اقسام توسل
به چه چیزهایی می‌توان متوسل شد؟
براساس دستورات اسلامی می‌توان به برخی اعمال و افراد متوسل شد:
۱. توسل به اسماء حسنی و اوصاف خداوند متعال[۱] ﴿وَلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَی فَادْعُوهُ بِهَا…﴾[۲] برای خداوند اسم‌های نیکویی می‌باشد؛ با آنها خداوند را بخوانید.
۲. توسل به عمل صالح (روزه، نماز، دستگیری ایتام، و…) حضرت علی(ع) فرمودند: ان افضل ما توسل به المتوسلون الی الله سبحانه و تعالی الایمان به و برسوله و الجهاد فی سبیله فانه ذروه الاسلام و کلمه الاخلاص فانّها الفطره و اقام الصلوه فانها المله…[۳] «بهترین چیزی که به وسیله آن توسل جوینده‌ها به خدا نزدیک می شوند، ایمان به خدا و به پیامبر او و جهاد در راه خدا است که قلهٔ کوهسار اسلام است و همچنین جمله اخلاص (لا اله الاّ الله) که همان فطرت توحید است، و برپا داشتن نماز که آئین اسلام است…».
۳. توسل به خدای متعال به واسطه دعای انسان صالح و ربانی (پیامبران و امامان معصوم و انسان‌های پاک و الهی).[۴]
و چون حضرت عیسی (ع) یکی از پیامبران و بندگان صالح خدای متعال می‌باشد، می‌شود ایشان را واسطه قرار داد و خدای متعال را به حق ایشان خواند و حاجت خواست. نویسنده تفسیر نمونه، شفاعت پیامبران و امامان و بندگان صالح خدای متعال را باعث تقرب به ساحت قدس پروردگار می‌داند.[۵]
آلوسی مفسر اهل سنت نیز می‌گوید: توسل جستن به مقام غیر پیامبر در پیشگاه خداوند بلامانع است، مشروط به این که آن شخص واقعاً در پیشگاه خدای متعال مقام و منزلت معنوی داشته باشد.[۶]
انس بن مالک می‌گوید: روزی که فاطمه بنت اسد (مادر حضرت علی(ع)) وفات نمودند، پیامبر دستور داد قبری را حفر کردند، آن گاه خود حضرت وارد قبر شد و در آن خوابید و چنین دعا فرمودند:
«اللهم اغفر لامّی فاطمه بنت أسد وسّع علیها مدخلها بحق نبیّک و الانبیاء الذین من قبلی».[۷]
خدایا مادرم فاطمه بنت أسد را بیامرز و جایگاه او را وسعت بخش به حق پیامبرت و پیامبران قبل از من. پس روشن می‌شود.
اولا: منعی از شرع در توسل به انبیاء الهی نرسیده است.
ثانیا: از کلمه «وسیله» در آیه ۳۵ سوره مائده و سیره رسول اکرم (ص) فهمیده می‌شود اشکالی در توسل به حضرت عیسی (ع) و انبیاء عظام الهی نمی‌باشد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ محمد عید العباسی، التوسل و انواعه و احکامهالمکتب الاسلامی، چاپ پنجم، بیروت، ص۳۲.
- ↑ اعراف / ۱۸۰.
- ↑ نهج البلاغه، فیض الاسلام، شش جلدی، (در یک جلد)، خطبه ۱۰۹، ص ۳۳۸.
- ↑ التوسل و انواعه و احکامه، همان، ص۴۱؛ تفسیر نمونه، همان، ج۴، ص۳۶۵.
- ↑ تفسیر نمونه، همان، ج۴، ص۳۶۵.
- ↑ بهرام پور، ابوالفضل، نسیم حیات، قم، انتشارات هجرت، ۱۳۸۰ش، ج۶، ص۱۲۱.
- ↑ الحافظ ابی القاسم سلیمان بن احمد الطبرانی، المعجم الکبیر، قاهره، مکتبه ابن تیمیه، ج۲۴، ص۳۵۲؛ علاء الدین المتقی بن حسام الدین الهندی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۲، ص۱۴۸، ح۳۴۴۲۵.