حیات طیبه
معنای حیات طیبه در قرآن چیست؟
حیات طیبه به معنای زندگی پاکیزه که به روزی حلال، قناعت و خشنودی، توفیق بر اطاعت خداوند، زندگی خوشی دنیا و بهشت معنا شده است. مقصود از حیات طیبه را هر دو زندگی در این دنیا و آخرت دانسته‌اند.
براساس آیه ۹۷ سوره نحل، خداوند به مؤمنانی که عمل صالح انجام می‌دهند، حیات طیبه می‌بخشد. در حیات طبیه، انسان مؤمن و نیکوکار، وارد حیاتی می‌شود که مملو از پاکیزگی و آرامش است و به نقل از علامه طباطبایی، جان و حیاتی دیگر به او بخشیده می‌شود.
مفهوم حیات طیبه
طیب به معنای خوب و پاک آمده که در آن خباثت نیست.[۱]
مفسران در معنی حیات طیبه (زندگی پاکیزه) تفسیرهای متعددی آورده‌اند: روزی حلال، قناعت، رزق روزانه، عبادت توأم با روزی حلال و توفیق بر اطاعت فرمان خدا که مفهوم حیات طیبه همه این موارد را شامل می‌شود.[۲] برخی حیات طیبه را در مقابل ﴿مَعِيشَةً ضَنْكًا؛ زندگی سخت﴾ در آیه ۱۲۴ سوره طه قرار داده‌اند.[۳]
علامه طباطبایی در تفسیرالمیزان معتقد است[۴] حیات، به معنای جان بخشیدن بوده و خداوند، مؤمنی را که عمل صالح انجام دهد به حیات جدیدی غیر حیاتی که به دیگران داده، زنده می‌کند. و چنین انسان‌هایی که به ایشان حیات طیبه بخشیده شده، در نفس خود نور و كمال و قوت و عزت و لذت و سرورى درك می‌كنند كه نمی‌توان آن را تصور کرد.
حیات طیبه هم می‌تواند در دنیا باشد و هم در آخرت اما برخی مفسران با توجه به قراین آیه ۹۷ سوره نحل، زندگی پاکیزه را در این دنیا می‌دانند.[۵] و برخی هم گفته‌اند دنیا، بهشت کافران است و زندان مؤمن و با توجه به آیات قرآن، حیات طیبه را در آخرت می‌دانند.[۶]
حیات طیبه، نتیجه ایمان و عمل صالح
«حیات طیبه» تنها در یک سوره قرآن آمده است: ﴿مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَیٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ؛ هر کس عمل صالح انجام دهد، در حالی که مؤمن است، خواه مرد باشد یا زن، به او حیات پاکیزه می‌بخشیم، و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام دادند خواهیم داد.﴾(نحل:۹۷)
البته در آیات متعدد قرآن به آن، اشاره شده است.[۷] قرآن نوعی تفکر و شکل زندگی را ترویج می‌کند که نتیجه آن، زندگی پاک و خوب است و از آن با تعبیر حیات طیبه نام می‌برد. این حیات طیبه نتیجه عملیِ زیست مسلمانی است.
آیت‌الله مکارم شیرازی درباره حیات طیبه معتقد است، نتیجه عمل صالح در این جهان، حیات طیبه است.[۸]
منابع
- ↑ حیات طیبه از منظر قرآن و روایات، سیده مریم موسوی، محمود ابوترابی، الاهیات قرآنی سال پنجم بهار و تابستان 1396 شماره 8
- ↑ تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۱۱، ص۳۹۴. روض الجنان و روح الجنان، ابوالفتوح رازی، ج۱۲،ص۸۹.
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۶۶۶۵
- ↑ طباطبایی، سید محمد حسینی، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، جلد۱۲، ص۴۹۱.
- ↑ اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، ج۱، ص۵۵
- ↑ ترجمه تفسیر کاشف، مغنیه، ج۴، ص۸۵۶
- ↑ حیات طیّبه از دیدگاه قرآن کریم، حمیدرضا مظاهرى سیف، معرفت 1385 شماره 109
- ↑ تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۹۴.