غیبت امام زمان(ع)

سؤال

منظور از غیبت امام زمان(ع) چیست و چه تفاوتی بین غیبت کبری و صغری وجود دارد؟

درگاه‌ها

معناشناسی

غیبت به معنای ناپدید شدن و پنهان شدن از دیدگان است. همچنین درباره کسی به کار می‏‌رود که مدتی در جایی حضور دارد و پس از آن، از دیدگان رفته و دیگر دیده نمی‌‏شود. ابن فارس در مورد غیبت می‌گوید: «اصل صحیح یدل علی تستّر الشیء عن العیون ثم یقاس. من ذلک الغیب ما غاب مما لایعمله الا الله»؛ غیب کلمه‌ای است که بر مستور بودن و مخفی بودن چیزی از چشم‌ها دلالت دارد که کسی جز خدا از آن خبر ندارد.

غیبت در اصطلاح مهدویت، به معنای پنهان‌‏زیستی حضرت مهدی(ع)‏ است. باید توجه داشت از آنجایی که معنای غیبت "پوشیده بودن از دیدگان" است، نه حاضر نبودن؛ امام مهدی(ع) تنها از چشمان مردمان غایب است و این انسان‌ها هستند که او را نمی‌بینند و یا می‌بینند، اما او را نمی‌شناسند.

غیبت صغری و غیبت کبری و تفاوت آنها

امام زمان (عج) دارای دو غیبت است؛ یکی غیبت صغری و دیگری غیبت کبری. امام صادق(ع) فرمود: حضرت قائم عليه السلام را دو غيبت است (غيبت‏ صغری و غيبت كبری) در يكی از آن دو غيبت (كبری) در مواقف حج حاضر شود و مردم را ببيند ولی مردم او را نبينند (اما در غيبت‏ صغری‏، خواص اصحاب او را مي‌ديدند و مي‌شناختند).

غيبت صغری افزون بر این که زمانش کوتاه بوده در کیفیت نیز با غیبت کبری تفاوت دارد؛ زيرا كه در غیبت صغری، باب سفارت باز بوده و همچنین درك خدمت آن بزرگوار برای بسياری از اخيار مقدور يا ميسور بوده و پاسخ سؤالات خود را مستقیما و یا از طریق وکلا دریافت می‌نمودند؛ بر‏خلاف غيبت كبری که رابطه اخیار هم با آن حضرت قطع شده است. پس مراد از غيبت صغری، از زمان ولادت تا زمان انقطاع سفارت می‏‌باشد.