الاعتقادات (کتاب)

سؤال

منهاج الحق و النجاة معروف به اعتقادات علامه مجلسی، کتابی به زبان عربی نوشته علامه مجلسی که به نقد اندیشه‌های فلاسفه و عارفان پرداخته است. در این کتاب موضوعاتی مانند تأویل قرآن و وحدت وجود نقد شده است. روایات این کتاب از نظر سند صحیح شمرده شده؛ اگرچه با توجه به اینکه در قرن‌های یازدهم و دوازدهم قمری نوشته شده، پاسخ‌گوی همه مسائل امروزی دانسته نشده است.

نویسنده

مقالهٔ اصلی: محمدباقر مجلسی

محمدباقر مجلسی معروف به علامه مجلسی (۱۰۳۷ - ۱۱۱۰ق)، از محدثان و فقیهان شیعه که دارای آثار پرشمار حدیثی است. کتاب بحارالانوار معروف‌ترین اثر وی است. از دیگر آثار او، منهاج الحق و النجاة است که بر اساس مقدمه کتاب، انگیزه نوشتن آن، احساس خطر از عقاید فیلسوفان و عرفا بوده است. مجلسی گرایش به اخباری‌گری داشت و با عقاید فلاسفه و عرفا مخالف بود.

محتوا

برخی موضوعات مطرح شده در کتاب منهاج الحق و النجاة چنین‌اند:

• اهل بیت(ع) واسطه‌های فیض بین خدا و خلق
• نقد تأویل آیات و روایات توسط فلاسفه
• نقد عارفان و صوفیان، به سبب بدعت‌ها و اعتقاد به وحدت وجود
• خداشناسی، جبر و اختیار، قضا و قدر
• وجوب ایمان به پیامبرانی که در قرآن ذکر شده‌اند
• وجوب اقرار به عصمت پیامبرانی که در قرآن ذکر شده‌اند

اعتبار و شرح‌ها

در کتاب منهاج الحق و النجاة تنها چند روایت وجود دارد. این روایات از نظر سند صحیح شمرده شده است؛ اگرچه با توجه به اینکه این کتاب در قرن‌های یازدهم و دوازدهم قمری نوشته شده، پاسخ‌گوی همه مسائل امروزی نیست.

کتاب منهاج الحق و النجاة توسط سید ابراهیم نجفی که از مخالفان فلاسفه شمرده شده، به زبان عربی شرح شده است. این کتاب همچنین توسط سید قاسم علی احمدی به زبان فارسی شرح شده است.