نوزده فرشته عذاب در آیه ۳۰ سوره مدثر
آیه ۳۰ سوره مُدَّثِّر اشاره به این دارد که فرشتگان عذاب در سَقَر (دوزخ) نوزده نفر هستند. برخی مفسران معتقدند چون نوزده قوه نفسانی انسان منشاء رنج و آفات انسان است، این عدد نوزده اشاره به این قوای شهوانی دارد. برخی هم نوزده نفر را نوزده گروه یا صنف می‌دانند.
متن آیه
| ﴿ | عَلَيْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ
نوزده نفر (از فرشتگان عذاب) بر آن گمارده شده‌اند! ۳۰:مدثر |
﴾ |
نوزده فرشته عذاب
فخر رازی می‌گوید حکماء بر این اعتقادند که سبب فساد نفس انسانی در قوّه نظری و عملیش، قوای حیوانی و طبیعی است. امّا قوای حیوانی، پنج تایش ظاهر و پنج تایش باطن است، به علاوه شهوت و غضب که در مجموع ۱۲ تا است. و امّا قوای طبیعی عبارتند از: ۱. جاذبه ۲. ماسکه ۳. هاضمه ۴. دافعه ۵. غاذیه ۶. نامیه ۷. مولده. بنابراین، مجموع آن‌ها ۱۹ می‌شود. پس اگر چنانچه منشأ آفات نفسانی، این قوای ۱۹ گانه باشد، لاجرم عدد فرشتگان عذاب، نیز ۱۹ خواهد بود.[۱]
برخی هم گفته‌اند مقصود نوزده نفر نیست بلکه نوزده گروه هستند. و جمعى هم احتمال داده‌اند اين به خاطر آن است كه در عدد نوزده بزرگترين عدد آحاد (عدد نه) و كوچكترين عدد عشرات (عدد ده) جمع است.[۲] برخی هم گفته‌اند نوزده صنف از فرشتگان هستند.[۳]
مطالعه بیشتر
- معراج السعاده، عالم ربانی ملا احمد نراقی.
- فرهنگ معارف اسلامی، دکتر سید جعفر سجادی.