فلسفه تولد امام زمان(ع)
در اصل خروج و قیام مهدی که پیغمبر اکرم (ص) ظهورش را بشارت داده است تردیدی نیست؛ ولی چه مانعی دارد بگوئیم مهدی موعود، هنوز به دنیا نیامده، هر وقت اوضاع عمومی عالم، مساعد گشت، خدای متعال، یکی از اولاد پیغمبر را که بر اساس روایات نبوی قریشی و فاطمی هم هست به وجود می‌آورد تا برای اجرای عدالت عمومی و بسط خداپرستی و برانداختن ریشه ستم، قیام و سیطره جهانی برای اسلام به ارمغان آورد؟
یکی از مبانی و معتقدات مکتب اصیل شیعه که دلایل عقلی و روایات آن را تأیید می‌کند، این است که زمین هیچ‌گاه از وجود حجت و امام مفترض‌الطاعه خالی نیست و چنان‌چه امام که مظهر انسان کامل و خلیفه الهی و واسطه فیض بین آسمان و زمین است، لحظه‌ای ازمیان مردم برداشته شود، نظام زندگی همه موجودات از هم گسیخته و حیات در روی زمین متلاشی می‌گردد؛ بنابراین وجود امام در تمام اعصار و لو در پرده غیبت هم‌چون آب حیاتی است که زمینیان به آن نیاز مبرم دارند.
دلیل عقلی بر لزوم وجود حجت خدا در زمین
همان برهان مسلم عقلی که ضرورت بعثت انبیاء را به مقتضای لطف بی‌کران الهی اثبات می‌کند، اقتضاء دارد هرگاه پیغمبری در بین مردم موجود نبود، باید کسی و یکی از افراد انسان، جانشین و خزانه‌دار احکام الهی باشد و در تحمل و نگه‌داری و تبلیغ آنها سعی و کوشش کند؛ زیرا منظور حق تعالی از بعثت پیامبران و فرستادن احکام، در صورتی تحقق می‌پذیرد و الطافش به حد کمال می‌رسد که همه قوانین، بدون کم و زیاد در بین بشر محفوظ بماند. پس در مورد فقدان پیامبران، لطف خدا چنین اقتضاء دارد که یکی از افراد انسان را مسئول حفظ و تحمل احکام کند.[۱] و به عبارت دیگر: عالم انسان برای کمال خاصی خلق شده است که باید (در هر حال) به آن کمال هدایت شود؛ و هدایت به سوی کمال، حجت می‌خواهد، و اگر حجت از بین برود، باید غایت (که همان کمال نهایی انسان است) از بین برود، و اگر غایت از بین برود فعل خدا بی‌غایت می‌شود و لغویت در خلقت لازم می‌آید و صدور چنین امری از خداوند متعال محال است. خداوند متعال می‌فرماید:[۲] «ما آسمان و زمین و موجودات میان آن دو را جز به حق (و هدف‌دار) نیافریدیم».[۳]
دلایل روایی بر لزوم حجت خدا بر زمین
روایات زیادی از خاندان رسالت و ائمه اطهار (ع) در کتاب‌های معتبر روایی نقل شده که نه تنها انسان، بلکه همه موجودات در ادامه حیات‌شان در روی زمین و بقاء نظام زندگی در آن، نیاز به وجود امام و خلیفه الهی دارند که برای نمونه به چند حدیث اشاره می‌شود:
۱. ابوحمزه می‌گوید: از حضرت صادق (علیه السلام) پرسیدم: آیا زمین، بدون وجود امام باقی می‌ماند؟ فرمود: اگر زمین بی امام گردد، فرو خواهد ریخت.»[۴]
۲. وشّاء می‌گوید: خدمت حضرت اباالحسن امام رضا (علیه السلام) عرض کردم: آیا زمین، بی امام می‌ماند؟ فرمود: نه. گفتم: برای ما روایت شده که زمین بی‌امام نمی‌گردد، مگر آن‌که خدا، بر بندگانش غضب کند. پس آن جناب فرمود: زمین بی‌امام نمی‌گردد و گرنه فرو خواهد رفت.»[۵]
۳. از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که فرمود: اگر در زمین بیش از دو نفر موجود نباشد، یکی از آنان حتماً حجت (امام) خواهد بود…[۶]
۴. از امام باقر (علیه السلام) نقل شده که فرمود: «به خدا سوگند! از آن وقتی‌که خدا آدم را قبض روح کرده، تاکنون، هرگز زمین را بی‌امامی که مردم به واسطه او هدایت یابند، رها نکرده است و اوست حجت خدا بر بندگانش. زمین هرگز بی‌امام باقی نمی‌ماند، تا خدا بر بندگانش حجتی داشته باشد.»[۷]
ولادت امام مهدی (ع)
با توجه به دلایل لزوم وجود حجت خدا برزمین، زمین نباید در هیچ زمانی خالی از حجت خدا باشد و فقدان امام، با انقراض نوع انسان، و بلکه حیات در روی زمین، همراه خواهد بود؛ و به همین دلیل باید امام مهدی که آخرین حجت خدا بر روی زمین است متول شده و در قید حیات باشد. تولد و وجود مهدی (ع) از راه اخبار و احادیث پیغمبر و اهل بیتش، ثابت شده است. پس تعریف و وصف او را نیز ما باید از اخبار استفاده کنیم. خوش‌بختانه، تمام نشانه‌ها و مشخصات آن وجود مقدس و زمان ولادتش، بدون هیچ ابهام و اجمالی، در احادیث معتبره، موجود است. و جایی برای این شبهه باقی نمی‌ماند.