حدیث شباهت امام زمان(ع) به چهار پیامبر
| اطلاعات حدیث | |
|---|---|
| به نقل از | امام باقر(ع) |
| راویان | |
| راوی اصلی | ابوبصیر |
| دیگر راویان | عبدالله بن جعفر حِمیَری، محمد بن عیسی، سلیمان بن داوود |
| سند | |
| منابع شیعه | کمال الدین و تمام النعمة، تقریب المعارف |
شباهت امام زمان(ع) به چهار پیامبر، محتوای حدیثی است که از امام باقر(ع) نقل شده و بر اساس آن امام مهدی(ع) در چهار صفت به حضرت موسی، یوسف، عیسی(ع) و محمد(ص) شبیه است. طبق این روایت، او در «زندگی با ترسِ از دست دادن جان» شبیه موسی، در «اینکه مردم درباره زنده بودن او اختلاف‌نظر دارند» شبیه عیسی و در «اینکه قیام خواهد کرد» شبیه پیامبر(ص) است. شباهت او با یوسف در دو نقلِ این روایت، متفاوت ذکر شده است.
در یکی از نقل‌ها، شباهت او به یوسف این دانسته شده که از خانواده خود غایب است. در نقل دیگر، شباهت او در «زندانی بودن» شمرده شده است. شیخ طوسی، محدث شیعه قرن پنجم قمری، منظور از شباهت او به یوسف در زندانی بودن را، این دانسته که دسترسی به او مانند فرد زندانی، ممکن نیست.
متن و ترجمه
حدیث در کتاب کمال الدین
| « | ...عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع)يَقُولُ فِي صَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ أَرْبَعُ سُنَنٍ مِنْ أَرْبَعَةِ أَنْبِيَاءَ، سُنَّةٌ مِنْ مُوسَی وَ سُنَّةٌ مِنْ عِيسَی وَ سُنَّةٌ مِنْ يُوسُفَ وَ سُنَّةٌ مِنْ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ. فَأَمَّا مِنْ مُوسَی، فَخَائِفٌ يَتَرَقَّبُ وَ أَمَّا مِنْ يُوسُفَ، فَالسِّجْنُ وَ أَمَّا مِنْ عِيسَی، فَيُقَالُ لَهُ إِنَّهُ مَاتَ وَ لَمْ يَمُتْ وَ أَمَّا مِنْ مُحَمَّدٍ(ص)، فَالسَّيْفُ.[۱]
امام باقر(ع): امام زمان(ع) چهار سنت را از چهار پیامبر در خود دارد: «سنتی از موسی: زندگی با بیم و ترس»، «سنتی از یوسف: زندانی شدن»، «سنتی از عیسی: گروهی می‌گویند امام(ع) مرده است و عده‌ای می‌گویند زنده است.»، «سنتی از پیامبر(ص): قیام و خروج با شمشیر». |
» |
حدیث در کتاب تقریب المعارف
| « | ... عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع) يَقُولُ فِي صَاحِبِ الْأَمْرِ أَرْبَعُ سُنَنٍ مِنْ أَرْبَعَةِ أَنْبِيَاءَ سُنَّةٌ مِنْ مُوسَی وَ سُنَّةٌ مِنْ عِيسَی وَ سُنَّةٌ مِنْ يُوسُفَ وَ سُنَّةٌ مِنْ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ عَلَی جَمِيعِ أَنْبِيَاءِ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ. فَأَمَّا مُوسَی فَخَائِفٌ يَتَرَقَّبُ، وَ أَمَّا عِيسَی فَيُقَالُ مَاتَ وَ لَمْ يَمُتْ، وَ أَمَّا يُوسُفُ فَالْغَيْبَةُ عَنْ أَهْلِهِ بِحَيْثُ لَا يَعْرِفُهُمْ وَ لَا يَعْرِفُونَهُ وَ أَمَّا مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ بِالسَّيْفِ.[۲]
امام باقر(ع): امام زمان(ع) چهار سنت را از چهار پیامبر در خود دارد: «سنتی از موسی: زندگی با بیم و ترس»، «سنتی از عیسی: گروهی می‌گویند امام(ع) مرده است و عده‌ای می‌گویند زنده است.»، «سنتی از یوسف: غایب بودن از خانواده‌اش؛ به طوری که او آنها را نمی‌شناخت و آنها نیز او را نمی‌شناختند»،«سنتی از پیامبر(ص): قیام و خروج با شمشیر». |
» |
محتوا
بر اساس حدیث شباهت‌های امام مهدی(ع) به چهار پیامبر،[۳] او به چهار پیامبر در چهار صفت شبیه است:
- به حضرت موسی در اینکه با ترسِ از دست دادن جان، زندگی می‌کند.
- به حضرت یوسف در اینکه زندانی است. شیخ طوسی محدث شیعه قرن پنجم قمری، در کتاب الغیبة منظور از شباهت امام مهدی به یوسف در زندانی بودن را، این دانسته که امام مهدی مانند فرد زندانی، دسترسی به او ممکن نیست.[۴] البته حدیثی که در کتاب تقریب المعارف ذکر شده شباهت او به حضرت یوسف را اینگونه دانسته است: «مانند یوسف که از خانواده‌اش غایب بود، آنها را نمی‌شناخت و آنها نیز او را نمی‌شناختند».[۵]
- به حضرت عیسی در اینکه در زنده بودن او اختلاف‌نظر است.
- به پیامبر(ص) در اینکه قیام خواهد کرد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۱۵۳، تحقیق و تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
- ↑ ابوالصلاح حلبی، تقی بن نجم، تقریب المعارف، ص۴۳۱، تحقیق و تصحیح فارس تبریزیان (الحسون)، قم، الهادی، ۱۴۰۴ق.
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۱۵۳، تحقیق و تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
- ↑ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۶۰، به تحقیق و تصحیح عبادالله تهرانی و علی‌احمد ناصح، قم، دار المعارف الاسلامیة، ۱۴۱۱ق.
- ↑ ابوالصلاح حلبی، تقی بن نجم، تقریب المعارف، ص۴۳۱، تحقیق و تصحیح فارس تبریزیان (الحسون)، قم، الهادی، ۱۴۰۴ق.