سنگسار: تفاوت میان نسخهها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
جایگاه سنگسار در اسلام را توضیح دهید | جایگاه سنگسار در اسلام را توضیح دهید | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}سنگسار مجازات [[زنای محصنه]] است که یکی از [[حدود]] | {{پاسخ}}سنگسار مجازات [[زنای محصنه]] است که یکی از [[حدود]] شناخته میشود. فقها حکم این مجازات را از روایات و [[سنت]] برداشت کردهاند. سنگسار شرایط سختی برای اجرا دارد که معمولاً تحقق آن نادر است؛ از جمله اینکه چهار شاهد عادل گواه زنا باشند. حکم رجم، در تمامی مذاهب اسلامی (بجز خوارج) به عنوان نظریهای رایج مورد پذیرش اکثریت مطلق فقهای اسلامی است و تردیدی در آن روا ندانستهاند. | ||
امروزه برخی فقها اجرای سنگسار را به حکم ثانویه مصلحت ندانستهاند و برخی نواندیشان دینی، در حکم اولی این حکم را در زمان حاضر مجازاتی معقول و دینی نمیدانند. در قانون جدید [[قانون مجازات اسلامی]] | امروزه برخی فقها اجرای سنگسار را به حکم ثانویه مصلحت ندانستهاند و برخی نواندیشان دینی، در حکم اولی این حکم را در زمان حاضر مجازاتی معقول و دینی نمیدانند. در قانون جدید [[قانون مجازات اسلامی]] اشارهای به حکم سنگسار نشده است. | ||
== تعریف سنگسار == | == تعریف سنگسار == | ||
در برخی از | در برخی از کتابهای اصلی و اولیهی لغت عرب تصریح شده است معنای اصلی رجم عبارت است از "سنگ پراندن و هدف قرار دادن با سنگ" و البته در برخی از همین متون ادعا شده است که رجم به معنی «قتل» نیز استعمال شده است و یا «قتل بوسیلهی سنگپرانی». البته احمد قابل پس از بررسی ریشه این کلمات میگوید: در نهایت میتوان با کمال اطمینان گفت که؛ «معنای کلی و عمومی واژهی"رجم" چیزی جز «اخراج=بیرون راندن» نیست.»<ref>احمد قابل، مقاله بررسی حکم رجم، منتشر شده در اینترنت</ref> | ||
در مجازات سنگسار یا همان [[رجم]]، محکوم را تا سینه یا کمر در زمین قرار میدهند و به او سنگ پرتاب میکنند تا بمیرد. | در مجازات سنگسار یا همان [[رجم]]، محکوم را تا سینه یا کمر در زمین قرار میدهند و به او سنگ پرتاب میکنند تا بمیرد. برخی از اینکه او را باید در حفره یا گودالی قرار دهند تشکیک کردهاند. | ||
== سنگسار در قرآن == | == سنگسار در قرآن == | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
هیچ حکم ثابتی در قرآن نسبت به «زنای محصنة» و تفاوت آن با «حکم زنای غیر محصنة» یافت نمی شود.<ref>احمد قابل، مقاله بررسی حکم رجم، منتشر شده در اینترنت</ref> اما باورمندان به سنگسار معتقدند این آیه درباره [[زنای غیرمحصنه]] است و روایات، حکم قرآن را تخصیص داده است. و بعضی در مقابل گفتهاند [[خبر واحد]] قرآن را تخصیص نمیدهد. | هیچ حکم ثابتی در قرآن نسبت به «زنای محصنة» و تفاوت آن با «حکم زنای غیر محصنة» یافت نمی شود.<ref>احمد قابل، مقاله بررسی حکم رجم، منتشر شده در اینترنت</ref> اما باورمندان به سنگسار معتقدند این آیه درباره [[زنای غیرمحصنه]] است و روایات، حکم قرآن را تخصیص داده است. و بعضی در مقابل گفتهاند [[خبر واحد]] قرآن را تخصیص نمیدهد. | ||
آیت الله محمد موسوی بجنوردی در مورد این آیه میگوید این آیه افاده حصر میکند و تخصیص بردار نیست. در ادامه میگوید: «اگر قانونگذار میخواهد کیفری را در قرآن بیان بکند که عمده منبع قوانین ما هست، نمیآید کیفر ضعیفتر را اول بیان بکند و بعد با سنت بیاید کیفر قویتر یعنی رجم را بیان بکند؛ مثلاً در قرآن بیاید مسئله صد شلاق را بگوید و بعد با سنت بیاید مسئله رجم را | آیت الله محمد موسوی بجنوردی در مورد این آیه میگوید این آیه افاده حصر میکند و تخصیص بردار نیست. در ادامه میگوید: «اگر قانونگذار میخواهد کیفری را در قرآن بیان بکند که عمده منبع قوانین ما هست، نمیآید کیفر ضعیفتر را اول بیان بکند و بعد با سنت بیاید کیفر قویتر یعنی رجم را بیان بکند؛ مثلاً در قرآن بیاید مسئله صد شلاق را بگوید و بعد با سنت بیاید مسئله رجم را بگوید؛ | ||
