آیه ۹۶، [[سوره آل‌عمران]] سخن از اولین خانه (اوّلَ بیتٍ) به میان آمده است، که در نگاه اول به نظر می‌رسد اولین خانه مسکونی کعبه می‌باشد ولی اثبات این مطلب مشکل است. [[شیخ طوسی]] (ره) می‌فرماید: «کعبه اولین خانه است، به جهت این که قبل از آن، خانه‌ای که در آن اعمال حج را انجام دهند وجود نداشت» در ادامه ایشان روایتی از [[حضرت علی]](ع) نقل می‌کنند که می‌فرمایند: «اولین خانه‌ای که برای عبادت بنا شد، [[بیت‌الحرام]] است».<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۵۳۵.</ref>
-بنابراین کعبه اولین خانه‌ای است که به منظور عبادت و پرستش برای مردم ساخته شده است؛ لذا هیچ مانعی ندارد که قبل از آن خانه‌های مسکونی دیگری روی زمین وجود داشته باشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، منبع قبلی، ج۳، ص۱۱.</ref>
 == منابع ==