کنترل غریزه جنسی از دیدگاه قرآن

سؤال

از نظر قرآن چگونه می‌توان غریزه جنسی را مهار نمود یا در حدّ اعتدال درآورد؟

خداوند متعال در قرآن کریم راه‌های متعددی را جهت کنترل و مهار غریزه جنسی معرفی نموده است. مهم‌ترین راهی که توصیه شده، ازدواج است. همچنین به حفظ نگاه، چیرگی بر نفس و همینطور عفت‌ورزی و داشتن شرم و حیا نیز برای کنترل شهوت و غریزه در انسان توصیه شده است.

ازدواج

﴿وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّه وَ رَحْمَه إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُون‏؛ و از نشانه‌های او این که همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه‌هایی است برای گروهی که تفکر می‌کنند.(روم:۲۱)

از این آیه استفاده شد که ازدواج سبب آرامش و تسکین انسان می‌شود. به وسیله ازدواج، غریزه جنسی انسان تعدیل و مهار می‌شود و با تأمین نیاز جنسی او، آرامش و آسایش خاصی برایش حاصل می‌گردد.

پیامبر اسلام(ص) معتقد بود هر کس ازدواج کند، نصف دینش را حفظ کرده است.[۱]

حفظ نگاه و غضّ بصر

﴿قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِما یَصْنَعُونَ۝۳۰وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُن‏..؛ به مؤمنان بگو چشم‌های خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند، و عفاف خود را حفظ کنند؛ این برای آنان پاکیزه‌تر است؛ خداوند از آنچه انجام می‌دهند آگاه است؛ و به زنان با ایمان بگو چشم‌های خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند و دامان خویش را حفظ کنند….(نور:۳۰ و ۳۱)

حفظ نگاه از نامحرمان و دوری کردن از نظر بازی و چشم چرانی، راه دیگری برای کنترل غریزه جنسی است. محققان معتقدند تمام افراد، به‌خصوص افرادی که هنوز ازدواج نکرده‌اند، در فشار روحی و جسمی به سر می‌برند. این افراد، نیاز به آرامش روحی و روانی دارد و تحریک و تهییج که بوسیله چشم‌چرانی به دست می‌آید، شرائط آنان را بدتر می‌کند.

نظربازی و چشم‌چرانی، برای شخص متأهل نیز دارای عواقب سوء بسیاری دانسته شده است. شخص متأهل که به نامحرمان، نگاه هوس آلود دارد، کم‌کم نسبت به همسر خویش کم مهر و محبت گردیده و سبب اختلاف و درگیری در خانه و متلاشی‌شدنِ نظام خانواده می‌گردد.

عفاف و حفظ نفس

از کتب لغت استفاده می‌شود که «عفاف» به معنی «خودداری» و حفظ نفس از تمایلات و شهوات نفسانی است. «عفت» به معنی پدید آمدن حالتی در نفس است که آدمی را از غلبه شهوت بازمی‌دارد و عفیف به کسی گفته می‌شود که دارای این وصف و حالت باشد.[۲]

در قرآن کریم آیات متعددی در این رابطه موجود است که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذِینَ لا یَجِدُونَ نِکاحاً حَتَّی یُغْنِیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِه‏...؛ و کسانی که امکانی برای ازدواج نمی‌یابند، باید پاکدامنی پیشه کنند تا خداوند از فضلِ خود آنان را بی‌نیاز گرداند(نور:۳۳)

از این آیه معلوم می‌شود که قدم اول و راه اصلی در کنترل غریزه جنسی ازدواج است؛ اما از آن‌جا که همه افراد امکان ازدواج کردن را ندارند می‌بایست تقوی و عفاف به خرج دهند و از گناه و آلودگی بپرهیزند؛ تا آنگاه که امکان ازدواج بیابند. در آیات دیگری، آنان را که دامن خویش آلوده نمی‌سازند را تشویق کرده و گرامی می‌دارد: ﴿... وَالحافِظینَ فُرُوجَهُم وَالْحافِظات…؛ و مردان و زنان پاكدامن‏(احزاب:۳۵)؛ در این آیه، سخن از صفات برجسته مؤمنان است و ضمن بیان بخش مهمی از صفات مؤمنان، پاکدامنی و عفت را یکی از خصلت‌های برجسته آن‌ها می‌شمرد.

منابع

  1. الحسن بن الفضل الطبرسی، مکارم الاخلاق، مؤسسه نشر اسلامی، نوبت اول، ربیع الموعود، ۱۴۱۴، ج۱، ص۴۲۹، ش ۱۴۵۵.
  2. راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، دارالکتاب العربی، ص۳۵۱؛ و مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، وزارت ارشاد، چاپ اول، ۱۳۶۸ ش، جلد ۸.

[[رده:]]