اختلاف آیت‌الله بروجردی با نواب صفوی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۹ توسط A.rezapour (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال

اختلاف آیت الله العظمی بروجردی با فدائیان اسلام و شهید نواب بر سر چه بود؟

درگاه‌ها
حوزه-و-روحانیت.png


نواب و یارانش قصد دیدار با آیت‌الله بروجردی را داشتند که ظاهرا ایشان آن‌ها را نپذیرفته بودند.[۱]

عمده مشی آیت الله بروجردی، کناره‌گیری از سیاست بود، او در نهضت‌ها، کودتاها، جنبشها و فعالیت‌های انقلابی دوران عمرش هرگز نقشی ایفا نکرد و بر آن بود که با برحذر داشتن دین از سیاست، دین را بسازد و شاید عقیده داشت دین قوی، دین سیاسی نیست! بر همین مبنا تنها اقدامات سیاسی او مختص دوران مرجعیت عامه وی است که به رهنمودهایی به دولتیان محدود می شود. آیت الله بروجردی خود گفته بود: «من در امور سیاسی دخالت نمی کنم… و کوشش من این است که روحانیت را از جنجال های سیاسی دور نگه دارم.»»[۲]

فدائیان اسلام گروهی بود که توسط نواب صفوی هدایت می شد و به حرکت های تند و انقلابی سیاسی و دینی شهره داشت و رفتار محافظه کارانه آیت الله بروجردی را تحمل نمی کرد.[۳]

فدائیان اسلام به رهبری مجتبی نواب‌صفوی داعیه برقراری حکومت اسلامی داشت.[۴]

از بررسی اسناد و مدارک مربوط به فدائیان چنین برمی‌آید ک[۵]ه نه تنها جمع کثیری از اعضای این تشکل خرده‌فروشان و بعضاً شاگردان مغازه‌های بازار تهران بودند، بلکه نیازهای مالی آن‌ها نیز از طریق بازاریان تأمین می‌شد. در گامی فراتر همچنین بارها افراد سرشناس بازار تهران، برای رفع اختلافات فدائیان با بعضی از تشکل‌های سیاسی و رجال مذهبی پیشقدم شدند.[۶]

جمعیت فدائیان اسلام که پیوندی ناگسستنی با نواب صفوی به عنوان رهبر این گروه دارد، با هدف اجرای احکام اسلام، تشکیل حکومت اسلامی با هدف کلان جهانی سازی اسلام، مبارزه با نظام سلطنت و مخالفت با اساس رژیم پهلوی یعنی شاه تأسیس شد.[۷]

شهيد نواب صفوى و ياران وفادار او - فدائيان اسلام - پيش‌قراولان تأسيس و برقرارى حكومت اسلامى، پس از شهريور ۱۳۲۰بودند.[۸]

فداییان اسلام دفاع در برابر هجوم وارده را بر خود واجب دانسته و معتقدند که در این هجوم‌ها که از طرف کفار نسبت به مسلمانان شده، بعضی از کارگردانان مملکت آلت دست بیگانه قرار گرفته و سپر کفار واقع شده اند و چون آلت اجرا اینها هستند، بایستی با حذف و دفع آنها هجوم را دفع کرد. روی این زمینه و استدلالات، فداییان اسلام اعتقاد داشته اند روزی که دفع هجوم باعث هجوم شدیدتری نشود و مملکت و اجتماع دستخوش طوفان حوادث مضر سیاسی نگردد، بایستی قیام کرد و ایادی بیگانه و هجومش را دفع نمود.

منابع

  1. طباطبایی، صادق، خاطرات سیاسی اجتماعی، تهران، عروج، ۱۳۹۲، ص ۲۷.
  2. ناظم‌زاده سیدعلی، آیت‌الله بروجردی، فقیه ماندگار، سایت سید علی ناظم زاده، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  3. ناظم‌زاده سیدعلی، آیت‌الله بروجردی، فقیه ماندگار، سایت سید علی ناظم زاده، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  4. روحبخش، رحیم، از فدائیان اسلام تا موتلفه، زمانه ۱۳۸۶، شماره ۶۶.
  5. خسروشاهی، سیدهادی، موازين شرعي مبارزات نواب صفوي و فدائيان اسلام؛ گفتاري از استاد خسروشاهي (بخش نخست)، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۴، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  6. روحبخش، رحیم، از فدائیان اسلام تا موتلفه، زمانه ۱۳۸۶، شماره ۶۶.
  7. شريعت جو، منيره، سید مجتبی نواب صفوی، سایت پژوهه، تاریخ درج مطلب:۱۳۹۳، تاریخ بازدید:۱۴۰۱.
  8. خسروشاهی، سیدهادی، فدائيان اسلام؛ پيشتازان نبرد مسلحانه، سایت استاد سید هادی خسروشاهی، تاریخ بازدید:۱۴۰۱.