عیون اخبار الرضا: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
عیون اخبار الرضا از کیست و موضوع آن چیست؟{{پایان سوال}} | عیون اخبار الرضا از کیست و موضوع آن چیست؟{{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}'''عیون اخبار الرضا''' کتابی است درباره امام رضا(ع). نویسنده این کتاب شیخ صدوق( درگذشته ۳۸۱ق) از عالمان مشهور شیعه است. این کتاب شامل احادیث امام رضا(ع) و زندگی و وقایع مهم عمر اوست. | {{پاسخ}}'''عیون اخبار الرضا''' کتابی است درباره امام رضا(ع). نویسنده این کتاب شیخ صدوق( درگذشته ۳۸۱ق) از عالمان مشهور شیعه است. این کتاب شامل احادیث [[امام رضا(ع)]] و زندگی و وقایع مهم عمر اوست. عیون اخبارالرضا شامل ۶۹ باب است که در مجموع به صورت غیر روشمند شامل مطالب مختلفی درباره امام رضا(ع) است. | ||
== نویسنده اثر == | == نویسنده اثر == | ||
محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى، مشهور به | محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى، مشهور به [[شیخ صدوق]]، در سال ۳۰۵ هجرى قمرى، در خاندان علم و تقوا، در شهر قم دیده به جهان گشود. شیخ صدوق از بزرگترین شخصیت‌هاى جهان اسلام و از برجسته‌ترین چهره‌هاى درخشان علم و فضیلت است. او با جمع‌آورى روایات اهل‌بیت(ع) و تالیف کتاب‌هاى نفیس و با ارزش، خدمات ارزنده و کم‌نظیرى به اسلام و تشیع کرد. شیخ طوسى در معرفى شیخ صدوق مى‌گوید: «او دانشمندى جلیل القدر و حافظ احادیث بود. از احوال رجال، کاملا آگاه و در سلسله احادیث، نقادى عالى مقام به شمار مى‌آمد. بین بزرگان قم، از نظر حفظ احادیث و کثرت معلومات مانند نداشت و در حدود سیصد اثر تالیفى از خود به یادگار گذاشته است.»<ref>[https://www.noorsoft.org/fa/Mostabser/View/81/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%B5%D8%AF%D9%88%D9%82 زندگی‌نامه شیخ صدوق]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۹، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref> | ||
شیخ صدوق به دعای امام عصر ولادت یافته و مورد احترام و توثیق تمام علمای رجال شیعه است.<ref>مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، تهران، سمت، چاپ اول، ۱۳۷۷، ص۱۳۰–۱۳۱.</ref> شیخ طوسی در تمجید شیخ صدوق می‌گوید: «صدوق حافظ احادیث و بصیر به علم رجال بود و در میان قمیین مانندش در زیادی محفوظات و دانش دیده نشده است.»<ref>مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، ص۱۳۱.</ref> | شیخ صدوق به دعای امام عصر ولادت یافته و مورد احترام و توثیق تمام علمای رجال شیعه است.<ref>مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، تهران، سمت، چاپ اول، ۱۳۷۷، ص۱۳۰–۱۳۱.</ref> شیخ طوسی در تمجید شیخ صدوق می‌گوید: «صدوق حافظ احادیث و بصیر به علم رجال بود و در میان قمیین مانندش در زیادی محفوظات و دانش دیده نشده است.»<ref>مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، ص۱۳۱.</ref> | ||
