سؤالات جلسه خواستگاری
 | این مقاله هماکنون به دست A.ahmadi در حال ویرایش است. |
سوال: سوالات خواستگاري براي شناختن اخلاق، رفتار و منش طرف مقابل چيست؟
جواب:
معمولاً در جلسات خواستگاری بین دختر و پسر سوالاتی رد و بدل می‌شود و می‌توان گفت که اولین نوع شناخت حضوری و اولین مرحله برخورد میان آن دو را تشکیل می‌دهد و این بسیار مهم است که دو نفر که قرار است احتمالاً با یکدیگر زندگی کنند، از خصوصیات و ابعاد مختلف یکدیگر از قبیل: اعتقادی، اخلاقی و خصوصیات فردی و اجتماعی، شرایط فرهنگی، اقتصادی، تحصیلی، جسمی و زیبایی، روحی و روانی، سیاسی، درک و فهم، سنی و... یکدیگر مطلع شوند، به همین دلیل یک سری سؤالاتی که در این زمینه بسیار مفید می‌باشد، تقدیم می‌گردد.
قبل از هر چیز لازم است به چند نکته اشاره کنم:
۱ - در انتخاب پرسش‌ها سعی بر این بوده که سؤالات هماهنگ با معیارها و حدود شرعی اسلام عزیز انتخاب و گلچین شوند.
۲- سؤالات عموماً به صورت نظری، عمومی و مستقیم طرح شده و شما می‌توانید با توجه به شرایط و موقعیت فرهنگی و محیطی فرد مورد نظر، آنها را به صورت کاربردی، ملموس و غیر مستقیم مطرح نمایید. توجه داشته باشید که جلسه خواستگاری، جلسه بازجویی و بازپرسی نیست؛ بنابراین لازم است که کیفیت بیان و سؤالات را از حالت بازجویی مستقیم به روش غیر مستقیم تغییر دهید.
۳- سؤالات طرح شده بسیار کلی و جامع است و قابلیت گسترش و تبدیل آن به سؤالات جزئی تر، تشریحی و... برای شما وجود دارد.
۴ - باید توجه داشته باشید که مهمترین شرط برای مفید بودن این پرسش و پاسخ‌ها در جلسات خواستگاری، داشتن صداقت کامل برای هر دو طرف است. چون عدم صداقت و نشان دادن خود به صورتی که واقعاً نیستید؛ باعث یک عمر پشیمانی و زندگی سخت برای دختر و پسر است.
۵- سؤالات طوری مطرح شده که هم آقایان و هم خانم‌ها بتوانند از آنها استفاده کنند، ولی برخی از سؤالات نیز اختصاصی آقایان یا خانم‌ها می‌باشد.
۶ - از آنجا که هر کس مطابق با ذهنیت و تصورات به سؤالات جواب می‌دهد و چه بسا ممکن است برداشت دیگران از یک مفهوم، با برداشت شما مغایرت داشته باشد و عدم توجه به این نکته، در آینده مشکلاتی را برای شما ایجاد نماید، بهتر است در چنین مواردی قبل از طرح سوال مورد نظر، ابتدا از طرف مقابل‌تان، در مورد این‌گونه مفاهیم توضیح خواسته و سپس سؤال اصلی را مطرح کنید.
به عنوان مثال قبل از اینکه سؤال کنید: «نظر شما در مورد قناعت در زندگی چیست؟» بپرسید: «به نظر شما قناعت یعنی چه؟» سؤالاتی که لازم است قبل از طرح سؤال اصلی در مورد واژه کلیدی آن توضیح یا معنی دقیقی بخواهید.
۷- توصیه می‌کنیم پرسش و پاسخ، حتی‌المقدور به صورت حضوری انجام پذیرد؛ زیرا اولاً میزان شناخت شما را وسیع‌تر نموده و ثانیاً احتمال دخالت احساسات را به حداقل می‌رساند.
همچنین برای این که شناخت شما از طرف مقابل‌تان دقیق و شفاف باشد، سعی نمایید پرسش‌ها و پاسخ‌ها را کاملاً به صورت رسمی و خالی از هرگونه عبارات عاطفی مطرح نمایید.
۸ - دقت داشته باشید که اصل جواب‌ها و کیفیت آنها، نشان دهنده نوع شخصیت و دیدگاه‌های طرف مقابل شما و نیز نشان دهنده میزان رشد فکری و عقلی اوست.
۹ - بعد از مطالعه سؤالات متوجه خواهید شد که پرسیدن برخی از این سؤالات در جلسه اول خواستگاری ضرورتی ندارد و در صورت نتیجه‌گیری اولیه، در جلسات بعدی مطرح شوند بهتر است که تقسیم‌بندی آن بر عهده خود شما می‌باشد.
