ذکر یونسیه

نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۴ توسط Rezapour (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال

ذکر یونسیه و فواید آن چیست؟


تعبیر «لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِین» که در قرآن از زبان یونس(ع) نقل شده را ذکر یونسیه می‌گویند. در این گفتار ابتدا به وحدانیت خداوند اقرار شده و او را پاک و منزه معرفی می‌کند و سپس بنده اقرار می‌کند که گناه‌کار بوده و در حق خود ظلم کرده است.

حضرت یونس پس از ناامیدی از قوم، خشمگینانه از میان آنان رفت و پس از وقایعی،‌ در دریا افتاد، در شکم نهنگ قرار گرفت اما زنده ماند، در میان تاریکی این ذکر را بر زبان آورد و خداوند دعای او را مستجاب کرد، نجاتش داد. در کتاب‌های عرفانی و تفسیری، فواید زیادی برای خواندن ذکر یونسیه آورده‌اند که از اهمیت این ذکر حکایت دارد که البته باید با اقرار و توجه به معانی آن باشد.

ذکر یونسیه

دعایی از زبان یونس(ع)

حضرت یونس سال‌ها در میان قومش به دعوت و تبلیغ مشغول بود. پس از کوشش بسیار، و تأثیر نداشتن بر قوم، خشمگین، آن‌جا را ترک کرد و از راه دریا به سفر رفت. در میانه راه، دریا طوفانی گشت و مسافران کشتی، با قرعه یونس(ع) را در دریا انداختند. نهنگ عظیمی او را در خود فرو برد. خداوند او را به صورت اعجازآمیز زنده نگه داشت. سرانجام یونس متوجه ترک اولایی که انجام داده، شد. به درگاه خدا روی آورد و به تقصیر خود اعتراف نمود.[۱] قرآن از زبان حضرت یونس(ع) در زمانی که در شکم نهنگ بود، چنین نقل می‌کند: ﴿لَا إِلٰهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ؛ هیچ خدایی جز تو نیست، تو منزه هستی و من از ستمکاران هستم.(انبیاء:۸۷) این کلام یونس به ذکر یونسیه معروف شد. این اعتراف را خالصانه و همراه با پشیمانی دانسته‌اند که سبب نجات یونس شد.[۲]

در آیه بعد، خداوند استجابت دعای یونس و رهایی او از غم و گرفتاری را متذکر شده است.[۳] در سوره صافات آمده که اگر یونس از تسبیح‌کنندگان نبود تا ابد در شکم ماهی می‌ماند.[۴]

فضیلت

ذکر یونسیه را به هر تعداد گفته شود مفید خوانده‌اند. ولی بزرگان سیر و سلوک سفارش کرده‌اند در چهل روز به تعداد ۲۳۸۶ بار تکرار شود.[۵]

علامه حسن‌زاده آملی تأثیر این آیه را عام دانسته است. او دلیل حرف خود را تعبیر «کَذٰلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ؛ و اين‌گونه مؤمنان را نجات می‌دهیم» در آیه بعد دانسته که در جواب یونس بوده و مفاد آن عام و شامل همه مومنان است. علامه طباطبائی از مرحوم قاضی نقل می‌کند که اول دستوری که می‌دادند ذکر یونسی بود که در مدت یک سال در وقت خاص به حالت سجده خوانده شود.[۷]

برخی سفارش کرده‌اند ذکر یونسیه حداقل ۴۰۰ مرتبه در سجده گفته شود.[۸]

جستارهای وابسته


منابع

  1. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۱۳، ص: ۴۸۶
  2. انوار هدایت، مجموعه مباحث اخلاقی، ناصر مکارم شیرازی، ج۱، ص۲۷۲
  3. سوره انبیاء آیه ۸۸
  4. سوره صافات، آیات ۱۳۹ تا ۱۴۸
  5. طباطبایی، سید مهدی، رساله سیر و سلوک، منسوب به بحر العلوم، با مقدمه سید محمد حسین تهرانی، چاپ اول، ۱۳۶۰، ص۲۰۴.
  6. «ذکر و پیام علامه طباطبایی(ره) در آخرین لحظات زندگی چه بود؟»، خبرگزاری حوزه، تاریخ درج مطلب:۲۷ آبان ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۶ آبان ۱۴۰۱ش.
  7. رساله نور علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور، حسن‌زاده آملی، حسن، ج۱، ص۱۴
  8. سرّ سلوک (ترجمه و شرح رسالة الولایة میرزا احمد آشتیانی)، رودگر، محمد جواد. ج۱، ص۴۱۸