automoderated
۶٬۳۴۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== توجه به پیامدهای بدبینی == | |||
{{اصلی|پیامدهای بدبینی}} | |||
توجه به آثار بد سوء ظن و بدگماني<ref>سيد محمد، پرورش روح، مرکز انتشارات دفتر تبليغات، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۱۷۴.</ref> | |||
== توجه به فایدههای خوشبینی == | |||
توجه به فوائد خوش بيني<ref>سيد محمد، پرورش روح، مرکز انتشارات دفتر تبليغات، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۱۵۹، خلاصه.</ref> که در روايات به آن اشاره شده و علم پزشکي و روان شناسي روز هم مؤيد آن است، برخي از فوايد خوش بيني عبارتند از: | |||
۱. سلامت و نشاط بدني و روحي (افراد خوش بين به خلق، خدا و هستي از طول عمر بيشتري برخوردارند). | |||
۲. جلب لطف خدا. انسان هاي خوش بين هميشه تحت عنايات خاص خداوند هستند. | |||
۳. خدا طبق ظن بنده خود با او عمل مي کند. اگر انسان خوش بين به خالق باشد، براي او خيرمقدر مي کند. | |||
۴. استجابت دعا و دفع شر. | |||
۵. جلب محبت و دوستي (خوش بيني مردم) | |||
۶. کاهش غم و اندوه (افراد خوش بين در هر سختي و بحراني، يک موقعيت مطلوب مي بينند و آن را اقبال براي خود مي دانند). | |||
ج) توجه به گناهاني که در بستر بدبيني مي رويد مثل حسد، غيبت، کينه، و گناهان ديگر.<ref> دستغيب شيرازي، سيد عبدالحسين، قلب سليم، دار الکتب الاسلاميه، ص۵۶۸.</ref> | |||
د) از جملات مثبت تأکيدي زيادي استفاده کنیم، من خوش بين هستم، مردم دوست داشتني اند. زندگاني زيباست. | |||
==مراقبت از ورودیهای قلب== | ==مراقبت از ورودیهای قلب== | ||
خط ۱۳: | خط ۳۷: | ||
==ترتیب اثر ندادن به گمان بد== | ==ترتیب اثر ندادن به گمان بد== | ||
از | از تحقیق در مورد سوءظن نسبت به دیگران خودداری کنیم. پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «… اذا حَسَدتَ فلا تَبْغِ و اذا ظَننْتَ فلا تحقق.»<ref>انصاری - رحمه الله علیه ـ، فرائد الاصول، کنگره مجمع الفکر الاسلامی، ج۲، ص۳۷، به نقل از بحارالانوار، ج۵۸، ص۳۲۰، ح۹.</ref> | ||
==ذکر== | ==ذکر== | ||
هنگام خطور | هنگام خطور سوءظن، … یاد خدا و کلمه لا اله الا الله را فراموش نکنیم؛ و فی روایه حمران بن ابی عبدالله(ع) عن الوسوسه و ان کثرت، قال: «لا شیء فیها، تقول: لا اله الا الله.»<ref>انصاری - رحمه الله علیه ـ، فرائد الاصول، کنگره مجمع الفکر الاسلامی، ج۲، ص۳۹، به نقل از وسایل، ج۴، از ابواب فکر، ح۴.</ref> | ||
ی) بدبینی و بدگمانی را مخالفت با امر خدا بدانیم، در قرآن آیاتی وجود دارد که به ما دستور داده از گمانهای بد پرهیز کنیم چون باعث گناه میشوند. بدبینی گناه است و گناه زمانی انجام میگردد که انسان مؤمن غافل است، پس با ذکر خدا، دعا و قرآن حالت مراقبت را در نفس خود تقویت کنیم تا در مرداب گناه نیفتیم. | |||
==پرهیز از تجسس== | ==پرهیز از تجسس== | ||
خط ۳۳: | خط ۵۹: | ||
الف) توجه به رواياتي که بدگماني را مذمت کرده و خوش گماني را تشويق کرده است و تمرکز فکري و عملي پيدا کردن روي ريشه هاي خوش بيني (خوف و خشيت از خدا، عبوديت خالص، احسان و تکريم مردم، تحمل و...). | الف) توجه به رواياتي که بدگماني را مذمت کرده و خوش گماني را تشويق کرده است و تمرکز فکري و عملي پيدا کردن روي ريشه هاي خوش بيني (خوف و خشيت از خدا، عبوديت خالص، احسان و تکريم مردم، تحمل و...). | ||
