وظیفه مرد در برابر همسر

سؤال

سوال: با توجه به اينکه مردان دوست دارند همسرانشان لباس زيبا بپوشند و خود را آرايش کنند و به نرمي و لطافت حرف بزنند؛ مردان در مقابل همسرانشان چگونه بايد باشند؟

جواب:

درگاه‌ها

انسان به طور طبيعي عاشق زيبايي و جمال و پاکيزگي است و پيوسته دوست دارد لباس زيبا و مناسب بپوشد، با همسر زيبا ازدواج بکند. مناظر خوش منظر دلگشا را تماشا نمايد. زيبايي يکي از خواسته هاي طبيعي انسان، اعم از زن و مرد مي باشد؛ بنابر اين مردان هم نسبت به زنانشان در اين گونه مسائل مسئوليت دارند. از زاويه زندگي مشترک با تأکيد بر مسئوليت هاي مردان، نکاتي به اختصار ارائه مي گردد، گرچه بسياري از وظايف در حيطه خانواده دو طرفهمی¬باشد:

ـ آراستگي: همان طور که شوهران دوست دارند سر و وضع خانم هايشان و به خصوص لباس پوشيدنشان دوست داشتني و زيبا باشد، خانم ها نيز خوشحال مي شوند که شوهرشان شيک پوش و خوش نما باشد. پيامبر بزرگوار اسلام(ص) هرگاه مي خواستند به خانه برگردند، مسواک مي زدند و خود را به بهترين عطرها خوش بو کرده و مي آراستند. البته توجه داريم که خوش نما بودن و شیک¬پوشی، به داشتن لباس نو و گران قيمت و اسراف کاري و رفت و آمد در بازار پوشاک نيست. خوش نما بودن به آراستگي لباس، سر و صورت و تمير بودن است.

ـ اخلاق: حسن خلق و خوش¬رفتاري، کمندي است که ديگران را در دام محبت خود اسير مي کند. کيست که از برخورد شايسته، خوشش نيايد و جذب چنين اخلاقي نشود؟ از امام صادق(ع) پرسيدند حد و مرز اخلاق نيک چيست؟ فرمودند: «آن است که اخلاقت را نرم کني، ...و با چهره اي باز و گشاده با برادران ديني ات روبهرو شوي.»

اخلاق درست نسبت به يکديگر، فضائي از صفا و صميميت، پاکي و سلامت، راحت و امنيت، عشق و محبت به وجود مي آورد و زندگي را در تمام شئون بر زن و شوهر از عسل شيرين تر مي کند.

صدا زدن با استفاده از نام مورد علاقه: پيامبر بزرگوار اسلام براي صدا زدن هر يک از همسران خود از نام ويژه اي که آن ها دوست داشتند، استفاده مي کردند. ما نيز بکوشيم همسرمان را به نامي صدا بزنيم که براي وي جذابيت و دوست داشتني تر است. بکوشيم نام¬هايي که همسرانمان را آزرده خاطر و ناراحت ميکند، به کار نبريم. توصيه شده است که زن و شوهر همديگر را نه به فاميل، بلکه به نام کوچک «آميخته به محبت» صدا بزنند. حتي بهتر است نام کوچک را هم به همراه پسوندي همانند عزيزم، عسلم و ... همراه کنيم. اگر چنين نکنيم، برخوردهايمان رسمي و مصنوعي خواهد بود.

اقتصاد: نياز انسان به مال و ثروت جهت اداره امور زندگي، علي الخصوص با مسئوليت سنگيني که از جانب زن و فرزند بر عهده مرد است، نياز صد در صد طبيعي است. نفقه زن و بچه بر عهده مرد خانه است، تهيه مسکن، لباس و خوراک در حد قدرت براي زن و فرزند، از واجبات الهي مي باشد که بر مرد واجب است و در کنار اين وجوب که يک تکليف الهي و شرعي است، وجوب ديگري می¬باشد و آن وجوب طلب روزي حلال براي مخارج زندگي است. رسول اکرم(ص) مي فرمايد: «عبادت ده جزء است که نه قسمت آن در طلب حلال است، که جستجو کردن از حلال نوعي جهاد است.»

اختصاص وقت: يکي از مهم ترين نياز هاي زن، نيازي است که به در کنار مرد بودن دارد. او دوست دارد به همسرش محبت کند و گاه با هم به تفريح بروند. لازم است مرد براي خانواده و به خصوص همسرش وقت هايي را اختصاص بدهد و در آن ساعات به کارهاي ديگر نپردازد.

