جایگاه عید غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
خط ۶: خط ۶:
بر اساس کتاب مستدرک نهج‌البلاغه، امام علی(ع) در خطبه‌ای که در روز عید غدیر ایراد کرد، عید غدیر را روز عهد و پیمان و روز بزرگی دانست که برهان خدا در آن روشن شد و پرداخته‌های فرعون، هامان و قارون تباه شد.<ref>کاشف الغطاء، هادی، مستدرک نهج البلاغه، بیروت، مکتبه الاندلس، بی تا، ص۸۱.</ref> طبق روایات این روز در آسمان به «عهد مَعْهود؛ پیمان شناخته شده» و در زمین به «میثاق مأخوذ؛ پیمان گرفته‌شده» شناخته می‌شود. در روایتی [[امام صادق(ع)]]، روزه گرفتن در روز غدیر را برابر با روزه گرفتنِ همه روزهای عمر دنیا دانسته است.<ref name=":0" /> بر اساس روایتی دیگر، وقتی از پیامبر(ص) سؤال شد آیا برای مسلمانان به جز دو عید فطر و قربان عید دیگری هست؟ پاسخ داد: «عید غدیر و روز نصب علی(ع) به ولایت، از آن دو عید برتر است».<ref name=":1">حکیمی، محمد رضا، حماسه غدیر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی تا، ص۴۴ و کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۳۰۳.</ref> {{درگاه|غدیر}}
بر اساس کتاب مستدرک نهج‌البلاغه، امام علی(ع) در خطبه‌ای که در روز عید غدیر ایراد کرد، عید غدیر را روز عهد و پیمان و روز بزرگی دانست که برهان خدا در آن روشن شد و پرداخته‌های فرعون، هامان و قارون تباه شد.<ref>کاشف الغطاء، هادی، مستدرک نهج البلاغه، بیروت، مکتبه الاندلس، بی تا، ص۸۱.</ref> طبق روایات این روز در آسمان به «عهد مَعْهود؛ پیمان شناخته شده» و در زمین به «میثاق مأخوذ؛ پیمان گرفته‌شده» شناخته می‌شود. در روایتی [[امام صادق(ع)]]، روزه گرفتن در روز غدیر را برابر با روزه گرفتنِ همه روزهای عمر دنیا دانسته است.<ref name=":0" /> بر اساس روایتی دیگر، وقتی از پیامبر(ص) سؤال شد آیا برای مسلمانان به جز دو عید فطر و قربان عید دیگری هست؟ پاسخ داد: «عید غدیر و روز نصب علی(ع) به ولایت، از آن دو عید برتر است».<ref name=":1">حکیمی، محمد رضا، حماسه غدیر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی تا، ص۴۴ و کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۳۰۳.</ref> {{درگاه|غدیر}}


اصل واقعه غدیر از سوی ۱۱۰ [[صحابه|صحابی]] و ۸۴ [[تابعین|تابعی]] در کتاب‌های حدیثی شیعه و سنی نقل شده است.<ref>طهرانی، امام‌شناسی، ج۷، درس‌های ۹۸–۹۹.</ref>
اصل واقعه غدیر از سوی ۱۱۰ [[صحابه|صحابی]] و ۸۴ [[تابعین|تابعی]] در کتاب‌های حدیثی شیعه و سنی نقل شده است.<ref>طهرانی، امام‌شناسی، ج۷، درس‌های ۹۸–۹۹.</ref> علامه امینی نام ده‌ها کتاب از منابع اهل‌سنت که در آن حدیث غدیر ذکر شده آورده است.<ref>امینی، ابراهیم، الغدیر، ج۱–۲، ص۱۴ تا ۱۰۸.</ref> برخی از منابع اهل‌سنت که در آن واقعه غدیر ذکر شده و به نزول [[آیه تبلیغ]] (يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ...) نیز تصریح شده چنین است:‌


