حضرت زینب در روایات
آیا احادیثی در مورد حضرت زینب(س) از ائمه(ع) نقل شده است؟
حضرت زینب(س) در روایات چندانی بیان نشده است. اما با وجود تعداد اندک روایات به مقام و منزلت ایشان نزد اهل بیت(ع) اشاره و هم‌رتبه حضرت خدیجه(س) معرفی شده‌اند. امام علی(ع) نیز شان و رتبه دخترشان را مانند حضرت خدیجه دانسته‌اند. امام حسین(ع) و امام سجاد(ع) از ایشان با مقام و منزلت بالایی یاد کرده و امام سجاد(ع) ایشان را دارای علم لدنی می‌داند.
نام‌گزاری حضرت زینب(س)
روایات زیادی درباره حضرت زینب(س) در کتاب‌های روایی شیعه موجود نیست؛ اما می‌توان به برخی روایات درباره ایشان که از پیامبر(ص) و ائمه(ع) نقل شده است اشاره نمود. پیامبر(ص) در مراسم نام‌گزاری حضرت زینب(س) به شدت گریه کرد و فرمود: «این دختر به بلاها مبتلا می‌شود و مصیبت‌های مختلفی بر وی وارد می‌شود و … به درستی که هر کس بر او و بر مصیبت‌های او گریه کند، ثوابش همانند ثواب گریه بر برادرانش (حسن و حسین و …) است.» سپس او را زینب نامید.[۱]
شباهت به حضرت خدیجه(س)
پیامبر(ص) در محفل نام‌گزاری حضرت زینب(س) فرمود: «به حاضران و غایبان وصیت و سفارش می‌کنم که احترام این دختر را پاس دارند، همانا این دختر، شبیه حضرت خدیجه(س) است».[۲]
شباهت حضرت زینب(س) به حضرت خدیجه(س) از امام علی(ع) نیز روایت شده است.[۳] امام حسین(ع) می‌فرماید: «به درستی که تو در حقیقت از درخت نبوت و از معدن رسالت هستی». یعنی گفتار و روش و منش تو، از مرکز نبوت و مخزن رسالت پیامبر اسلام(ص) نشأت می‌گیرد.[۴]
درکربلا و پس از آن=
امام سجاد(ع) پس از خطبه پرمحتوای حضرت زینب(س) در کوفه در مقام تأیید علمی آن حضرت، خطاب به او فرموده: «بحمد الله تو دانشمند بدون آموزگار و اندیشمند بدون استاد هستی».[۵] این سخن بیانگر آن است که حضرت زینب(س) دارای علم لدنی (خدادادی و غیراکتسابی) بوده و بدون اینکه علم را از کسی آموخته باشد، عالم بوده است.[۶]
زینب کبری(س) عقیله بنی هاشم، دانشمند بدون معلم، متفکر بدون استاد، دختر ارجمند علی بن ابی طالب(ع) و فاطمه زهرا(س) و همسر عبدالله بن جعفر از بانوان با فضیلت[۷] و قهرمان کربلا است. پس از شهادت امام حسین(ع) سرپرستی اسرای کربلا را بعد از واقعه کربلا به عهده گرفت و از امام زین العابدین(ع) که به شدت بیمار بود، مراقبت کرد و با خطبه‌های خود در کوفه و شام، یزید را رسوا نموده و پیام امام حسین(ع) را به مردمان آن زمان رسانید.
هر چند که احادیث اندکی از پیامبر(ص) و ائمه(ع) در رابطه با حضرت زینب(س) به ما رسیده است، اما روایات باقی مانده و کم در مورد عظمت حضرت زینب(س) نشان دهنده شخصیت ایشان است. به خصوص روایت امام سجاد(ع) بسیار حائز اهمیت است و موقعیت علمی را که دارای علم لدنی و خدادادی بود، به خوبی نشان می‌دهد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر
- حضرت زینب(س) فروغ تابان کوثر، محمد مهدی اشتهاردی.
- ریاحین الشریعه، شیخ ذبیح الله محلاتی، ج۳.
- زندگانی حضرت زینب(س)، آیت الله شهید دستغیب.
- زنان دانشمند و راوی حدیث، احمد صادقی اردستانی.
منابع
- ↑ قزوینی، سید محمد کاظم، زینب الکبری من المهد الی اللحد، قم، دارالانصار، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ص۳۵ و ۳۶.
- ↑ محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، بی تا، ج۳، ص۳۸.
- ↑ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت زینب(س) فروغ تابان کوثر، تهران، انتشارات برهان، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش، ص۱۹ به نقل از الخصائص الزینبیه.
- ↑ همان، ص۷۶، به نقل از السیده زینب، ص۹۸.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ص۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۱۶۴.
- ↑ حضرت زینب(س) فروغ تابان کوثر، ص۷۲.
- ↑ صادقی اردستانی، احمد، زنان دانشمند و راوی حدیث، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۳۷۷ش، ص۲۵۸.