سايز نيازها:

ـ رفتار: حرکات زن و شوهر نسبت به يکديگر، بايد محصول ادب و وقار، دوستي و رفاقت، تعاون و همکاري عشق و علاقه و تواضع و فروتني باشد. کردار زن و شوهر نسبت به هم بايد بر اساس احترام متقابل، و ارج نهادن به شخصيت يکديگر باشد. مرد بايد بداند زن از نظر خلقت و آفرينش ظريف، لطيف، کانون مهر و عاطفه و منبع عشق و علاقه و حيا و شرم است. در رفتار خود با او لازم است، تمام اين خصوصيات را لحاظ نمايد.

کم توقعي: کم توقعي محصول وقار و ادب، و نتيجه معرفت و کرامت، و ميوه شيرين فروتني و تواضع است. و در مقابل پر توقعي صفتي ناپسند، محصول کبر و غرور و يک بيماري روحي و رواني و برنامه اي خارج از محدوده انسانيت و خصيصه اي زشت است. کم توقعي نوعي معرفت، حسنه اي از صفات روحي و صدقه اي از صدقات اسلامي و داراي ده برابر مزد است. چرا زن و شوهر در اين تجارت پر سود شرکت نکنند و تا پايان عمر خود از اين حقيقت الهيه بهرمند نگردند؟ ممنوع نمودن خويش از عنايت حق و رحمت دوست، ظلمي سنگين و گناهي بزرگ و خسارتي غير قابل جبران است.

گذشت و عفو: زن و شوهر گاهي ممکن است نسبت به يکديگر مرتکب خطا و اشتباه شوند در اين مورد حضرت علي(ع) مي فرمايد: «کم گذشتي زشت ترين عيب، و عجله در انتقام از بزرگترين گناهان است.» کم گذشتي نشان بيماري و عيب باطن، و شرارت نفس انسان است. چرا زن و مرد در زندگي خود به هنگام پيش آمدن خطا از يکديگر گذشت نکنند؟ اگر اين کار «عفو و گذشت» را شيوه زندگي خود کنند و اين حقيقت عرشي را مدتي کوتاه به تمرين بگذارند، «عفو و گذشت» در آنان قوت مي گيرد و پس از اندک زماني به اين صفت ملکوتي آراسته مي شوند.

محبت و اعلام آن: اصل محبت و عشق را، حضرت حق در قلب زن و شوهر نسبت به يکديگر قرار داد و آن را از نشانه هاي خود دانست و اين حقيقت نمايشگر عظمت و بزرگي مسأله و محبت زن و مرد و بخصوص عشق و علاقه مرد به زن است. بر مرد و زن است که اين نعمت باطني و اين حالت عالي قلبي که موجب خوشي در زندگي، عيش و عشرت و صفا و پاکي است، به توسط جانبداري از هم و گذشت و عفو، خوش اخلاقي و تعاون، توقع به اندازه از يکديگر، حفظ شخصيت و شئون طرفين و پرهيز از بگومگو هاي بي قدر و قيمت حفظ کنند و از عللي که باعث ضربه خوردن به عشق و محبت است، بپرهيزند.

امام صادق(ع) مي فرمايند: «هر چه محبت همسر در قلب شوهرش، زياد تر شود، ايمانش زياد تر مي شود.»

احترام به زن: رسول اکرم(ص) فرمود: «کسي که زن مي گيرد بايد او را احترام کند.» و حضرت علي(ع) نيز فرموده اند: «زنان در دست شما امانت هستند، بر آنان سخت نگيريد و بلا تکليفشان نگذاريد.»

معرفي منابع برای مطالعه بيشتر:

1. وطنی، منصوره، حقوق و وظایف زن و شوهر، قم: آستان مقدسه حضرت معصومه(س)، زائر، ۱۳۸۸. 2. 3. كاتوزيان، ناصر، حقوق خانواده، تهران: شرکت سهامی انتشار، ۱۳۷۵. 4. 5. کامرانیان، عباسعلی، نظام حقوق زن و شوهر در قرآن مجید، تهران: المعی،۱۳۹۰. 6. 7. حسینی، سیدحسین، حقوق همسران، تهران: منیر، ۱۳۹۱. 8. 9. امینی، ابراهیم، آشنایی با وظایف و حقوق زن، قم: بوستان کتاب قم، ۱۳۸۴. 10. 11. بابازاده، علی اکبر، مسائل ازدواج و حقوق خانواده. تهران: بدر، ۱۳۷۲. 12. 13. بهار، علی‌رضا، مهارتهای زندگی در قرن ۲۱: روابط همسران (حقوق متقابل زن و مرد)، اصفهان: نقش نگین، ۱۳۸۸. 14. 15. بهتاش، یدالله، حقوق متقابل زن و شوهر، تهران: سبحان، ۱۳۹۰. 16. 17. اسعدی، سیدحسن، حقوق مشترک همسران در خانواده، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، ۱۳۸۸. 18. 19. صفائي سیدحسین و اسدالله امامي،‌ مختصر حقوق خانواده، تهران: میزان، ۱۳۹۴. 20.