== در منابع اهل سنت ==
* ابن عساکر، تاریخ دمشق
گذشته از منابع شیعی، احادیثی که از طریق اهل سنّت درباره جریان غدیر وارد شده است، بر دو گونه می‌باشد: نخست احادیثی که نزول آیه تبلیغ یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک … را در غدیر خم و جریان اعلام ولایت علی بن ابی طالب(ع) را بیان می‌کند. دوم احادیثی که مشتمل بر اصل داستان است و در آنها ذکری از آیه به میان نیامده است، تعداد این احادیث نسبت به اول بسیار است. و از جمله کتاب‌هایی که محدثان و علماء اهل سنّت نوشته‌اند و به تفصیل نزول آیه تبلیغ در روز غدیر خم را با اسناد مختلف نقل کرده‌اند، عبارت اند از: ابن عساکر، تاریخ دمشق، ج۲، فخررازی، مفاتیح الغیب (التفسیر الکبیر) ج۱۲ ـ ثعلبی، الکشف و البیان، (نسخه خطی)، حموینی، فراید السمطین، ج۱. ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه. آلوسی، روح المعانی، ج۶. و نیز از جمله کتاب‌هایی که علماء و محدثان اهل سنّت در آنها اشاره به آیه تبلیغ و نزول آن نکرده ولی اصل داستان و حدیث غدیر را ذکر کرده‌اند عبارت اند از: احمد بن حنبل، المسند، ج۴. حاکم، المستدرک، ج۳. الریاض النظر، ج۳. طبری شافعی. سیوطی. الحاوی للفتاوی، ج۱.
* فخررازی، مفاتیح الغیب
* ثعلبی، الکشف و البیان
* حموینی، فراید السمطین
* ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه
* آلوسی، روح المعانی.


انساب الاشراف، بلاذری، ج۲. المناقب، خوارزمی. کنزل العّمال، متقی هندی، ج۱۳. الفصول المهمّه، ابن صبّاغ مالکی. وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، ج۲. علاوه بر این کتاب‌ها مرحوم علامه امینی نام ده‌ها کتاب را می‌برد که حدیث غدیر در آن‌ها آمده است.<ref>امینی، ابراهیم، الغدیر، ج۱–۲، ص۱۴ تا ۱۰۸.</ref>
و نیز از جمله کتاب‌هایی اهل‌سنت که در آن اصل واقعه غدیر ذکر شده، ولی به آیه تبلیغ اشاره‌ای نشده عبارتند از:


ضمناً در بعضی کتب اهل سنت این جمله پیامبر اکرم(ص) که فرمود: «من کنت مولاه فعلی مولاه» بدون اشاره به جریان غدیر خم آمده است که از جمله آنهاست: الصحیح، ترمذی، ج۵، ص۲۹۷. السنن، ابن ماجه، ج۱، ص۴۵. التاریخ الکبیر، بخاری، ج۱، ص۳۷۵، تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۲، ص۱۹۶. و ده‌ها کتاب دیگر.
* احمد بن حنبل، المسند
* حاکم، المستدرک
* محب‌الدین طبری، الریاض النظرة
* سیوطی. الحاوی للفتاوی
* بلاذری، انساب الاشراف
* خوارزمی، المناقب
* متقی هندی، کنزل العمال
* ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه
* سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی.


بنابراین واقعه غدیر چیزی نیست که قابل انکار باشد و لذا اهل سنّت هم که متأسفانه در طول تاریخ به خاطر وابستگی به حکام و دولت‌های جائر که تمام تلاش شان بر محو و نابودی آثار اهلبیت رسول خدا(ص) بودند، نتوانسته‌اند اصل واقعه غدیر را انکار کنند، بلکه به تأویل و توجیه غیر منصفانه آن پرداخته‌اند.{{پایان پاسخ}}
همچنین در برخی کتاب‌های اهل سنت جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» بدون اشاره به جریان غدیر خم آمده، که برخی از آنها عبارتند از:
 
* الصحیح، ترمذی، ج۵، ص۲۹۷
* السنن، ابن ماجه، ج۱، ص۴۵
* التاریخ الکبیر، بخاری، ج۱، ص۳۷۵
* تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۲، ص۱۹۶.
 
