القاب حضرت فاطمه(س)
سؤال
القاب حضرت زهرا(س) و وجه تسمیه آن ها را نام ببرید.
لقب و کنيه در ادبيات عرب نقش خاصي دارد. زيرا در واقع، وسيله يا عاملي است که توصيف و تشخيص خصوصيات اخلاقي و روحي هر فرد را نشان مي دهد. بنابراين تعمق در نام فاطمه (س) و ساير القاب حضرت، ابعاد مختلف شخصيت ایشان را معرفی می کند.
امام صادق(ع) مي فرمايد: «حضرت فاطمه را ۹ نام است: فاطمه، صديقه، مبارکه، طاهره، زکيه، راضيه، مرضيه، محدثه، زهرا.[۱] برخی از این اسامی که در روایات از آن ها تعبیر شده است در زیر می آید.
- فاطمه: فاطمه وصفي است از مصدر فطم. فطم در زبان عرب به معناي بريدن، قطع کردن و جدا شدن آمده است. شيخ صدوق در کتاب های خصال و امالي در توضيح نام فاطمه از امام صادق عليه السلام نقل میکند که: «بدان جهت او را فاطمه گفتند که او از شرک و شرور و بديها جدا شده و بريده است.»[۲] و همچنين در جاي ديگر فاطمه و شيعيانش را از جهنم بريده شده معرفي مي نمايند.[۳]
- طاهره: طاهره يعني پاک و پاکيزه از هر پليدي و زشتي، امام باقر (ع) به نقل از پدران بزرگوارش مي فرمايد: فاطمه دختر محمد (ص) بدين جهت طاهره ناميده شد که از هر پليدي پاکيزه بود.[۴]
- محدثه: اسحاق بن جعفر مي گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم که فرمود: [[ملائکه از آسمان فرود مي آمدند و مانند حضرت مريم دختر عمران با فاطمه سخن مي گفتند و فاطمه هم با آنها سخن مي گفت.[۵]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
۱ـ پژوهشي پيرامون القاب و اسامي حضرت زهرا سلام الله عليها، عليرضا سبحاني نسب.
۲ـ نامها و القاب فاطمه زهرا سلام الله عليها، لاهيجي.
۳ـ زندگاني حضرت زهرا سلام الله عليها، محمد عبده.