حذف لقب امیرالمؤمنین در عهدنامه با معاویه

سؤال

چرا حضرت علي(ع) قبول کردند تا لقب «امير المؤمنين»، در عهدنامه با معاویه حذف شود؟

يكي از اعتراضات خوارج، به امام علی(ع) همين موضوع بود كه چرا امام حاضر شده است لقب امیر المؤمنین را از بالای عهدنامه با معاویه حذف کنند؟ مگر ایشان خود را «وصي» پيامبر نمي دانست، پس چرا به این کار راضی شد

عبدالله بن عباس كه از طرف امام مأمور شده بود با خوارج مذاكره نمايد، در پاسخ به خوارج گفت: مگر پيامبر(ص) در صلح حديبيه رضايت نداد تا كلمه «رسول الله» از عهد نامه حذف شود؟ كاري كه علي(ع) انجام داده، مانند كاري است كه پيامبر انجام داده بود.

در جریان صلح حدیبیه آمده است، پيامبر اكرم(ص) در ذيقعده سال ششم هجرت به قصد حج عمره بي آنكه قصد جنگي كرده باشد عازم مكه گرديد و قريش از ورود او جلوگيري به عمل آوردند. سرانجام كار به انعقاد عهدنامه صلح ميان پيامبر(ص) و سهيل بن عمرو انجاميد. پيامبر علي(ع) را فرا خواند و گفت: بنويس: بسم الله الرحمن الرحيم اما «سهيل بن عمرو» (نماينده قريش) گفت اين را نمي شناسيم، بنويس: بسمك اللهم. رسول خدا گفت: بنويس: بسمك اللهم و علي(ع) آن را نوشت، آنگاه رسول خدا فرمود: بنويس: هذا من صلح «محمد» رسول الله ، «سهيل بن عمرو» گفت: اگر گواهي مي داديم كه رسول خدائي با تو جنگ نمي كرديم، نام خود و پدرت را بنويس.

مطالعه بيشتر

۱. تاريخ سياسي، رسول جعفريان، ص۵۱۸.

۲. تاريخ اسلام، دكتر آيتي، ص۴۶۸.