ترجمه قرآن (کوشا)

سؤال

ترجمه قرآن اثر خرمشاهی چگونه ترجمه‌ای است؟

ترجمه قرآن (کوشا)
اطلاعات کتاب
نویسنده	ترجمه: محمدعلی کوشا
تاریخ نگارش	قرن چهاردهم
موضوع	ترجمه قرآن
زبان	عربی فارسی
ویراستار	بهاءالدین خرمشاهی، نادعلی عاشوری تلوکی
تعداد صفحات	۱۲۷۱
قطع	وزیری
اطلاعات نشر
ناشر	نی
محل نشر	تهران
تاریخ نشر	۱۴۰۱ش
نوبت چاپ	اول

معرفی

این ترجمه مورد توجه آیت الله خامنه ای قرار گرفت و در ضمن پیغام محبت آمیزی که به مترجم داد، از ترجمه و پانوشت آن ستایش کرد.

در این نشست، مصطفی ملکیان، فیلسوف اخلاق با بیان اینکه ترجمه قرآن محمدعلی کوشا یکی از بهترین ترجمه‌های قرآن به زبان فارسی است، اظهار کرد: این اثر بی‌شک یکی از بهترین ترجمه‌های قرآن است. در میان ترجمه‌های قرآن به زبان فارسی، اگر بخواهیم از پنج ترجمه برتر نام ببریم، ترجمه محمدعلی کوشا حتما یکی از این پنج ترجمه خواهد بود و حتی می‌توان گفت، یکی از سه ترجمه برتر قرآن به زبان فارسی است.

مترجم

محمدعلی کوشا (متولد ۱۳۳۱ش، کردستان)، منتقد ترجمه های قرآن، مترجم قرآن، نویسنده و عالم شیعی است. کوشا از شاگردان برجسته صالحی نجف آبادی شناخته می‌شود. وی در موضوعات قرآن و تفسیر، کلام و تاریخ آثار و تألیفات فراوانی دارد. پژوهشی در ترجمه‌های برتر قرآن کریم، از دولت قرآن (مجموعه مقالات قرآن‌پژوهی و کتاب‌شناسی)، نگارش 350 مقاله در دانشنامۀ قرآنی، مجموعه مقالات قرآنی - ادبی در نشریات معتبر از جمله «مجلۀ بینات»، «مجلۀ آیینۀ پژوهش»، «مجلۀ چشم‌انداز ایران»، «مجلۀ مهرنامه»، «مجلۀ ترجمان وحی»، «مجلۀ تبیان»، «مجلۀ پیام انقلاب»، «مجلۀ طلایه»، «مجلۀ میراث شهاب»، «مجلۀ میراث جاویدان»، ترجمه‌هایی که توسط ایشان ویراستاری شده است عبارتند از: «ترجمۀ قرآن از دکتر ابوالقاسم امامی»، «ترجمۀ قرآن از دکتر مصطفی خرم‌دل»، «ترجمۀ قرآن از آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی»، «ترجمۀ قرآن از حجت‌الاسلام محمود صلواتی»، «ترجمۀ قرآن از حجت‌الاسلام محمدحسین ابراهیمی کازرونی»، «ترجمۀ قرآن از آیت‌الله سید محمدتقی دیباجی اصفهانی» و «تصحیح و بازترجمان ترجمۀ شیخ الهند» نقد و بررسی بیش از 180 ترجمه از قرن چهارم تاکنون، و بیش از ده ویرایش و تصحیح آثار گوناگون از آثار اوست.

ویژگی‌ها

که بیشترین محسنات و کمترین اشکالات را در بر دارد. نثر این ترجمه بسیار شیوا و شفاف است و هرگز طبق اصطلاح مرحوم سیدمحمدعلی جمالزاده بوی ترجمه نمی‌دهد. ترجمۀ ایشان را «تاج التراجم» نامیده‌ام.

«اگر ناگزیر از پاسخ دادن به پرسش بهترین ترجمۀ فارسی قرآن کدام است، باشیم می‌توان گفت که ترجمۀ استاد محمدعلی کوشا چه بسا برترین ترجمه در میان ترجمه‌های برتر فارسی قرآن کریم باشد.»

نثر فارسی متعادل و روان و دلنشینِ کم‌نظیری دارد.

ترجمه قرآن کوشا متأثر از فن ترجمه کاوی است زیرا مترجم سال‌ها در این حوزه فعالیت کرده و نقدهای گوناگونی در این زمینه نگاشته است.

خلاصۀ ویژگی‏های این ترجمه

الف‏) تمام این ترجمه از سورۀ حمد تا ناس به صورت مباحثه در کلاس آن هم با تجزیه و ترکیب و بیان نکات بلاغی شکل پیدا کرده است که در واقع نوعی کار گروهی محسوب می‏شود.

ب‏) وجود پانوشت‏های مرتبط با ترجمه در قالب بیان ریشه‏های لغات قرآنی و معانی گوناگون آنها و احیاناً اشاره به موارد اختلافی در ترجمه و تفسیرها و بیان برخی نکات تفسیری و ادبی.

ج‏) در سرتاسر این ترجمه توجه خاصی به رعایت قاعده تضمین و احتباک و تبلور آن در ترجمه شده است.

د) با توجّه به ملاحظات دو ویراستارِ دانشمند و قرآن پژوه و پنج نمونه خوانِ دقیق و فاضل و ناظری ادیب و نکته سنج، گمان می‏رود میزان کاستی‏های این اثر به حدّاقل رسیده باشد.

ه) با توجّه به تجارب، مطالعات و نقدها و بررسی‌های گوناگونی‌که مترجم بر ده‌ها ترجمۀ فارسی از قرن چهارم تاکنون داشته، بنایش بر این بوده که دستِ‏کم لغزش‌هایی را که در آن ترجمه‌ها دیده، در این ترجمه راه نیابد.