بحثی درباره مرجعیت و روحانیت (کتاب)
 | این مقاله هماکنون به دست Shamloo در حال ویرایش است. |
سؤال
علت انتشار کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت در سال ۱۳۴۱ش چه بوده است؟
درگاه‌ها
بحثی درباره مرجعیت و روحانیت مجموعه مقالاتی است که
جایگاه و بستر انتشار
نویسندگان
نویسندگان کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت شماری از روحانیان فعال در عرصه فرهنگ عمومی اسلامی قلمداد شده‌اند.[۱] به‌جز مهدی بازرگان، باقی نویسندگان این مجموعه مقالات روحانی بودند.[۲] گفته شده که فهرست نام نویسندگان این مجموعه مقالات وزن علمی و اجتماعی این کتاب و میزان تأثیر آن در آگاهی جامعه از مقوله مرجعیت و روحانیت و اصلاح کاستی‌های این نهاد دینی و اجتماعی را آشکار می‌کند.[۳]
- سید محمدحسین طباطبایی (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش)، مشهور به علامه طباطبایی، فقیه، فیلسوف و مفسر قرآن که با مهاجرت از تبریز به قم در سال ۱۳۲۵ش فعالیت‌های علمی و اجتماعی خود را گسترش داد.[۴] علامه طباطبایی علاوه بر جایگاه مؤثرش در رشد علومی چون فلسفه و تفسیر قرآن در حوزه علمیه، به فعالیت‌های دینی اجتماعی در عرصه عمومی جامعه نیز اهتمام داشت.[۵] نمونه‌ای از این فعالیت‌ها تلاش برای ایجاد مؤسسه فرهنگی و مذهبی به همراه مرتضی مطهری[۶]، افتتاح حساب مشترک با سید ابوالفضل زنجانی و مرتضی مطهری برای کمک به مردم فلسطین[۷] و شرکت در نشر کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت یاد شده است.[۸]
- سید ابوالفضل موسوی مجتهد زنجانی (۱۲۷۹-۱۳۷۱ش) مجتهد دینی و روحانی ملی‌گرا و از اعضای جبهه ملی بود که علاوه بر فعالیت‌های علمی و دینی به طور فعال در فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی شرکت می‌کرد. او در تأسیس برخی تشکل‌های ملی‌گرای روحانیان شرکت فعال داشت و در سال ۱۳۵۶ش به همراهی عده‌ای از فعالان ملی مذهبی جمعیت دفاع از آزادی و حقوق بشر را تأسیس کرد.[۹] سید ابوالفضل موسوی زنجانی در پیدایش کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت با نگارش یک مقاله همکاری داشته است.[۱۰]
- مرتضی مطهری (۱۲۹۸-۱۳۵۸ش)، مشهور به شهید مطهری، فقیه و اسلام‌شناس که با مهاجرت به تهران فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی خود را گسترش داد.[۱۱] او علاوه بر نگارش کتاب‌های دینی مطابق با نیازهای جامعه،[۱۲] شرکت در تأسیس حسینه ارشاد،[۱۳] انجام سخنرانی‌های عمومی دینی[۱۴] و شرکت در فعالیت‌های سیاسی منجر به انقلاب اسلامی[۱۵] در نگارش سه مقاله از مقالات کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت شرکت کرده و گفته شده که استخراج فهرست کتاب و نگارش مقدمه آن هم توسط او انجام شده است.[۱۶]
- مهدی بازرگان (۱۲۸۶-۱۳۷۳ش)، مشهور به مهندس بازرگان، سیاستمدار و پژوهشگر نوگرای دینی و قرآنی از دیگر نویسندگان مقالات کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت است.[۱۷] بازرگان با آنکه تحصیل‌کرده علوم جدید در رشته مهندسی بود، در طول عمرش به سخنرانی و تألیف با نظرگاهی نو درباره مسائل دینی اشتغال داشت. همچنین، بازرگان فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی پردامنه‌ای داشت که تصدی نخست‌وزیری دولت موقت پس از انقلاب اسلامی از جمله شاخص‌ترین فعالیت‌های اوست.[۱۸]
- سید محمد حسینی بهشتی (۱۳۰۷-۱۳۶۰ش)، مشهور به شهید بهشتی، از چهره‌های مشهور نهضت اسلامی و از رهبران انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ش بود که در طول حیات سیاسی و اجتماعی خود به فعالیت‌هایی چون تأسیس مدارس دینی با سبک جدید آموزشی، تأسیس مدارس دین و دانش و نگارش مقالات دینی با رویکرد نو پرداخت.[۱۹] بهشتی یکی از مقالات کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت را نگاشته است.
- سید محمود طالقانی (۱۲۸۹- ۱۳۵۸ش)
- سید مرتضی جزایری (۱۳۰۹-۱۳۸۷ش)
مقالات
منابع
- ↑ جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی (۱۳۲۰-۱۳۵۷ش)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۱۳۸.
- ↑ جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.
- ↑ مطهری، مرتضی و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۹۷ش، یادداشت ناشر، ص۳.
- ↑ شمس، مرادعلی، سیره علمی و علمی علامه طباطبایی از نگاه فرزانگان، قم، انتشارات اسوه، ۱۳۸۷ش، ص۳۵.
- ↑ خسروشاهی، سیدهادی، درباره علامه سید محمدحسین طباطبایی (خاطرات مستند سید هادی خسروشاهی)، قم، کلبه شروق، ۱۳۹۱ش، ص۱۴۷؛ نیز: جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۰.
- ↑ شیخ شهید (مجموعه‌ای مصور از زندگی متفکر شهید مرتضی مطهری)، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۵ش، ص۱۶.
- ↑ خسروشاهی، درباره علامه سید محمدحسین طباطبایی، ص۱۴۸.
- ↑ جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.
- ↑ پژوم (سعیدی)، جعفر، یادگاری ماندگار (شرح احوال و مجموعه آثار مرحوم آیت‌الله سید ابوالفضل موسوی مجتهد زنجانی)، تهران، شرکت سهامی انتشار و نشر سایه، ۱۳۸۶ش، ص۳۳۹-۳۴۴.
- ↑ مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، یادداشت ناشر، ص۴، ص۶۳-۷۱.
- ↑ سیری در زندگانی استاد مطهری، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۶ش، ص۵۰-۵۵.
- ↑ سیدناصری٬ حمیدرضا و امیررضا ستوده٬ پاره‌ای از خورشید (گفته‌ها و ناگفته‌ها از زندگی استاد مطهری)٬ تهران٬ انتشارات ذکر٬ ۱۳۷۷ش، ص۳۶۰.
- ↑ سیری در زندگانی استاد مطهری، ص۷۲.
- ↑ شیخ شهید ، ص۲۶.
- ↑ سیری در زندگانی استاد مطهری، ص۱۱۳.
- ↑ مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، یادداشت ناشر، ص۴.
- ↑ جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.
- ↑ حداد عادل، غلامعلی، «بازرگان، مهدی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۴۴۵-۴۵۰.
- ↑ حداد عادل، غلامعلی، «بهشتی، محمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۷۷ش، ج۴، ص۸۲۶-۸۲۹.