مقایسه امام حسین(ع) با حضرت عیسی(ع) در مسئله فداشدن

سؤال

آیا نظر ما مسلمانان نسبت به امام حسین(ع)، همان نظری است که مسیحیان نسبت به حضرت عیسی(ع) دارند؟ یعنی آیا ما معتقدیم امام حسین(ع) برای این کشته شد که مسلمانان بر مظلومیت او گریه کنند و وارد بهشت شوند، همان‌طور که مسیحیان معتقدند که حضرت عیسی با به دار آویخته شدنش کفاره گناهان بشر شد (همان بشری که با گناه کردن آدم نخستین به گناه آلوده شده است)؟

در پاسخ به این سؤال باید بگوییم از آموزه‌های معروف فرهنگ دینی مسیحی آن است که ابنای بشر به دلیل عصیان آدم و حوّا محکوم به گناه و ناپاکی اند، از این رو غسل تعمید، برای طهارت از نجاست و ناپاکیِ گناهی است که نسل انسان برای خطای پدر و مادر نخست، گرفتار آنند (متی ۱۹:۲۸، مرقس ۱۶:۱۶) چنان‌که مشاهده شد، آدم، پدر تمام نسل بشر است همه ما از طریق تولد طبیعی از او به وجود آمده‌ایم. بر این اساس است که همه گناهکار به دنیا آمده‌اند؛ زیرا آدم قبل از تولد اولین پسرش، گناه کرده بود… کتاب مقدس همگانی بودن گناه را به‌طور صریح روشن می‌سازد: «انسانی نیست که گناه نکند» (اول پادشاهان ۴۶:۸)، «زیرا همه گناه کرده‌اند و ما از جلال خدا قاصر می‌باشیم.» (رومیان ۲۳:۳)

با این همه انسان با تلاش خود راه به سوی رهایی و نجات ندارد، از این رو خدا پسر خود را برای فدا و نجات انسانها فرستاد. «او آمد که با قربانی کردن خود، گناه را بردارد.» (عبرانیان ۲۶:۹)، پسر انسان نیز نیامده تا مخدوم شود، بلکه برای این آمده است تا خدمت کند و جان خود را فدای بسیاری کند (مرقس ۴۵:۱). مسیحیت پولسی به این حد اکتفا نکرد بلکه همه تکالیف و آداب شریعت را مردود دانست و آزادی مطلق را جایگزین آنها نمود و مرگ عیسی را فدیه همه گناهان دانست. «خدا فقط با توبه گناهکار نمی‌تواند گناه او را ببخشد. چنین کاری برای خدای عادل امکان‌پذیر نیست. خدا فقط وقتی می‌تواند ببخشد که جریمه آن پرداخت گردد. برای اینکه بتواند ببخشد و در عین حال عدالت او خدشه دار نگردد، حضرت مسیح (با مرگ خود) جریمه گناهکار را پرداخت فرمود.»

حال مسئله «فدا شدن» را برخی از جاهلان به امام حسین(ع) نسبت داده‌اند و گفتند او کشته شد برای اینکه گناهان ما بخشیده شود و کفاره گناهان امت باشد. در حالیکه این اتهامی است ناشایست و دروغی است بزرگ به حسین بن علی(ع)؛ چرا که آن حضرت دلیل نهضت و قیام خود را این گونه بیان کرده است: «انی لم اخرج اشراً و لا بطراً و لا مفسداً و لا ظالماً و انما خرجتُ لطلب الا صلاح فی امه جدّی» در کمال صراحت می‌گوید دنیای ما را فساد گرفته است، امت جدّم فاسد شده‌اند، قیام کردم برای اصلاح در امت جدّم. «ارید ان آمر بالمعروف وانهی عن المنکر و اسیر بسیره جدی و ابی» هدف من امر به معروف و نهی از منکر است و برای از میان برداشتن بدعتها و انحرافات و تخریفاتی که حکام بنی امیه در شریعت محمّدی(ص) درآوردند.

افزون بر آنکه مسئله «فدا شدن» از آموزه‌های فرهنگ مسیحی است و قرآن به صلیب کشیده شدن عیسی را نمی‌پذیرد و معتقد است که فرد دیگری اشتباهاً به جای وی به صلیب کشیده شده و خداوند عیسی را با جسم و روح به آسمان برده است. و لذا اصل کشته شدن حضرت عیسی طبق اعتقاد ما مسلمانان دروغ است علاوه بر آنکه طبق نظر ما مسلمانان، تمام انبیای الهی معصوم اند و آدم فقط ترک اولی نموده و مرتکب هیچ گناهی نشده است تا با فدا شدن عیسی گناه او و فرزندانش که از وی به ارث برده‌اند بخشوده شود.

بنابراین طبق معتقدات ما، اولاً حضرت عیسی کشته نشده ثانیاً حضرت آدم مرتکب گناهی نشده ثالثاً فلسفه کشته شدن سیدالشهداء و نهضت او برای بخشیده شدن گناه امت نبود و این با بیانات و فرمایشات خود آن حضرت سازگاری ندارد و فقط تحریفی است که برخی از جاهلان آن را از دنیای مسیحیت گرفته و به آن حضرت نسبت داده‌اند.

مطالعه بیشتر

۱ـ مرتضی مطهری، حماسه حسینی، ج۱، انتشارات صدرا، ۱۳۶۹، ص۷۶–۷۷ و ج۳، ص۲۲۳–۲۳۷.

۲ـ محمد تقی مصباح یزدی، آذرخشی دیگر از سرزمین کربلا، قم، مؤسسه امام خمینی.

۳ـ محمد تقی مصباح یزدی، معارف قرآن (راهنماشناسی) قم، مؤسسه امام خمینی.