عذاب عمومی پس از پیامبر(ص)

سؤال

چرا از زمان پیامبر اکرم(ص) به بعد عذاب جمعی نازل نشده است؟ (همانند عذابهای قوم حضرت نوح یا قوم عاد)

عذاب الهی براساس معیارهایی است که خداوند به برخی از آن‌ها آگاهی داده است؛ برخی قوم‌ها را به دلیل تکذیب انبیاء یا ظلم و ستم‌های دیگر عذاب نموده است. برخی دیگر مانند اقوام جاهلیت زمان پیامبر را عذاب نکرده و حساب آنها را به قیامت گذاشته است. عذاب نکردن اقوام می‌تواند دلائل مختلفی داشته باشد: در حدیثی قدسی از پیامبر اسلام آمده است که خداوند فرمود: «قسم به عزت و جلالم اگر نمی‌بودند آنانکه مرا به یک چشم برهم زدن عبادت می‌کنند (یعنی یک چشم برهم زدنی هم از من غافل نیستند). و اگر نمی‌بودند پرهیزگاران، از آسمان یک قطره باران فرو نمی‌فرستادم و یک برگ سبز نمی‌رویاندم.»

خداوند در قرآن کریم خطاب به پیامبرش فرمود: «﴿و ما کان الله لیعذبهم و انت فیهم و ما کان الله معذبهم و هم یستغفرون﴾؛ خداوند، تا تو در میان آن‌ها هستی، آن‌ها را مجازات نخواهد کرد، و نیز تا استغفار می‌کنند خدا عذاب‌شان نمی‌کند». از این آیه به دست می‌آید که دو عامل باز دارنده از نزول عذاب آسمانی بر امت اسلامی وجود دارد:

• وجود پیامبر.
• توبه و استغفار.

امام علی(ع) فرمودند: روی زمین دو وسیله برای امنیت از عذاب الهی بود. یکی از آن‌ها وجود پیامبر بود که برداشته شد. هم‌اکنون به دومی یعنی استغفار تمسک جویید. براین اساس معلوم می‌شود در زمان حیات پیامبر اسلام که قرآن آن‌را «رحمت برای عالمیان بود» معرفی کرده، مردم از نزول عذاب آسمانی در امان بوده‌اند. در زمان حاضر نیز گر چه گناهانی که سبب نزول عذاب شود، رخ می‌دهد، ولی استغفار و توبه و پشیمانی سبب رفع آن عذاب‌ها می‌شود. وجود مومنانی که پیوسته در حال دعا و استغفار هستند، نیز از علت‌های رفع عذاب از سایر مردم می‌باشد. علاوه بر این‌ها وجود امام زمان(عج) و دعاهای ایشان نیز در جلوگیری از نزول عذاب‌های آسمانی نقش مؤثر دارد.