این مسئله اصلاً یک مقداری مستبعد و مستهجن است و یک نحو استهجانی دارد که بنای عقلا آن را نمیپذیرد و در جوامع اینطور نیست که این کار بشود، بلکه به عکس است، مثلاً اگر اشد مجازات را در قرآن که مصدر تشریع است بگوید، اخف مجازات را میتواند در سنت بگوید و جنبه تخصیصی هم داشته باشد، و عموم آن را تخصیص بزند.»<ref>سایت عصر ایران، مصاحبه ابوالفضل شکوری با آیت الله محمد موسوی بجنوردی</ref> | این مسئله اصلاً یک مقداری مستبعد و مستهجن است و یک نحو استهجانی دارد که بنای عقلا آن را نمیپذیرد و در جوامع اینطور نیست که این کار بشود، بلکه به عکس است، مثلاً اگر اشد مجازات را در قرآن که مصدر تشریع است بگوید، اخف مجازات را میتواند در سنت بگوید و جنبه تخصیصی هم داشته باشد، و عموم آن را تخصیص بزند.»<ref>سایت عصر ایران، مصاحبه ابوالفضل شکوری با آیت الله محمد موسوی بجنوردی</ref> | ||
== سنگسار در روایات == | == سنگسار در روایات == | ||
در کتب روایی، روایاتی آمده است که در زمان پیامبر(ص) و | در کتب روایی، روایاتی آمده است که در زمان [[پیامبر(ص)]] و اما علی(ع) سنگسار در چند مورد رخ داده است. برخی محققان و فقیهان اسلامی در جزئیات روایات رجم، علاوه بر اشکالات «سندی»، اشکالات «دلالی» عمدهای را نیز مطرح کردهاند.<ref>احمد قابل، مقاله بررسی حکم رجم، منتشر شده در اینترنت</ref> برخی فقها ادعای اجماع بر حکم سنگسار کردهاند. | ||
آیت الله محمد موسوی بجنوردی در باب روایات رجم زمان پیامبر و امام علی میفرماید: «نکتهای در متن این روایات هست که آنها را دچار اشکال میکند و آن اینکه اساساً روایاتی که متضمن رجماند، چه در زمان پیغمبراکرم(ص) و چه در زمان خلافت امیرالمؤمنین، همه اینها میگویند که آن طرف با گریه میآمد و با گریه میگفت که | آیت الله محمد موسوی بجنوردی در باب روایات رجم زمان پیامبر(ص) و [[امام علی(ع)]] میفرماید: «نکتهای در متن این روایات هست که آنها را دچار اشکال میکند و آن اینکه اساساً روایاتی که متضمن رجماند، چه در زمان پیغمبراکرم(ص) و چه در زمان خلافت امیرالمؤمنین، همه اینها میگویند که آن طرف با گریه میآمد و با گریه میگفت که «طهرنی یا رسولالله، طهرنی یا امیرالمؤمنین»، پیغمبر یا امیرالمؤمنین پشتش را میکرد به او و توجه نمینمود، باز او میآمد این طرف، تا اینکه چهار دفعه این کار را کرد که حضرت پذیرفت. | ||
جریان خیلی مفصل است. بنده عرض میکنم که این از مسلمات فقه ماست در باب زنا که اگر | جریان خیلی مفصل است. بنده عرض میکنم که این از مسلمات فقه ماست در باب زنا که اگر «قبل از ثبوت عندالحاکم» متهم توبه کند مسقط حد است. سؤال من این است که واقعاً برای «توبه» و پشیمانی یک فرد بزهکار چه مصداقی بالاتر از این میتوانید پیدا بکنید که طرف دارد گریه میکند و بدون آنکه او را مجبور نمایند اینچنین اظهار ندامت میکند. آیا این توبه نیست؟ پس توبه به معنای چیست؟ توبه به معنای پشیمانی است.»<ref>سایت عصر ایران، مصاحبه ابوالفضل شکوری با آیت الله محمد موسوی بجنوردی</ref> | ||
احمد قابل در این باب | احمد قابل در این باب میگوید: «اگر کسی قائل به «عدم جواز نسخ قرآن با سنت» باشد و متواترة بودن یا نبودن سنت را در اصل «عدم جواز نسخ قرآن با سنت» دخیل نداند، بحث «رجم» در همینجا پروندهاش بسته شده و کاملا منتفی میگردد؛ تنها با قبول «امکان وقوع نسخ قرآن با سنت معتبرة» است که می شود بحث رجم را پی گرفت.»<ref>احمد قابل، مقاله بررسی حکم رجم، منتشر شده در اینترنت</ref> احمد قابل در مقاله ناتمام بررسی حکم رجم، روایات مربوط به رجم را به ده دسته تقسیم میکند و جداگانه به نقد و بررسی هرکدامشان میپردازد و اشکالات جدی و تعارضات آنها را مطرح میکند: «روایات یادشده در بیان چند و چون (کمّ و کیف) حکم رجم شدیدا مورد اختلاف و گاه متعارض است.» | ||
و در مورد متواتر این اخبار اظهار میدارد: «می توان گفت که؛ «تواتر اجمالی روایات مربوط به حکم رجم» ثابت میشود و جای تردیدی در آن باقی نمیماند. البته باید توجه داشت که «تواتر اجمالی» به معنی تایید همهی آنچه در باب رجم نقل گردیده و ادعا شده نیست، بلکه فقط این نکته را تایید میکند که «حکم رجم»به عنوان یک گزینه در کیفر «زنای محصنة» اجمالا مطرح بوده است؛ ولی روایات یادشده در بیان چند و چون آن(کمّ و کیف آن) شدیدا مورد اختلاف و گاه تعارض است و عملا باید برای بیان مقصود از رجم و کیفیّت و کمّیّت آن به سایر ادلّه مراجعه کرد. | |||
فرق بین تواتر اجمالی با «خبر متواتر» این است که در خبر متواتر، متن خاصی وجود دارد که با گزارش افراد مختلف دچار اختلاف نشده و «مضمونی واحد و آشکار» را گزارش می کنند. اما در تواتر اجمالی، تنها یک «مضمون مجمل و مبهم» را می توان از میان متون مختلف و گزارش های متنوع و گاه متعارض فهمید و پیدا کرد.» | |||
=== شرایط اجرای سنگسار === | === شرایط اجرای سنگسار === |