ابن بابويه را می‌بايست از نظر فكری از مكتب اخباريان متقدم قم به شمار آورد. | ابن بابويه را می‌بايست از نظر فكری از مكتب اخباريان متقدم قم به شمار آورد. ابن بابويه به عنوان يك محدث ميراث عظيمی را به آيندگان انتقال داده است.<ref>پاکتچی، احمد، «ابن بابویه، محمد»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۳، ذیل مدخل. تاریخ بازدید: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲.</ref> | ||
ابن بابويه به عنوان يك محدث | |||
== جایگاه و اعتبار == | == جایگاه و اعتبار == | ||
کتاب عیون اخبار الرضا تألیف شیخ صدوق از کتبی است که علامه مجلسی ضمن تعریف و تمجید از آن، این کتاب را به خط شیخ صدوق می‌داند.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴هـ. ق، ج۱، ص۶.</ref> | کتاب عیون اخبار الرضا تألیف شیخ صدوق از کتبی است که علامه مجلسی ضمن تعریف و تمجید از آن، این کتاب را به خط شیخ صدوق می‌داند.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴هـ. ق، ج۱، ص۶.</ref> [[ابن ادریس]] در سرائر می‌نویسد: شیخ صدوق، ثقه و جلیل القدر و بصیر به اخبار بود. بنابراین، شیخ صدوق چون ثقه بوده و روایات معتبر را جمع‌آوری و نقل می‌کرده احادیث کتاب عیون اخبار الرضا نیز در نزد علما رجال و حدیث معتبر است، البته ممکن است گاهی برخی روایات نیز از دیدگاه دانشمندان رجالی و حدیث‌شناسان از صحت و اعتبار لازم برخوردار نباشد ولی آنچه مهم است غالب روایات کتاب یاد شده دارای اعتبار است.<ref>مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، ص۱۳۱.</ref> | ||
شیخ صدوق به دلیل فاصله زمانی با روزگار امام رضا از برخی از آثار مکتوب و تواریخی که به ذکر حالات و احوال امام رضا پرداخته‌اند بهره گرفته است. بررسی اسناد کتاب عیون اخبار الرضا نشان می‌دهد که یکی از این آثار کتاب الاوراق ابوبکر صولی است.<ref>رحمتى، محمدكاظم «دو كتاب به روايت شيخ صدوق»، كتاب ماه دين، فروردين و ارديبهشت ۱۳۸۲، شماره ۶۶و ۶۷ (از ص ۶۱تا ۶۷).</ref> | |||
=== ترجمه و شرح === | |||
از عیون اخبارالرضا ترجمه های زیادی انجام گرفته است: | |||
* عیون اخبار الرضا با ترجمه و شرح آقا نجفی اصفهانی، انتشارات نبوغ.۱۳۹۲ش.<ref>شیح صدوق، عیون اخبارالرضا، ترجمه آقا نجفی اصفهانی، انتشارات نبوغ، ۱۳۹۲ش،شناسنامه کتاب.</ref> | |||
عیون | * عیون اخبارالرضا با ترجمه علی اکبر غفاری و حمیدرضا مستفید، نشر صدوق.<ref>شیح صدوق، عیون أخبار الرضا، ترجمه علی اکبر غفاری و حمیدرضا مستفید، نشر صدوق، تهران، ۱۳۷۲ش، شناسنامه کتاب.</ref> | ||
عیون اخبارالرضا | * عیون اخبارالرضا با ترجمه محمد رحمتی، انتشارات نغمه قرآن.<ref>شیخ صدوق، عیون اخبارالرضا، ترجمه محمد رحمتی، انتشارات نغمه قرآن بیتا، شناسنامه کتاب.</ref> | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
