نظر علامه مجلسی درباره مختار ثقفی

سؤال

نظر علامه مجلسی (ره) در مورد مختار چیست؟

درگاه‌ها

علامه مجلسی درباره مختار همان نظر معروف شیعه را دارد که مختار از جمله بزرگان شیعه و از ارادتمندان اهل بیت است. مجلسی معتقد است اگر چه گناهانی داشته و لغزش‌هایی در دل داشته اما با انتقامی که از قاتلان امام گرفت و دل مؤمنین را شاد کرد، امید است عاقبت مورد شفاعت قرار گرفته و نجات یابد.

مجلسی می‌نویسد: من درباره شأن مختار، از متوقفین هستم. اگر چه مشهور بین علمای شیعه او را از مشکورین دانسته‌اند.

سپس ایشان به روایتی از امام صادق(ع) اشاره می‌کند که در این روایت آمده است: وقتی پیامبر از کناره آتش جهنم عبور می‌کند به همراه امیر مؤمنان علی(ع) امام حسن و امام حسین(ع)، مختار با دیدن پیامبر، سه مرتبه فریاد برمی‌آورد: ای رسول خدا(ص) مرا نجات بده! و رسول خدا(ص) اعتنا نمی‌کند. مختار پس از آن سه مرتبه فریاد می‌آورد: یا امیر المؤمنین(ع) به فریادم برس جواب نمی‌شنود. پس از آن سه مرتبه فریاد برمی‌آورد: یا حسین به فریادم برس. رسول خدا(ص) خطاب به فرزندش حسین(ع) می‌فرماید: تو را صدا می‌زند و به تو پناه آورده است. امام حسین(ع) با سرعتی هم چون عقاب او را از آتش جهنم می‌رهاند. سماعه بن مهران که راوی است از امام می‌پرسد: فدایت شوم چرا مختار به جهنم می‌رود، امام می‌فرماید: در دلش چیزی بود که اخلاص کامل اعمال او را مخدوش می‌نمود. (امام در ادامه می‌فرماید: قسم به خدایی که محمد را به حق مبعوث کرد اگر جبرئیل و میکائیل در دل ذره ای حب غیر خدا داشته و اخلاص شان لغزش داشته باشد خداوند به دوزخشان خواهند انداخت.

مرحوم مجلسی در ادامه کلام زیبای امام صادق این آیه را در حق مختار آورده است: «و آخرون اعترفوا بذنوبهم خلطوا عملاً صالحا و آخر سیئا عسی الله ان یتوب علیهم» سپی می‌نویسد: «و انا فی شانه من المتوقفین و ان کان الاشهر بین اصحابنا انه من المشکورین». من درباره شأن مختار، از متوقفین هستم. اگر چه مشهور بین علمای شیعه او را از مشکورین دانسته‌اند.

مرحوم مجلسی روایات متعدد را از منابع مختلف که در زمینه مختار بوده، در مجلد ۴۵ بحار جمع‌آوری کرده است و به کتابی که ابن نما درباره مختار نوشته اشاره کرده و به تفصیل در این باره بحث کرده است.