حضرت مریم(س): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
قرآن برخلاف کتاب مقدس، داستان مریم را از تولدش آغاز می‌کند، آن‌گاه که مادرش گمان می کند فرزندی که در شکم دارد، پسر است و او را نذر خدمت به خداوند می‌کند. وقتی فرزند به دنیا آمد و مشخص شد دختر است بر سر نذر خود باقی ماند و دختر را مریم نامید. مریم برای عبادت و خدمت در معبد بیت‌المقدس قرار گرفت و زکریا، پیامبر خداوند کفالت او را بر عهده گرفت. | |||
زکریا غذاهایی در نزد مریم میدید و وقتی از آن‌ها سوال کرد مریم گفت اینها از طرف خداوند است. | |||
مریم در نزد مردم به پرهیزگاری مشهور بود. او با معجزه به عیسی(ع) باردار شد. | |||
== بارداری و فرزندی به نام عیسی(ع) == | == بارداری و فرزندی به نام عیسی(ع) == | ||
نسخهٔ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۲
 | این مقاله هماکنون به دست Rezapour در حال ویرایش است. |
حضرت مریم چه جایگاه و مقام و منزلتی داشته است؟
جایگاه
قرآن مریم(س) را به عنوان الگو برای تمام مؤمنان معرفی شده است: ﴿و خداوند برای مؤمنان به ... مریم دختر عمران مَثَل زده که دامان خود را پاک نگه داشت.﴾(تحریم:۱۱-۱۲) در متون عرفانی، حضرت مریم(س) از جمله اولیاءالله و دارای مقام ولایت خاصه است.[۱]
قرآن براى حضرت مريم (س) مقاماتى برگزیدن، طهارت و گفتگو با فرشتگان[۲] برمى‌شمارد.[۳] در قرآن نام هیچ زنی جز مریم برده نشده است. بر اساس آیات قرآن، فرشتگان با مریم سخن گفتند.[۴] در دو جای قرآن خداوند به عفت و پاکدامنی حضرت مریم تصریح دارد.[۵] و همچنین او را صدیقه[۶] به معنای بسیار راستگو، معرفی می‌کند.[۷] خداوند در قرآن به حضرت مریم دستور به عبادت می‌دهد[۸]و او را از قانتین می‌شمارد[۹] قانتین را به معنای فرمانبردار و یا اهل قنوت و طاعت. مفسران در شرح قانتین گفته‌اند مریم پیوسته در طاعت خدا بود.[۱۰]
آیه ۴۲ سوره آل‌عمران از برگزیدن حضرت مریم خبر می‌دهد.
| « | ﴿يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ؛ (فرشتگان): اى مريم، خداوند تو را برگزيده، پاک ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است﴾(آل‌عمران:۴۲) |
» |
قرطبی، مفسر قرن هفتم،[۱۱] و تقی الدین سُبْکی، از فقها و محدثان اهل سنت در قرن هشتم قمری،[۱۲] به نبوت حضرت مریم معتقد بودند؛ زیرا خداوند به واسطه فرشته به مانند دیگر پیامبران به او وحی رساند. آیه ۴۲ سوره آل عمران و ذکر نام مریم در کنار دیگر پیامبران، از دلایل نبوت مریم شمرده شده است.[۱۳]
زندگی‌نامه
قرآن برخلاف کتاب مقدس، داستان مریم را از تولدش آغاز می‌کند، آن‌گاه که مادرش گمان می کند فرزندی که در شکم دارد، پسر است و او را نذر خدمت به خداوند می‌کند. وقتی فرزند به دنیا آمد و مشخص شد دختر است بر سر نذر خود باقی ماند و دختر را مریم نامید. مریم برای عبادت و خدمت در معبد بیت‌المقدس قرار گرفت و زکریا، پیامبر خداوند کفالت او را بر عهده گرفت.
زکریا غذاهایی در نزد مریم میدید و وقتی از آن‌ها سوال کرد مریم گفت اینها از طرف خداوند است.
مریم در نزد مردم به پرهیزگاری مشهور بود. او با معجزه به عیسی(ع) باردار شد.