۱۰ - ممکن است شما احتیاج به پرسیدن برخی از این سؤالات نداشته باشید، به این دلیل که یا قبلاً از آنها اطلاع داشته اید و یا این که سؤال مورد نظر در مورد طرف مقابل شما صدق نمی‌کند.
۱۱ - سؤالاتی را که فکر میکنید مطرح کردن آنها ضروری می‌باشد و در این مجموعه سوالات گنجانده نشده را نیز به سؤالات خود بیفزایید.
نکته بسیار مهم
پرسشنامه، تنها یکی از راه‌های شناخت همسر، آن هم به صورت تقریبی و نسبی بوده و نمی‌تواند انسان را از تفکر، مشورت و تحقیق از دیگران و افراد آگاه بی‌نیاز کند.
سؤالات خواستگاری را در چند بخش ذکر می‌گردد:
بخش اول: سؤالات مربوط به مسائل مذهبی
۱- اعتقادتان به خدا چگونه است؟ آیا این اعتقاد توانسته شما را از گناه باز دارد؟
۲- آشنایی شما با مسائل و دستورات مذهبی چقدر است؟
۳- آیا مایل هستید همسر شما تمایلات مذهبی داشته باشد یا خیر؟
۴- رعایت حجاب را تا چه اندازه ضروری در زندگی ضروری میدانید؟ تا چه حد آن را رعایت میکنید؟ دلیل آن چیست؟
۵- چقدر با قرآن آشنا هستید؟
بخش دوم: سؤالات مربوط به خانواده همسر
۱- از نظر اجتماعی، خانواده شما چه ایده‌هایی دارند؟ (مثلاً در مورد جامعه، مردم، مشکلات و...)
۲- سطح فرهنگی و طرز تفکر خانواده خود را چگونه ارزیابی میکنید؟
۳- خانواده شما چقدر مذهبی هستند؟
۴- خانواده شما سنتی هستند یا متجدد و یا معمولی؟
۵- خانواده شما شاد و پر جنب و جوش هستند یا ساکت و آرام؟
۶- خانواده شما مرد سالار است یا زن سالار یا شایسته سالار؟
بخش سوم: سؤالات مربوط به مسائل اقتصادی
۱- انتظارات اقتصادی شما از همسرتان تا چه اندازه است؟
۲- نظر شما در مورد کار کردن همسرتان در خارج از منزل چیست؟
۳- چه کاری را برای اشتغال انتخاب خواهید کرد؟
۴- تصور شما از صرفه جویی چیست؟
۵- چقدر معتقد به صرفه جویی و قناعت در منزل هستید؟
۶- شما مایلید همسر شما در خرید لوازم زندگی، چه مسائلی را رعایت نماید؟
بخش چهارم: سوالات مربوط به مسائل فرهنگی
۱- تحصیلات شما چقدر است؟
۲- آیا قصد ادامه تحصیل دارید یا خیر؟ در چه رشته ای و از چه طریقی و در کجا ؟
۳- در طول سال چند کتاب غیر درسی مطالعه میکنید؟
۴- مطالعات شما اغلب در چه زمینه‌هایی بوده است؟
۵- بهترین کتابهایی که تاکنون خوانده اید را اگر ممکن است نام ببرید؟
۶- معمولاً چه نشریاتی را مطالعه میکنید؟
۷- اگر ممکن است چند نفر از شخصیتهای مورد نظر و احترامتان [شخصیتهای فرهنگی، مذهبی، هنری، سیاسی و...] را نام ببرید و دلیل محترم بودن آنها نزد شما چیست؟
بخش پنجم: سؤالات مربوط به مسائل روحی و عاطفی
۱- از چه نوع افرادی احساس انزجار و ناراحتی میکنید؟ چرا؟
۲- اجتماعی بودن در نظر شما یعنی چه؟
۳- خودتان را تا چه اندازه ای اجتماعی میدانید؟
۴- در اصلاح دیگران چگونه عمل میکنید و نوع واکنشهای شما در مقابل مشکلات چگونه است؟
۵- چقدر خود را خونسرد میدانید؟
۶- منطقی بودن را چه میدانید؟
۷- چقدر در زندگی خود را منطقی میدانید؟
۸- واقع گرا هستید یا احساساتی؟
۹- بیشتر تأثیر گذارید یا تأثیر پذیر؟ به چه میزان؟
۱۰- چه چیزهایی موجب ناراحتی و عصبانیت شما می‌شود؟
۱۱- در مواقع عصبانیت چه میکنید؟
۱۲- دروغ گفتن را در چه مواردی جایز میدانید؟
۱۳- در چه مسائلی سختگیر هستید؟