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۸ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۴۴

سؤال
جایگاه و منزلت عید غدیر در عالم اسلام و تشیع چگونه است؟

عید غدیر سالروز واقعه غدیر است که در آن پیامبر(ع)، امام علی(ع) را به عنوان خلیفه و جانشین خود معرفی کرد. عید غدیر بر اساس روایات، بزرگترین عید خدا است و همه پیامبران در طول تاریخ و پیش از وقوع، آن را عید گرفته‌اند.[۱] شیعیان با زنده کردن خاطرات این روز، از فراموشی امر پیامبر(ص) به امت اسلام جلوگیری می‌کنند. زنده نگه داشتن واقعه غدیر را به معنای زنده نگه داشتن امامت، ولایت و هدایت بشریت دانسته‌اند.[نیازمند منبع]

بر اساس کتاب مستدرک نهج‌البلاغه، امام علی(ع) در خطبه‌ای که در روز عید غدیر ایراد کرد، عید غدیر را روز عهد و پیمان و روز بزرگی دانست که برهان خدا در آن روشن شد و پرداخته‌های فرعون، هامان و قارون تباه شد.[۲] طبق روایات این روز در آسمان به «عهد مَعْهود؛ پیمان شناخته شده» و در زمین به «میثاق مأخوذ؛ پیمان گرفته‌شده» شناخته می‌شود. در روایتی امام صادق(ع)، روزه گرفتن در روز غدیر را برابر با روزه گرفتنِ همه روزهای عمر دنیا دانسته است.[۱] بر اساس روایتی دیگر، وقتی از پیامبر(ص) سؤال شد آیا برای مسلمانان به جز دو عید فطر و قربان عید دیگری هست؟ پاسخ داد: «عید غدیر و روز نصب علی(ع) به ولایت، از آن دو عید برتر است».[۳]

درگاه‌ها
درگاه غدیر.png


اصل واقعه غدیر از سوی ۱۱۰ صحابی و ۸۴ تابعی در کتاب‌های حدیثی شیعه و سنی نقل شده است.[۴] علامه امینی نام ده‌ها کتاب از منابع اهل‌سنت که در آن حدیث غدیر ذکر شده آورده است.[۵] برخی از منابع اهل‌سنت که در آن واقعه غدیر ذکر شده و به نزول آیه تبلیغ (يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ...) نیز تصریح شده چنین است:‌

  • ابن عساکر، تاریخ دمشق
  • فخررازی، مفاتیح الغیب
  • ثعلبی، الکشف و البیان
  • حموینی، فراید السمطین
  • ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه
  • آلوسی، روح المعانی.

و نیز از جمله کتاب‌هایی اهل‌سنت که در آن اصل واقعه غدیر ذکر شده، ولی به آیه تبلیغ اشاره‌ای نشده عبارتند از:

  • احمد بن حنبل، المسند
  • حاکم، المستدرک
  • محب‌الدین طبری، الریاض النظرة
  • سیوطی. الحاوی للفتاوی
  • بلاذری، انساب الاشراف
  • خوارزمی، المناقب
  • متقی هندی، کنزل العمال
  • ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه
  • سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی.

همچنین در برخی کتاب‌های اهل سنت جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» بدون اشاره به جریان غدیر خم آمده، که برخی از آنها عبارتند از:

  • الصحیح، ترمذی، ج۵، ص۲۹۷
  • السنن، ابن ماجه، ج۱، ص۴۵
  • التاریخ الکبیر، بخاری، ج۱، ص۳۷۵
  • تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۲، ص۱۹۶.


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، دوم، ۱۴۰۳ق، ج۹۵، ص۲۰۳ و ۳۲۱. شیخ مفید، محمد، مقنعه، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۱۰ق. ص۲۰۳. وسائل، ج۸، ص۸۹.
  2. کاشف الغطاء، هادی، مستدرک نهج البلاغه، بیروت، مکتبه الاندلس، بی تا، ص۸۱.
  3. حکیمی، محمد رضا، حماسه غدیر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی تا، ص۴۴ و کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۳۰۳.
  4. طهرانی، امام‌شناسی، ج۷، درس‌های ۹۸–۹۹.
  5. امینی، ابراهیم، الغدیر، ج۱–۲، ص۱۴ تا ۱۰۸.