مفاد صلح‌نامه امام حسن(ع) با معاویه
مفاد صلح‌نامه امام حسن(ع) با معاویه چه بود؟ آیا معاویه به آن وفادار ماند؟
مفاد و شرایط توافقنامه صلح بین امام حسن مجتبی(ع) و معاویه در منابع تاریخی مختلف ذکر شده است و مشهور است که معاویه به هیچکدام از شرایط این قرار داد عمل نکرد.
شروط قرارداد صلح
منابع در مورد شروط صلح امام حسن(ع)، موارد مختلفی را نقل کرده‌اند. در یکی از این نقل‌ها، شیخ مفید در کتاب الارشاد خود این شروط را چنین بر می‌شمارد:
- معاویه باید بر اساس کتاب خدا، سنت پیامبر(ص) و روش خلفای راشدین رفتار کند.
- معاویه کسی را برای جانشینی خود به‌عنوان ولی‌عهد انتخاب نکند و انتخاب خلیفه بعدی را به شورای مسلمین واگذار کند.
- شیعیان و اصحاب علی(ع) بر جان و مال خود و خانواده خود ایمن باشند.
معاویه علیه امام(ع) و برادرش حسین(ع) و سایر اهل‌بیت (ع) توطئه نکند و موجبات آزار آنان را فراهم نیاورد. [۱] تخلف معاویه از اجرای مفاد صلح‌نامه
پس از امضای صلح‌نامه توسط طرفین و شاهدان و تسلط معاویه بر تمام سرزمین‌های اسلامی، معاویه قرارداد صلح را رها کرد و به هیچ‌یک از مفاد آن عمل نکرد. او حکومت پادشاهی و موروثی را در اسلام بدعت نهاد، شیعیان علی را هر جا می‌یافت به شهادت می‌رساند. صحابه‌ای چون حجر بن عدی، عمروبن حمق و … به فرمان او به قتل رسیدند.
معاویه به صراحت و با استبداد پس از انعقاد صلح دست به نیرنگ زد و گفت: شروطی که با امام حسن(ع) کرده‌ام همه در زیر پای من است و در نهایت با نیرنگ وی امام حسن مجتبی(ع) شهید شد.[۲]
مطالعه بیشتر
- راضی آل یاسین، صلح امام حسن، ترجمه سید علی خامنه‌ای، انتشارات گلشن، چاپ سیزدهم.
- سید جعفر مرتضی عاملی، تحلیلی از زندگانی سیاسی امام حسن مجتبی(ع)، ترجمه محمد سپهری، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
- باقر شریف قرشی، زندگانی حسن بن علی(ع)، ترجمه فخرالدین حجازی، انتشارات بعثت.