مفهوم غیبت امام زمان(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|مهدویت}}
{{درگاه|مهدویت}}
غیبت [[امام زمان(ع)]] ممکن است به دو صورت باشد:
غیبتِ [[امام زمان(ع)]] را به دو صورت دانسته‌اند:


'''غیبت معرفتی''':
'''غیبت معرفتی''':
غیبت شخصیتی و حقوقی است. در این فرض امام زمان(عج) از دید معرفتیِ ما مخفی است، یعنی آن حضرت به‌طور عادی زندگی می‌کند و مردم کوچه و بازار او را ملاقات کرده و با او نشست و برخاست و معاشرت می‌کنند. حضرت با مردم همدم و هم‌صحبت می‌شود ولی مردم او را نمی‌شناسند و نمی‌دانند که او امام زمان(عج) است. حکمت الهی چنین اقتضا کرده که حضرت به وسیله ناشناس ماندن از خطرات احتمالی ستمگران و ظالمان در امان بماند. روایاتی بر این نظریه دلالت می‌کند [[امام صادق(ع)]] فرموده: «در صاحب این امر (حضرت مهدی) سنت‌هایی از پیامبران است … و سنتی که از [[یوسف(ع)]] دارد. پنهان بودن است. [[خداوند]] بین او و مردم حجابی قرار می‌دهد، به طوری که او را می‌بینند ولی نمی‌شناسند.<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، مؤسسه النشر الاسلامی جامعه مدرسین، ج۲، باب ۳۳، حدیث ۴۶.</ref>
 
غیبت شخصیتی و حقوقی است. امام زمان(عج) به‌طور عادی زندگی می‌کند و مردم عادی او را ملاقات کرده و با او معاشرت می‌کنند. حضرت با مردم هم‌صحبت می‌شود ولی مردم او را نمی‌شناسند و نمی‌دانند که او امام زمان(عج) است. حکمت الهی چنین اقتضا کرده که امام زمان(ع) با ناشناس ماندن، از خطرات احتمالیِ ستمگران و ظالمان در امان بماند.  
 
روایاتی بر این نظریه دلالت می‌کند از جمله [[امام صادق(ع)]] امام زمان(ع) را دارای خصلتی مانند یوسف(ع) دانستند؛ به این صورت که مردم او را می‌بینند ولی او را نمی‌شناسند و نمی‌دانند او چه کسی است.<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۵۰-۳۵۱.</ref>


'''غیبت جسمانی''':  
'''غیبت جسمانی''':  

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۰۶

سؤال

مفهوم غیبت امام زمان(عج) را بیان کنید.

درگاه‌ها
درگاه مهدویت.png


غیبتِ امام زمان(ع) را به دو صورت دانسته‌اند:

غیبت معرفتی:

غیبت شخصیتی و حقوقی است. امام زمان(عج) به‌طور عادی زندگی می‌کند و مردم عادی او را ملاقات کرده و با او معاشرت می‌کنند. حضرت با مردم هم‌صحبت می‌شود ولی مردم او را نمی‌شناسند و نمی‌دانند که او امام زمان(عج) است. حکمت الهی چنین اقتضا کرده که امام زمان(ع) با ناشناس ماندن، از خطرات احتمالیِ ستمگران و ظالمان در امان بماند.

روایاتی بر این نظریه دلالت می‌کند از جمله امام صادق(ع) امام زمان(ع) را دارای خصلتی مانند یوسف(ع) دانستند؛ به این صورت که مردم او را می‌بینند ولی او را نمی‌شناسند و نمی‌دانند او چه کسی است.[۱]

غیبت جسمانی:

  • نامرئی بودن امام زمان(عج): به این معنی که امام روی زمین است و به جاهای مختلف می‌رود، از احوال و رفتار شیعیان مطلع می‌شود و آنها را مورد عنایت و لطف خود قرار می‌دهد، ولی هیچ‌کس وجود حضرت را با چشمان ظاهری نمی‌بیند، چنان‌که حضرت خضر چنین است. امام رضا(ع) فرمود: خضر آب حیات نوشیده، تا نفخ صور زنده است، او نزد ما می‌آید و سلام می‌دهد ما صدای او را می‌شنویم… و در هر سال در مراسم حج حاضر است … ولی ما او را نمی‌بینیم.[۲]

این نوع اختفاء که همان ناپیدائیست، با اختفا به صورت ناشناس بودن، فرق دارد، زیرا اختفا به صورت ناشناسی به‌طور عادی صورت می‌گیرد و هیچ گونه اتفاق خارق‌العاده ای رخ نمی‌دهد و اما استتار به شکل نامرئی بودن نیاز به اعجاز دارد، تا حضرت در حین حضور، ظهور نداشته باشد…

  • تصرف در چشم مردم: در این فرض ناپیدائی حضرت مهدی(ع) به خاطر دخل و تصرف ایشان در چشمان مردم است. در این مورد نیز نیاز به اعجاز و قدرت الهی است تا در حین حضور و ظهور امام در میان مردم و حضور و ظهورشان در اجتماعات و تجمعات، دیده نشود. در قرآن کریم و روایات به مواردی اشاره شده که با معجزه الهی، افرادی نمی‌توانستند یک موجود قابل دیدن را مشاهده نمایند مثل این آیه شریفه که می‌فرماید: «پیش روی آنان سدی قرار دادیم، و در پشت سرشان سدی و چشمانشان را پوشانده‌ایم، لذا نمی‌بینند»[۳] از عبد الله بن مسعود نقل شده که قریش کنار در خانه رسول اکرم(ص) جمع شدند، آن حضرت از منزل بیرون آمدند و بر سر آنان خاک پاشید و آن حضرت را نمی‌دیدند.[۴] و در آیه دیگر می‌فرماید: وقتی قرآن می‌خوانی، بین تو و کسانی که به آخرت ایمان نمی‌آورند پرده‌ای پوشیده قرار می‌دهیم.[۵]


مطالعه بیشتر

  • ماهنامه مبلغان شماره ۲۴ از معاونت تبلیغ و آموزش‌های کاربردی حوزه علمیه تهران ۱۴۲۲، چگونگی غیبت امام زمان، ص۳۶.
  • امامت و مهدویت، صافی گلپایگانی جلد ۳.
  • منتخب الاثر، صافی گلپایگانی مؤسسه سیده معصومه چاپ اول.


منابع

  1. صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۵۰-۳۵۱.
  2. مجلسی، بحارالانوار، تهران، کتابفروشی اسلامی، چاپ سوم، ج۵۱، ص۲۲۱ و ۲۲۲.
  3. (یس:۹).
  4. مجمع البیان، تهران، کتابفروشی اسلامی، ج۸، ص۴۱۶.
  5. مجمع البیان، ذیل آیه ۴۵، سوره اسراء.