طلاق قبل از نزدیکی

سؤال

احکام زنی که پیش از نزدیکی طلاق داده شده باشد چیست؟

میزان مهریه

میزان مهریه که زن مطلقه پیش از نزدیکی، مستحق آن است بستگی به این دارد که مهریه در عقد نکاح معین شده باشد یا نامعین باشد.

مهریه معین شده باشد

اگر مهریه در عقد نکاح تعیین شده باشد (مهر المسمّی)، و زن پیش از نزدیکی طلاق داده شده باشد، او مستحق نصف مهریه تعیین شده است.

زن پس از عقد مالک تمام مهریه می‌شود؛ ولی مالکیت او نسبت به نصف مهر متزلزل است، در صورتی مستقر می‌شود که نزدیکی واقع شود؛ بنابراین، در صورت وقوع طلاق قبل از نزدیکی، زن تنها مالک نصف مهر می‌باشد.

اگر شوهر پیش از این، بیش از نصف مهریه را به زن داده باشد، می‌تواند مقداری که از نصف مهریه بیشتر است را از او پس بگیرد.

به این حکم در آیه ۲۳۷ سوره بقره اشاره شده است.

مهریه نامعین باشد

در صورتی‌که مهر نامعین باشد و طلاق قبل از نزدیکی واقع شود قانون می‌گوید: «هرگاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر، زن خود را طلاق دهد زن مستحق مهرالمتعه است». متعه در لغت بهره‌مند شدن و لذت بردن است. این اصطلاح از آیه شریفه قرآن کریم گرفته شده است. مهرالمتعه در اصطلاح حقوقی، مالی است که شوهر در صورت وقوع طلاق قبل از نزدیکی و پیش از تعیین مهر، به تناسب وضع اقتصادی خود به زن می‌دهد. «برای تعیین مهرالمتعه حال مرد از حیث غنا و فقر ملاحظه می‌شود».

خلاصه آن‌که، زنی که قبل از نزدیکی طلاق می‌گیرد، دو حالت دارد: اگر مهرش معین است و در عقد ذکر شده باشد، او فقط مالک نصف مهر است. واگر مهرش معین نباشد مالک مهرالمتعه و به تعبیر قرآن «متاع» می‌باشد.

مطالعه بیشتر

• گواهی، زهرا، بررسی حقوق زنان در مسئله طلاق بر اساس احکام فقه و قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۳ش.