علم (عزاداری): تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۲۲: خط ۲۲:
در برخی جاها علمِ مشخص هر یک از دسته‌های عزاداری، بیرق بزرگی بود که در پیشاپیش دسته‌ها کشیده می‌شد و دسته‌ها با رسیدن به هم این بیرقها و علمها آنها را بلند می‌کردند.<ref>کریمی، اصغر، «پرچم»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۲۱.</ref>
در برخی جاها علمِ مشخص هر یک از دسته‌های عزاداری، بیرق بزرگی بود که در پیشاپیش دسته‌ها کشیده می‌شد و دسته‌ها با رسیدن به هم این بیرقها و علمها آنها را بلند می‌کردند.<ref>کریمی، اصغر، «پرچم»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۲۱.</ref>
[[پرونده:حمل علم.jpg|بندانگشتی|علم‌کِشی توسط یک عزادار|200x200پیکسل]]
[[پرونده:حمل علم.jpg|بندانگشتی|علم‌کِشی توسط یک عزادار|200x200پیکسل]]
== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
توغ، میله‌ای که در قدیم بر سر آن‌منگوله‌ای از دم اسب می‌آویختند و برای‌تعیین مکان گرد آمدنِ سپاه از آن استفاده می‌کردند. واژة توغ از تغ ترکی جغتایی و آن نیز از اصل چینی تو به معنای درفش گرفته شده است. پادشاهان سلسلة هان (۲۰۲ ق م ـ ح ۲۲۰ میلادی) تو را در مراسم تشییع جنازه پیشاپیش تابوت حرکت می‌دادند. در روزگار مغولان کاربرد توغ کاملاً رواج یافت. توغ در آیین شَمَنی مظهر روح محافظ (سولده) و اهتزاز آن به معنای لشکرکشی بود. رواج توغ در ایران در دورة صفوی نیز ادامه یافت. در حکومت عثمانی، توغ نشانی برای مراتب نظامی و دیوانی بود. آغاز لشکرکشی نیز با برافراشتن تدریجی توغها در فضای کاخ سلطنتی در استانبول همراه بود. آغاز لشکرکشی نیز با برافراشتن تدریجی توغها در فضای کاخ سلطنتی در استانبول همراه بود. در ایران، دست‌کم از دورة صفویه به بعد، استفاده از نوعی توغ در مراسم عزاداری بویژه در ایام محرّم معمول بوده است.<ref>منفرد، افسانه، «توغ»، دانشنامه جهان اسلام، ج۸، ذیل مدخل، ۱۳۹۳ش.</ref>
توغ، میله‌ای که در قدیم بر سر آن‌منگوله‌ای از دم اسب می‌آویختند و برای‌تعیین مکان گرد آمدنِ سپاه از آن استفاده می‌کردند. واژة توغ از تغ ترکی جغتایی و آن نیز از اصل چینی تو به معنای درفش گرفته شده است. پادشاهان سلسلة هان (۲۰۲ ق م ـ ح ۲۲۰ میلادی) تو را در مراسم تشییع جنازه پیشاپیش تابوت حرکت می‌دادند. در روزگار مغولان کاربرد توغ کاملاً رواج یافت. توغ در آیین شَمَنی مظهر روح محافظ (سولده) و اهتزاز آن به معنای لشکرکشی بود. رواج توغ در ایران در دورة صفوی نیز ادامه یافت. در حکومت عثمانی، توغ نشانی برای مراتب نظامی و دیوانی بود. آغاز لشکرکشی نیز با برافراشتن تدریجی توغها در فضای کاخ سلطنتی در استانبول همراه بود. آغاز لشکرکشی نیز با برافراشتن تدریجی توغها در فضای کاخ سلطنتی در استانبول همراه بود. در ایران، دست‌کم از دورة صفویه به بعد، استفاده از نوعی توغ در مراسم عزاداری بویژه در ایام محرّم معمول بوده است.<ref>منفرد، افسانه، «توغ»، دانشنامه جهان اسلام، ج۸، ذیل مدخل، ۱۳۹۳ش.</ref>
خط ۳۸: خط ۳۹:


== حکم شرعی ==
== حکم شرعی ==
آیت‌الله مکارم شیرازی گفته‌اند از اين‌گونه علامت‌ها كه مجسمه حيوانات از قبيل مرغ و خروس و ديگر اشيا و جمادات بر روى آنها نصب شده، اجتناب شود.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، احكام عزادارى، ص۴۷. قم، امام على بن ابى طالب عليه السلام‌، ۱۳۹۰ش.</ref> در مراسم عزاداری امام حسین علیه‌السلام استفاده از عَلَم كه تعظیم شعائر محسوب می‌شود به شرط اینكه مشتمل بر مجسّمه ذیروح كه حرام است نباشد، اشكال ندارد؛ بلكه مطلوب است.<ref>«[https://saafi.com/news/10 فقه عاشورايی ( احكام عزاداری )]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی، تاریخ درج مطلب: ۲۳ مهر ۱۳۹۴، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.</ref>
آیت‌الله مکارم شیرازی گفته‌اند از این‌گونه علامت‌ها که مجسمه حیوانات از قبیل مرغ و خروس و دیگر اشیا و جمادات بر روی آنها نصب شده، اجتناب شود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، احکام عزاداری، ص۴۷. قم، امام علی بن ابی طالب علیه السلام، ۱۳۹۰ش.</ref> در مراسم عزاداری امام حسین علیه‌السلام استفاده از عَلَم که تعظیم شعائر محسوب می‌شود به شرط اینکه مشتمل بر مجسّمه ذیروح که حرام است نباشد، اشکال ندارد؛ بلکه مطلوب است.<ref>«[https://saafi.com/news/10 فقه عاشورایی ( احکام عزاداری )]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی، تاریخ درج مطلب: ۲۳ مهر ۱۳۹۴، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۵٬۲۹۰

ویرایش