بارداری و فرزندی به نام عیسی(ع)
حضرت مریم براساس ظاهر آیات قرآن و تصریح روایات، بدون روش‌های معمولِ بارداری، باردار شده است.[۱۴] قرآن باردار شدن حضرت مریم را با تعبیر «فَنَفَخْنا؛ دمیدیم» یاد کرده[۱۵] و خلقت حضرت عیسی(ع) را به مانند حضرت آدم با معجزه دانسته است.[۱۶]
نوید باردار شدن حضرت مریم توسط موجودی که قرآن با تعبیر «روح» از آن یاد کرده[۱۷] و مفسران آن‌را جبرئیل دانسته‌اند،[۱۸] به او داده شد. مریم(س) پس از تعجب، با این پاسخ روبه‌رو گشت که این امر برای خداوند آسان است.[۱۹]
قرآن در مورد دوره بارداری حضرت مریم سخنی نمی‌گوید.[۲۰] براساس نظر برخی مفسران دوره بارداری مریم(ع) به مانند دیگر زنان، نه ماه بوده است. این افراد معتقدند خداوند مَدح مریم در این واقعه را آورده و اگر دوره بارداری مریم نیز معجزه بوده، باید در قرآن می‌آمد.[۲۱]
گروهی معتقدند دوره بارداری مریم(ع) نیز معجزه بوده و مدت زمان بارداری او را یک ساعت گفته‌اند.[۲۲] این افراد معتقدند خداوند بلافاصله پس از گفتن داستان بارداری مریم در قرآن به ماجرای زایمان پرداخته و در اینجا از حرف فاء استفاده کرده که به معنای تعقیب و پشت سرهم بودن است.[۲۲] برخی روایات نیز این قول را تأیید می‌کند.[۲۲]
مریم(س) عیسی(ع) را به دنیا آورد و به سمت قومش بازگشت.[۲۳] به دستور خداوند روزه سکوت گرفت.[۲۴] او وقتی با تهمت بنی‌اسرائیل مواجه شد،[۲۵] خداوند طفل او را به سخن در آورده و عیسی(ع) خود را معرفی کرد [۲۶] و از پاکی مادرش دفاع کرد.[۲۷]
آرزوی مرگ از حضرت مریم(س)
براساس آیات قرآن، حضرت مریم(س) در شرایط سخت زایمان[۲۸]، آرزوی مرگ کرد: ﴿«اى كاش، پيش از اين مرده بودم و يكسر فراموش‌شده بودم».﴾(مریم:۲۳) محمدجواد مغنیه از مفسران معاصر شیعی معتقد است این نوع کلمات و تعابیر برای هر انسانی که در شرايط سخت قرار گرفته، طبیعی است و تا زمانی که از روی شک در دین نباشد، اشکالی ندارد.[۲۹]
قرآن تنها کلام مریم را نقل کرده و در مورد علت آرزوی مرگ از طرف او، سخنی نمی‌گوید.[۳۰] مفسران معتقدند عوامل مختلفی وجود داشته که مجموع آن‌ها شرايطی برای مریم(س) فراهم آورده که او چنین آرزویی داشته باشد[۳۱]:
- مریم در میان بنی‌اسرائیل مشهور به زهد بود که خداوند رزق بهشتی برای او می‌فرستاد. او با موقعیت اجتماعی و شهرتی که داشت از اینکه بدون شوهر دارای فرزند شده، می‌ترسید[۳۰] و از تهمت‌های آنان بیم داشت.[۳۱]
- مریم همیشه در حال عبادت، رها از دنیا و مشغله‌های آن بود. او تا آن زمان، مسئولیت جدی در زندگی نداشت. به یکباره به دوران زایمان رسید در حالی که تنها بود و فردی برای کمک در زایمان او وجود نداشت.[۳۲]
منابع
- ↑ بازتاب مقامات حضرت مریم در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم، طاهره خوشحال دستجردی، زینب رضاپور، مجله علمی پژوهشی مطالعات عرفانی، شماره دوازدهم، ۱۳۸۹
- ↑ سوره آل عمران آیات ۴۲ تا ۴۵
- ↑ حديث پژوهى، مهريزى، مهدى، ج۱، ص۲۷۴
- ↑ سوره آل‌عمران، آیه۴۲-۴۳.
- ↑ سورهٔ تحریم، آیهٔ ۱۲ و سورهٔ انبیاء، آیهٔ ۹۱.
- ↑ سوره مائده، آیه۷۵.
- ↑ حضرت مریم(س)، نماد نیایش، ناهید طیبی، فرهنگ کوثر 1377 شماره 22
- ↑ سوره آل عمران، آیهٔ ۴۳.
- ↑ سوره تحریم آیه ۱۲
- ↑ تفسير احسن الحديث، علی اکبر قرشی، ج۱۱، ص: ۲۴۵
- ↑ قرطبی، الجامع لأحكام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۴، ص۸۳.
- ↑ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۴۹.
- ↑ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۴۹.
- ↑ طبرسى فضل بن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۷۸۹.
- ↑ سوره تحریم، آیه۱۲.
- ↑ سوره آل‌عمران، آیه۵۹.
- ↑ سوره مریم، آیه۱۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۶.
- ↑ سوره مریم، آیه۲۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۴۰، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.
- ↑ ابن‌کثیر دمشقی، تفسیر القرآن العظیم، ج۵، ص۱۹۶، بیروت، دارالکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون، ۱۴۱۹ق.
- ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ ۲۲٫۲ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۱۴، ص۲۲۵، بیروت، مؤسسة الطبع و النشر، ۱۴۱۰ق.
- ↑ سوره مریم، آیه۲۷.
- ↑ سوره مریم، آیه۲۶.
- ↑ سوره مریم، آیه ۲۷-۲۸.
- ↑ سوره مریم، آیه۳۰- ۳۳.
- ↑ تفسير نمونه، ج13، ص۴۵.
- ↑ طیب، اطيب البيان في تفسير القرآن، ج۸، ص۴۳۱، تهران، اسلام، ۱۳۷۸ش.
- ↑ مغنیه، تفسیر الکاشف، ج۵، ص۱۷۷، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۴۲۴ق.
- ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج۲۱، ص۵۲۵، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
- ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۴۱، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.
- ↑ مدرسی، محمدتقی، من هدی القرآن، ج۷، ص۳۲، تهران، دار محبی الحسین، ۱۴۱۹ق.