اولین مسلمان

سؤال

نخستين ايمان آورنده به رسالت پیامبر اکرم- صلی الله علیه و آله – چه کسی بود؟

به اتفاق مورخان و شرح حال نگاران و پس از جمع بندي از آراي آنان مي توان گفت اوّلين ايمان آورنده به پيامبر- صلی الله علیه و آله - از مردان علي بن ابي طالب-(ع) - و از زنان خديجه- علیها السلام - همسر گرامي پيامبر است.^[۱]

برخي گفته اند که علي-(ع) - قبل از خديجه- علیها السلام - و اساسا اوّلين مؤمن به اسلام است.^[۲] و خديجه- علیها السلام - بعد از او به پيامبر- صلی الله و علیه و آله - ايمان آورده است. اين سخن به دلايلي درست است، چون خود امير مؤمنان علي بن ابي طالب-(ع) – فرمود: "من در کودکي که پيش آن حضرت تربيت مي شدم آن حضرت مرا با خود به کوه حراء مي برد و غير از من کسي از جاي او مطلع نبود، و من هميشه با او همراه بودم". در اين صورت وقتي وحي نازل شده، علي-(ع) - در کنار او بوده و شاهد نزول وحي، از اينروي مي تواند اولين گرونده به پيامبر- صلی الله علیه و آله - باشد.

رسول خدا- صلی الله علیه و آله - نيز در جمله اي خطاب به علي فرمود: «انک تسمع ما اسمع و تري ما اري الا انک لست بنبي».^[۳] آنچه من مي شنوم تو نيز مي شنوي و آنچه من مي بينم تو نيز مي بيني. منظور از آن وحي و صداهاي ماوراء الطبيعه و تمام مشاهد و علوم است که پيامبر درباره علي مي فرمايد: اين جملات را پيامبر به جز او به احدي نگفته است. ابن سعد در الطبقات، ابن قتیبه دینوری در الامامه و السیاسه، ابن اعثم کوفی در الفتوح و ابن حجر عسقلانی در الاصابه روايتي از پيامبر- صلی الله علیه و آله - نقل کرده اند مبني بر اين که علي اولين ايمان آورنده بر من است ملازم او باشيد و هيچگاه از او جدا نشويد.^[۴]

بلاذري نيز روايتي آورده مبني بر اين که اول ايمان آورنده علي است.^[۵]

بنابراین برخي از گزارش های تاريخي خديجه- علیها السلام - را اولين مؤمن به پيامبر- صلی الله علیه و آله - معرفی کرده و برخي علي-(ع) - را، اما این گزارش ها معارض نيستند بلکه جمع بين آن روايات اين است که علي از مردان و خديجه از زنان اول هستند، چون در برخي از روايات نيز گزارش شده که علي و خديجه و پيامبر هفت سال قبل از همه با پيامبر- صلی الله علیه و آله - نماز خوانده اند. قرايني ديگر نيز هست که حاکي از ايمان آنان به پيامبر- صلی الله علیه و آله قبل از همه است.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱. قرآن و معصومان در آينه علوي، امير علي حسنلو.

۲ـ تاريخ پيامبر اسلام، محمد ابراهیم آيتي.

منابع

↑ ابن عبدالبر، یوسف بن عبد الله، الاستيعاب فی معرفه الاصحاب، بیروت، دار الجیل، ج۴، ص۱۸۱۹- ۱۸۲۰.
↑ ابن عبدالبر، همان، ج۳، ص۱۰۹۰ ، ۱۰۹۵ ابن اثيرجزری، اسدالغابه فی معرفه الصحابه، ج۳، ص۵۹۳.
↑ نهج البلاغه، ترجمه شهيدي، سید جعفر، چاپ پنجم، تهران، انتشارات انقلاب اسلامي، ۱۳۷۳ش، ص۲۲۲۰، ص۱۰۱ ـ ۱۰۳.
↑ ابن حجر عسقلاني، الاصابه في تمییز الصحابه، بيروت، دارالکتب العلميه، ۱۴۱۵ق ؛ طبقات ابن سعد، ج۱۳، ص۱۵ دينوري، الامامه و السياسه، بيروت دارالاضواء ۱۴۱، ج۱، ص۲۲، ابن عثم، الفتوح، ج۳، ص۱۶۹
↑ بلاذری انساب الاشراف،ج۱،ص۱۱۲

[1] ابن عبدالبر، یوسف بن عبد الله، الاستيعاب فی معرفه الاصحاب، بیروت، دار الجیل، ج۴، ص۱۸۱۹- ۱۸۲۰.

[2] ابن عبدالبر، همان، ج۳، ص۱۰۹۰ ، ۱۰۹۵ ابن اثيرجزری، اسدالغابه فی معرفه الصحابه، ج۳، ص۵۹۳.

[3] نهج البلاغه، ترجمه شهيدي، سید جعفر، چاپ پنجم، تهران، انتشارات انقلاب اسلامي، ۱۳۷۳ش، ص۲۲۲۰، ص۱۰۱ ـ ۱۰۳.

[4] ابن حجر عسقلاني، الاصابه في تمییز الصحابه، بيروت، دارالکتب العلميه، ۱۴۱۵ق ؛ طبقات ابن سعد، ج۱۳، ص۱۵ دينوري، الامامه و السياسه، بيروت دارالاضواء ۱۴۱، ج۱، ص۲۲، ابن عثم، الفتوح، ج۳، ص۱۶۹

[5] بلاذری انساب الاشراف،ج۱،ص۱۱۲

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]