آمرزش گناه در قرآن

سؤال

گناه و آمرزش گناه در قرآن کریم، چگونه آمده و با چه بیانی به توضیح آن پرداخته است.

گناه در زبان فارسی به معنای ویران ساختن و خراب کردن می‌باشد؛ در اصطلاح اخلاق اسلامی هرگونه ارتکاب مناهی و سرپیچی از فرمان خداوند گناه محسوب می‌شود.بحث گناه که در برخی کتاب‌های اخلاقی تحت عنوان «مهلکات» آمده است، از مهم‌ترین و از مبنایی‌ترین مباحث دینی می‌باشد.

در قرآن مصادیق زیادی برای گناه شمرده شده است از جمله شرک به خداوند، ظلم، کشتن ناحق، ندادن زکات، ریا، دروغ، خوردن شراب، خیانت، خوردن مال یتیم، آزردن پدر و مادر، زنا و...

در مقابل، راه هایی برای آمرزش گناه قرار داده است که انسان بتواند با توبه به راه هدایت شده برگردد. از جمله: از بین بردن بدی‌ها با خوبی‌ها، توبه و عمل صالح، نماز، هجرت و جهاد و...

گناهان کبیره فردی

۱. شرک به خداوند، که در آیه ۷۲ سوره مائده آمده است.

۲. گناهان زبان، چشم و گوش که در سوره نور، آیه ۳۰ و ۱۹ آمده است.

۳. غیبت که در سوره حجرات، آیه ۱۲، آمده است.

۴. سخن‌چینی که در سوره قلم، آیات ۱۳–۱۱ و سوره هُمَزه، آیه ۱۵ آمده است.

۵. ریا که در سوره ماعون، آیه ۷۴ و سوره نساء، آیه ۱۴۲ آمده است.

۶. عجب و خودپسندی که در سوره توبه، آیه ۲۵ و سوره حشر، آیه ۲ و سوره فاطر، آیه ۸ آمده است.

۷. شراب خواری که در سوره مائده، آیه ۹۰ آمده است.

گناهان کبیره اجتماعی

۱. نپرداختن زکات واجب که در سوره توبه، آیه ۳۵ آمده است.

۲. گواهی به دروغ و کتمان گواهی به حق که در سوره بقره، آیه ۲۸۳ آمده است.

۳. خیانت که در سوره آل‌عمران، آیه ۱۶۱ آمده است.

۴. قطع رحم که در سوره رعد، آیه ۲۵ آمده است.

۵. عقوق والدین که در سوره مریم، آیه ۳۲ آمده است.

۶. کشتن انسان مؤمن که در سوره نساء، آیه ۹۳ آمده است.

۷. نسبت ناروا به زن پاکدامن که در سوره نور، آیه ۲۳ آمده است.

۸. خوردن مال یتیم که در سوره نساء، آیه ۱۰ آمده است..

۹. فرار از جبهه و جهاد که در سوره انفال، آیه ۱۶ آمده است.

۱۰. رباخواری که در سوره بقره، آیه ۲۷۵ آمده است.

۱۱ زنا که در سوره فرقان، آیات ۶۹ و ۶۸ آمده است.

جبران گناه

۱. از بین بردن بدی‌ها با خوبی‌ها: ﴿و بدی را به نیکی دفع کنند.﴾(رعد\قصص:۲۲\۵۴)

۲. توبه و عمل صالح: ﴿مگر کسی که توبه کند و ایمان آورد، و عمل صالح انجام دهد، که خداوند گناهان این گروه را به حسنات تبدیل می‌کند.﴾(فرقان:۷۰)

۳. برپایی نماز: ﴿نماز را در دو طرف روز و اوایل شب برپا دار، چرا که نیکی‌ها، بدی‌ها را بر طرف می‌سازد.﴾(هود:۱۱۴)

۴. دوری از گناهان: ﴿إِن تَجْتَنِبُواْ کبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکفِّرْ عَنکمْ سَیِّئَاتِکمْ؛ اگر از گناهان کبیره‌ای که از آن نهی شده‌اید، اجتناب کنید گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم.﴾(نساء:۳۱)

۵. عمل صالح: ﴿کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام دادند، قطعاً گناهان آنان را می‌پوشانیم.﴾(عنکبوت:۷)

۶. هجرت و جهاد: ﴿پس آنها که در راه خدا هجرت کردند و از خانه‌های خود بیرون رانده شدند و در راه من آزار دیدند و جنگ کردند و کشته شدند، سوگند یاد می‌کنم که گناهان آن‌ها را می‌پوشانم و محو می‌کنم.﴾(آل عمران:۱۹۵)

مطالعه بیشتر

۱ـ گناه‌شناسی، محسن قرائتی.

۲ـ اخلاق الاهی، آیت الله مجتبی تهرانی.

۳ـ اخلاق در قرآن دوره ۳ جلدی، آیت الله مکارم شیرازی.

۴ـ دروس اخلاق اسلامی، سید محمد علی جزایری.

۵. زیبایی‌های اخلاق، حسین انصاریان.