سوره لیل
ثواب خواندن سوره «لیل» و شأن نزول آن چیست؟
سوره لیل، از سوره‌های مکی و جزء سوره‌های مفصلات می‌باشد. در مورد فضیلت قرائت این سوره از پیامبر(ص) نقل شده است که هر کسی سوره لیل را قرائت کند خداوند آن قدر به او می‌بخشد که راضی شود و او را از سختی‌ها نجات دهد. این سوره بر اساس شأن نزول آن، در مورد مردی است که حاضر نشد درخت نخل خود را به پیشنهاد پیامبر(ص) در مقابل نخلی در بهشت تعویض کند و در نهایت با پیشنهاد مالی توسط شخص دیگری، آن را فروخت. از همین جهت این سوره درباره بخیلان و سخاوتمندان سخن گفته است.
معرفی سوره
سوره «لیل» از سوره‌های مکی و دارای بیست و یک آیه می‌باشد. این سوره در جزء ۳۰ واقع شده است و جزو سوره‌های مفصلات می‌باشد. وجه نام گذاری سوره به لیل، شروع آیه با قسم به لیل است.
فضیلت قرآئت
حضرت محمد(ص) درباره فضیلت سوره لیل می‌فرماید: «من قرأها اعطاه الله حتي يرضي و عافاه من العسد و يسر له اليسر؛ هر کسي اين سوره (ليل) را تلاوت کند، خداوند آن قدر به او مي بخشد که راضي شود و او را از سختي‌ها نجات مي دهد و مسير زندگي را براي او آسان مي سازد.»[۱]
در روایتی دیگر پیامبر اکرم(ص) در فضیلت تلاوت سوره لیل می‌فرماید: «کسی که این سوره را قبل از خواب پانزده بار قرائت کند، در خوابش جز خوبی نمی‌بیند و دچار پریشانی در خواب نخواهد شد.»[۲]
و باز آن حضرت می‌فرماید: «کسی که در نماز عشاء این سوره را بخواند، مانند کسی است که ربع قرآن را در نمازش خوانده باشد و نماز او مورد قبول واقع می‌شود».[۳]
شأن نزول سوره
ابن عباس درباره شأن نزول سوره لیل می‌گوید: «مردی در میان مسلمانان بود که شاخه یکی از درختان خرمای او بالای خانه مرد فقیر عیال مندی قرار گرفته بود. صاحب نخل هنگامی که بالای درخت می‌رفت تا خرماها را بچیند، گاهی چند دانه خرما در خانه مرد فقیر می‌افتاد و کودکانش آن‌ها را برمی‌داشتند. صاحب نخل، خرماها را از دست آن‌ها می‌گرفت، مرد فقیر به پیامبر اکرم(ص) شکایت کرد.
پیامبر اکرم(ص) به صاحب نخل فرمود: «این درختی که شاخه‌هایش داخل خانه فلانی آمده به من می‌دهی تا در مقابل آن نخلی در بهشت از آن تو باشد؟ مرد گفت من درختان بسیاری دارم و هیچ‌کدام به خوبی این درخت نیستند (و حاضر به چنین معامله ای نیستم) یکی از یاران پیامبر این کلام را شنید و به پیامبر عرض کرد: ای رسول خدا اگر من این درخت را از این مرد بخرم همان درخت بهشتی به من می‌دهی؟ پیامبر فرمود: آری.
آن صحابی رفت و پس از گفتگو با صاحب نخل، آن را در مقابل چهل نخل خرید و آن را به پیامبر گرامی(ص) هدیه کرد، پیامبر اکرم(ص) نیز آن درخت را به آن مرد فقیر و فرزندانش داد، در این هنگام بود که سوره لیل نازل شد؛ و درباره بخیلان و سخاوتمندان سخن گفت.[۴]