کتاب عیون اخبارالرضا شامل ۶۹ باب است که در مجموع به صورت غیر روشمند شامل مطالب مختلفی همچون روایات امام رضا در موارد مختلف، زندگی امام رضا(ع)، علت نامیده شدن او به رضا، مادر امام، چگونگی نص بر امامت آن امام، وضعیت سیاسی زمان [[امام کاظم(ع)]]، و به ویژه برخورد خلفای عباسی، جریان واقفیه و برخورد امام با آن، مناظره‌های امام با فرق و ادیان مختلف، برخورد امام با گروه‌های افراطی همچون [[غالیان]] مفوضه، مسیر امام از مدینه به مرو و ماجرای اتفاق افتاده در شهرهای مختلف همچون نیشابور و طوس و نیز احادیث صادر شده از امام در نقاط مختلف، بیان ماجرای ولایت عهدی، معجزات صادرشده از امام، چگونگی تصریح بر امامت فرزندش امام جواد، کیفیت شهادت امام رضا، مرثیه‌های سروده برای آن امام، کیفیت زیارت آن امام و نیز مقدار ثواب آن و برکات ظاهر شده از مرقد امام در زمان شیخ صدوق است.<ref>صفری فروشانی، نعمت الله، «بررسی دو اثر تاریخ‌نگاری شیخ صدوق»، نامه تاریخ پژوهان، تابستان ۱۳۸۶، شماره ۱۰، از ۱۶۶ تا ۲۰۷.</ref>{{مطالعه بیشتر}} | |||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
نسخهٔ ۱۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۵
| عیون اخبار الرضا | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کتاب | |
| نویسنده | شیخ صدوق |
| تاریخ نگارش | چهارم |
| موضوع | زندگی امام رضا(ع) |
| زبان | عربی |
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
عیون اخبار الرضا کتابی است درباره امام رضا(ع). نویسنده این کتاب شیخ صدوق( درگذشته ۳۸۱ق) از عالمان مشهور شیعه است. این کتاب شامل احادیث امام رضا(ع) و زندگی و وقایع مهم عمر اوست. عیون اخبارالرضا شامل ۶۹ باب است که در مجموع به صورت غیر روشمند شامل مطالب مختلفی درباره امام رضا(ع) است.
نویسنده اثر
محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى، مشهور به شیخ صدوق، در سال ۳۰۵ هجرى قمرى، در خاندان علم و تقوا، در شهر قم دیده به جهان گشود. شیخ صدوق از بزرگترین شخصیت‌هاى جهان اسلام و از برجسته‌ترین چهره‌هاى درخشان علم و فضیلت است. او با جمع‌آورى روایات اهل‌بیت(ع) و تالیف کتاب‌هاى نفیس و با ارزش، خدمات ارزنده و کم‌نظیرى به اسلام و تشیع کرد. شیخ طوسى در معرفى شیخ صدوق مى‌گوید: «او دانشمندى جلیل القدر و حافظ احادیث بود. از احوال رجال، کاملا آگاه و در سلسله احادیث، نقادى عالى مقام به شمار مى‌آمد. بین بزرگان قم، از نظر حفظ احادیث و کثرت معلومات مانند نداشت و در حدود سیصد اثر تالیفى از خود به یادگار گذاشته است.»[۱]
شیخ صدوق به دعای امام عصر ولادت یافته و مورد احترام و توثیق تمام علمای رجال شیعه است.[۲] شیخ طوسی در تمجید شیخ صدوق می‌گوید: «صدوق حافظ احادیث و بصیر به علم رجال بود و در میان قمیین مانندش در زیادی محفوظات و دانش دیده نشده است.»[۳]
ابن بابويه را می‌بايست از نظر فكری از مكتب اخباريان متقدم قم به شمار آورد. ابن بابويه به عنوان يك محدث ميراث عظيمی را به آيندگان انتقال داده است.[۴]
جایگاه و اعتبار
کتاب عیون اخبار الرضا تألیف شیخ صدوق از کتبی است که علامه مجلسی ضمن تعریف و تمجید از آن، این کتاب را به خط شیخ صدوق می‌داند.[۵] ابن ادریس در سرائر می‌نویسد: شیخ صدوق، ثقه و جلیل القدر و بصیر به اخبار بود. بنابراین، شیخ صدوق چون ثقه بوده و روایات معتبر را جمع‌آوری و نقل می‌کرده احادیث کتاب عیون اخبار الرضا نیز در نزد علما رجال و حدیث معتبر است، البته ممکن است گاهی برخی روایات نیز از دیدگاه دانشمندان رجالی و حدیث‌شناسان از صحت و اعتبار لازم برخوردار نباشد ولی آنچه مهم است غالب روایات کتاب یاد شده دارای اعتبار است.[۶]