== خودتربیتی == | |||
ذ) گرامی داشتن و اطمینان به طرفی که به او بدگمان شدهایم (بیش تر از پیش). دعا کردن به او و مأیوس کردن شیطان از وسوسه (چون قوه خیال پذیرای هر احتمال است و شیطان دقیقاً از همین کانال وارد میشود و به احتمالات رنگ بد و وسوسه شیطانی میزند و با تکرار آن در ذهن سبب عملی شدن افکار بد میشود<ref>نراقی، ملا مهدی، علم اخلاق اسلامی ـ ترجمه جامع السعادات، مترجم سید جلال الدین مجتبوی، انتشارات حکمت، ص۳۴۴.</ref> و با تکرار به شکل عادت در میآید. | |||
دو: برای کار زشت خود جریمه در نظر بگیرم، مثلاً میتواند به فردی که نسبت به او بدبینی کرده، رجوع کند و از او معذرت خواهی کند، چون عذرخواهی برای فرد سخت است، سعی کند بار دیگر مرتکب نشود، یا اینکه میتواند یک چیز با ارزشی از خودش را در نظر بگیرد و عهد یا نذر کند که اگر به او بدگمان و بدبین شدم این شیء با ارزشم را به او میدهم (چون دل کندن از آن برایش سخت است سعی میکند از بدبینی فاصله بگیرد) از جملات مثبت زیاد استفاده کند. من دیگران را دوست دارم، من خوش بین هستم. | |||
نکته پایانی: با توجه به مطالب ذکر شده باید گفت که برای اینکه انسان به صفت خوبی آراسته شود، و صفت بداخلاقی ای را از خانه دلش بیرون کند، لازم است همیشه در حال مراقبه (یاد خدا) باشد و دیگر اینکه بر غفلت خود سختگیری کند، و با تعیین جریمه خود را تنبیه کند، مثلاً عذرخواهی از طرفی که به او بدگمان شدهایم. | |||
== دیگر روشها == | == دیگر روشها == | ||
ح) تقویت نفس و اراده با انجام دستورات الهی و ترک محرمات تا حسن ظن به تدریج ملکه انسان شود و بدگمانی که عادت شده ریشه اش از بین برود. | ح) تقویت نفس و اراده با انجام دستورات الهی و ترک محرمات تا حسن ظن به تدریج ملکه انسان شود و بدگمانی که عادت شده ریشه اش از بین برود. | ||
باید به جنگ بدبینی زمانی برویم که هنوز فکر و گمان است، چون اگر به عمل آید و ریشه دواند مبارزه با آن سخت میشود چون روان شناسان اعتقاد دارند که هر فکر و اندیشه ای تمایل دارد که به عمل تبدیل شود. | |||
== دوری از افراد بدبین == | |||
۱. گاهی انسان به این حالت شرطی شده و به خاطر تکرار، به آن عادت کرده مثلاً وقتی که بدبینی خودش را به دیگران گفته آنها با حرفهای خود، لبخند و تأیید، فرد بدبین را تقویت و تشویق میکنند و او بر این کار گرم تر و مصّرتر شده است به گونه ای که از این کار لذت میبرد. این فرد میتواند با چندین راه از این صفت بد فاصله بگیرد. یک: بیشتر با افرادی بنشیم که او را تشویق به این کار نکنند. | |||
== | |||
۱. گاهی انسان به این حالت شرطی شده و به خاطر تکرار، به آن عادت کرده مثلاً وقتی که بدبینی خودش را به دیگران گفته آنها با حرفهای خود، لبخند و تأیید، فرد بدبین را تقویت و تشویق میکنند و او بر این کار گرم تر و مصّرتر شده است به گونه ای که از این کار لذت میبرد. این فرد میتواند با چندین راه از این صفت بد فاصله بگیرد. یک: بیشتر با افرادی بنشیم که او را تشویق به این کار نکنند. | |||
== منابع == | == منابع == |