۱۴- آیا انتقاد پذیر هستید؟ در مقابل انتقاد چه عکس العملی از خود نشان می‌دهید؟
۱۵- چگونه از دیگران انتقاد میکنید؟
۱۶- در اکثر اوقات شاد هستید یا افسرده؟
۱۷- در زندگی چگونه تصمیم می‌گیرید؟ تا چه اندازه قدرت تصمیم گیری دارید؟
۱۸- در مسائل اساسی زندگی شخصیتان، خودتان تصمیم می‌گیرید یا خانواده تان؟
بخش ششم: سؤالات مربوط به آینده زندگی
۱- به نظر شما مهمترین عامل موفقیت در زندگی چیست؟
۲- ملاک خوشبختی و موفقیت را در چه می‌بینید؟
۳- افکار مذهبی همسرتان و خانواده او، چقدر برای شما اهمیت دارد؟
۴- چه صفاتی را برای همسر آینده خود لازم می‌بینید؟
۵- نظر شما در مورد مراسم عقد و عروسی چیست؟
۶- نظر شما در مورد مهریه چیست؟
۷- زندگی در شهری دیگر را چگونه می‌بینید؟
۸- آیا آمادگی دارید کمبودهای اقتصادی همسرتان و خانواده او را نادیده بگیرید؟ تا چه حد؟
بخش هفتم: سؤالات مربوط به روابط خانوادگی
۱- میزان دلبستگی شما به پدر و مادرتان تا چه حد است؟
۲- پدر و مادر شما چگونه با شما برخورد می‌کنند؟
۳- چقدر در فامیل و خانواده محبوبیت دارید؟ دلیل آن چیست؟
۴- عکس العمل والدین شما در مقابل شکست‌های شما در زندگی چگونه است؟
بخش هشتم: اساسی ترین سؤالات خواستگاری
۱- چه توقعاتی از زندگی آینده خود دارید؟
۲- چه توقعاتی از همسر آینده خود دارید؟
۳- آرزوهای بزرگ شما چیست؟
۴- مشکلات را چگونه و تا چه حد تحمل میکنید؟
برخی سؤالات نیز هست که بهتر است به صورت غیر مستقیم پرسیده شوند، مثلاً در مورد اطلاع از وجود بیماری خاص در طرف مقابل بگویید: «من از نظر سلامتی روحی و جسمی مشکلی ندارم، شما چطور؟»
نکته مهم دیگر آنکه اگر نسبت به نوع خاصی از گرایشات سیاسی یا فکری و عقیدتی و یا حتی شخص خاصی حساسیت مثبت یا منفی دارید، حتماً آن را به صورت کامل بیان نموده و نظر طرف مقابل را در مورد آن بدون تعارف و ملاحظه بخواهید.
در این گونه جلسات بدون تعارف و یا رو دربایستی و با آرامش کامل و با وقت کافی به گفتگو و تبادل نظر پرداخته و از عجله کردن به شدت بپرهیزید.
بعد از پایان جلسه، در منزل خود به نتیجه‌گیری و پردازش آنچه میان شما و طرف مقابل مطرح شده پرداخته و نتیجه گیری کنید.
در صورت صلاحدید می‌توانید سؤالات را در چندین جلسه مطرح کنید و ابهامات پاسخ‌ها را در جلسه بعد برطرف کنید و در صورت لزوم از طرف مقابل تان توضیح بخواهید.
مطالعه بیشتر
احمدی، محمدرضا، خواستگاری، قم: دفتر نشر معارف (وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها)، ۱۳۹۱.
پلنگ‌پوش، منیژه، خواستگاری (۹۰ نکته کاربردی برای مراسم خواستگاری)، نوش، ۱۳۸۵.
تقی زاده، محمداحسان و حسین زاده، اکرم، وصال مهرورزان: مسائل اساسی قبل و بعد از ازدواج، سوالات زمان خواستگاری پسران و دختران، اصفهان: حدیث راه عشق، ۱۳۹۰.
حسینی، سیدحسین، آیین خواستگاری و ازدواج، تهران: منیر، ۱۳۸۹.
داودی نژاد، مسلم، سین جین‌های خواستگاری، قم: مهر دلدار، ۱۳۹۳.
لبهی، مونیکامندز، هزار و یک پرسش که می‌بایست قبل از ازدواج از همسر آینده تان بپرسید (و پاسخ های قانع کننده و امیدوارکننده‌ای دریافت دارید)، ترجمه: هادی ابراهیمی، تهران: نسل نو اندیش، ۱۳۸۷.
رادمنش، مسلم، سوالات خواستگاری: مبانی انتخاب همسر و چگونگی شناخت خواستگار، تهران: رسانه تخصصی، ۱۳۸۹.
1.