مزایا و خدمات مرحوم آیت‌الله بروجردی (مقاله)
 | این مقاله هماکنون به دست Shamloo در حال ویرایش است. |
مقاله مزایا و خدمات آیت‌الله بروجردی از کیست و محتوای آن چیست؟
جایگاه
مقاله «مزایا و خدمات
روش فقهی
مطهری یکی از مزایای برجسته آیت‌الله بروجردی را سبک و روش فقهی او می‌داند.[۱] مطهری مزایای آیت‌الله بروجردی در این زمینه را اینچنین بر می‌شمرد:
- آشنایی با دوره‌ها و روش‌های مختلف فقهی شیعه و اهل‌سنت.
- توجه به علوم اسلامی مقدماتی و تأکید بر تسلط بر آنها برای رسیدن فرد به درجه اجتهاد.
- تسلط کامل بر علوم حدیث و رجال و شناخت کامل طبقات محدثان و ارائه یک طبقه‌بندی ابتکاری از رجال حدیث.
- تسلط بر فقه و روش فقهی سایر فرقه‌های اسلامی و آشنایی با کتب حدیث و رجال آنان.
- آشنایی کامل با قرآن و تفاسیر آن و حفظ بسیاری قسمت‌های بسیاری از آن.
- آشنایی با تاریخ اسلام.[۲]
تلاش برای وحدت اسلامی
مرتضی مطهری یکی دیگر از مزایای آیة‌الله بروجردی را توجه و علاقه فراوان به موضوع وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب اسلامی می‌داند.[۳] از نظر او، آیت‌الله بروجردی چون به تاریخ اسلام و مذاهب اسلامی آشنا بود، می‌دانست که سیاست حکام گذشته در جهان اسلام و استعمار غربی در تفرقه بین مذاهب اسلامی چه اندازه در تضعیف اسلام و مسلمین تأثیر داشته است. به همین دلیل، بسیار علاقمند بود که تفاهمی بین شیعه و سنی برقرار شود که هم وحدت اسلامی تأمین شود و هم معارف و فقه شیعه، آن طور که هست، به جامعۀ اهل تسنن که اکثریت مسلمانان را تشکیل می‌دهند معرفی شود.[۴]
مطهری معتقد است که تأسیس «دار التقریب بین المذاهب الاسلامیه» به همت جمعی از روشنفکران سنی و شیعه تأسیس در مصر موجب شد تا آیت‌الله بروجردی در دوره مرجعیت خود تا حد ممکن با این مؤسسه همکاری کند. در دوران مرجعیت آیة‌الله بروجردی، برای اولین بار بعد از چند قرن، بین زعیم روحانی شیعه و زعیم روحانی سنی، شیخ عبدالمجید سلیم و بعد از فوت او (۱۳۳۴ش) شیخ محمود شلتوت (۱۲۷۲-۱۳۴۳ش) روابط دوستانه برقرار شد و نامه‌ها مبادله گردید. از نظر مطهری طرز تفکر آیت‌الله بروجردی و ارتباط سازنده‌اش با شیخ شلتوت موجب شد تا شیخ الازهر فتوای تاریخی معروف خود را در مورد به رسمیت‌شناختن مذهب شیعه صادر کند.[۵]
مطهری از دو منبع موثق نقل می‌کند که شنیده که در بیماری قلبی که منجر به درگذشت آیت‌الله بروجردی شد، بعد از حمله قلبی اول، که موجب بیهوشی او شد، بعد از اینکه به هوش آمد، قبل از هر چیزی، موضوع تقریب و وحدت اسلامی را طرح می‌کند و می‌گوید من آرزوهای بسیاری در این زمینه داشتم.[۶]
اعزام مبلغ به خارج
مرتضی مطهری اعزام مبلغ و نماینده مذهبی به کشورهای خارجی را از دیگر مزایا و خدمات آیت‌الله بروجردی بر می‌شمرد.[۷] از نظر مطهری معرفی صحیحی از اسلام به کشورهای خارجی تا زمان زعامت آیت‌الله بروجردی انجام نشده بود و این وضعیت درباره جامعه شیعه نیز صدق می‌کرد.[۸]
مطهری معتقد است آیت‌الله بروجردی علاوه بر جنبه فقاهت مطالعاتی درباره وجوه مختلف اسلام داشت و از طرفی بر خلاف سایر مراجع قبل از خود از تاریخ قرون جدید و اوضاع عصر خود تا حدود نسبتاً خوبی آگاه داشت. این دو جنبه موجب می‌شد که آیت‌الله بروجردی معتقد باشد که اگر حقایق فطری اسلامی بر افکار حقیقتجو و کم‌تعصب اروپایی عرضه داشته شود این دین را تدریجاً خواهند پذیرفت. به همین دلیل، آیت‌الله بروجردی نمایندگانی به آلمان و آمریکا اعزام کرد و به دنبال اعزام نمایندگان دیگر بود که از دنیا رفت.[۹]
مطهری معتقد است که این اقدامات با اقدامات تبلیغی مسیحیان قابل مقایسه نیست، ولی در مقایسه با قبل از اقدامات آیت‌الله بروجردی، که فکر چنین کارهایی در ذهن مبلغان دینی اسلامی وجود نداشت، نشان می‌دهد که او چه اقدام برجسته‌ای را صورت داده است. مطهری اضافه می‌کند که بعد از ارتحال آیت‌الله بروجردی تقویت، تکمیل و ترویج این برنامه باید از سوی شیعیان به عنوان یک امر واجب دنبال شود.[۱۰]
تأسیس مراکز آموزشی
نظام‌مندکردن سازمان اداری روحانیت
منابع
- ↑ مطهری، مرتضی و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۹۷ش، ص۳۰۴.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۰۴-۳۱۲.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۲.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۲.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۲-۳۱۳.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۳.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۳.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۴.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۴-۳۱۵.
- ↑ مطهری، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۳۱۵.