ادامه نیافتن امامت از نسل امام حسن(ع)

سؤال

چرا امامان پس از امام حسن(ع) از نسل ایشان نبودند؟

امامت منصبی که از طرف خداوند انتخاب می‌شود و هیچ فردی حتی پیامبر(ص) حق دخالت در این مسئله را ندارد. پیامبر(ص) و امامان فقط حق معرفی امام بعد از خود را دارند. امامت یک امر وراثتی نیست بلکه لیاقت فرد در این مسئله اهمیت دارد. امام کسی است که از امتحانات الهی موفق بیرون آید و ‌کسی به این جهت که پدرش امام بوده، نمی‌تواند امام باشد.

زمانی که حضرت ابراهیم(ع) به عنوان امام از طرف خداوند منصوب شد، خداوند در جواب درخواست حضرت ابراهیم(ع) مبنی بر این که مقام امامت را در نسل او قرار دهد، پاسخ داد: پیمان من [که امامت و پیشوایی است] به ستمکاران نمی‌رسد. ﴿هنگامی که ابراهیم را پروردگارش به اموری [دشوار و سخت] آزمایش کرد، پس او همه را به طور کامل به انجام رسانید، پروردگارش فرمود: من تو را برای همه مردم پیشوا و امام قرار دادم. ابراهیم گفت: و از دودمانم [نیز پیشوایانی برگزین]. [پروردگار] فرمود: پیمان من [که امامت و پیشوایی است] به ستمکاران نمی رسد﴾(سوره بقره:آیه ۱۲۴)

نبوت و امامت در نسل حضرت ابراهیم(ع) قرار داده شد و هر کدام که لیاقت چنین مقامی را داشتند، به این مقام رسیدند. گاهی پدر و پسر به ترتیب به مقام نبوت نایل می‌آمدند مانند داود(ع) و سلیمان(ع) و نبوت در میان فرزندان یک پیامبر ادامه نیافت.

امامتِ امامان شیعه نیز بعد از شهادت امام حسن(ع)، به امام حسین(ع) رسید و بعد از آن در نسل فرزندان ایشان امامت ادامه یافت و این چیزی بوده که خداوند خواسته بود. این مطلب ارتباطی با فضایل امام حسن(ع) یا امام حسین(ع) ندارد بلکه هر دوی ایشان امامان معصوم و سید جوانان اهل‌بهشت هستند.

مطالعه بیشتر

• راهنمای حقیقت، آیت الله جعفر سبحانی.
• موسوعه امام صادق(ع)، سید محمد کاظم قزوینی، ج۷.
• تفاسیری همچون المیزان، نمونه، مجمع البیان در تفسیر آیه ۱۲۴ سوره بقره.