شیخ صدوق به دلیل فاصله زمانی با روزگار امام رضا از برخی از آثار مکتوب و تواریخی که به ذکر حالات و احوال امام رضا پرداخته‌اند بهره گرفته است. بررسی اسناد کتاب عیون اخبار الرضا نشان می‌دهد که یکی از این آثار کتاب الاوراق ابوبکر صولی است.[۷]
ترجمه و شرح
از عیون اخبارالرضا ترجمه های زیادی انجام گرفته است:
- عیون اخبار الرضا با ترجمه و شرح آقا نجفی اصفهانی، انتشارات نبوغ.۱۳۹۲ش.[۸]
- عیون اخبارالرضا با ترجمه علی اکبر غفاری و حمیدرضا مستفید، نشر صدوق.[۹]
- عیون اخبارالرضا با ترجمه محمد رحمتی، انتشارات نغمه قرآن.[۱۰]
محتوا
کتاب عیون اخبارالرضا شامل ۶۹ باب است که در مجموع به صورت غیر روشمند شامل مطالب مختلفی همچون روایات امام رضا در موارد مختلف، زندگی امام رضا(ع)، علت نامیده شدن او به رضا، مادر امام، چگونگی نص بر امامت آن امام، وضعیت سیاسی زمان امام کاظم(ع)، و به ویژه برخورد خلفای عباسی، جریان واقفیه و برخورد امام با آن، مناظره‌های امام با فرق و ادیان مختلف، برخورد امام با گروه‌های افراطی همچون غالیان مفوضه، مسیر امام از مدینه به مرو و ماجرای اتفاق افتاده در شهرهای مختلف همچون نیشابور و طوس و نیز احادیث صادر شده از امام در نقاط مختلف، بیان ماجرای ولایت عهدی، معجزات صادرشده از امام، چگونگی تصریح بر امامت فرزندش امام جواد، کیفیت شهادت امام رضا، مرثیه‌های سروده برای آن امام، کیفیت زیارت آن امام و نیز مقدار ثواب آن و برکات ظاهر شده از مرقد امام در زمان شیخ صدوق است.[۱۱]
مطالعه بیشتر
کاظم مدیر شانه‌چی، علم الحدیث و درایه الحدیث، قم، انتشارات اسلامی، چاپ سیزدهم، ۱۳۷۷.
منابع
- ↑ زندگی‌نامه شیخ صدوق، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۹، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
- ↑ مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، تهران، سمت، چاپ اول، ۱۳۷۷، ص۱۳۰–۱۳۱.
- ↑ مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، ص۱۳۱.
- ↑ پاکتچی، احمد، «ابن بابویه، محمد»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۳، ذیل مدخل. تاریخ بازدید: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴هـ. ق، ج۱، ص۶.
- ↑ مدیر شانه‌چی، کاظم، تاریخ حدیث، ص۱۳۱.
- ↑ رحمتى، محمدكاظم «دو كتاب به روايت شيخ صدوق»، كتاب ماه دين، فروردين و ارديبهشت ۱۳۸۲، شماره ۶۶و ۶۷ (از ص ۶۱تا ۶۷).
- ↑ شیح صدوق، عیون اخبارالرضا، ترجمه آقا نجفی اصفهانی، انتشارات نبوغ، ۱۳۹۲ش،شناسنامه کتاب.
- ↑ شیح صدوق، عیون أخبار الرضا، ترجمه علی اکبر غفاری و حمیدرضا مستفید، نشر صدوق، تهران، ۱۳۷۲ش، شناسنامه کتاب.
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبارالرضا، ترجمه محمد رحمتی، انتشارات نغمه قرآن بیتا، شناسنامه کتاب.
- ↑ صفری فروشانی، نعمت الله، «بررسی دو اثر تاریخ‌نگاری شیخ صدوق»، نامه تاریخ پژوهان، تابستان ۱۳۸۶، شماره ۱۰، از ۱۶۶ تا ۲۰۷.