سن بلوغ: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۹ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۷

سؤال

سن بلوغ پسر و دختر چند سال است؟

قول مشهور در میان فقها و قانون مدنی کشور، سن بلوغ پسر را ۱۵سال و دختر را ۹ سال می‌داند. اما تعین سن بلوغ، همواره مورد مناقشه میان فقها و کارشناسان است و نظرات متفاوتی در اینباره گفته شده است.

بلوغ در آیات قرآن

در قرآن سن خاصی به عنوان اماره و علامت بلوغ بیان نگشته است. مرحوم علامه طباطبائی و غالب مفسران در تفسیر آیه ۵۷ سوره نور، بلوغ را رشد عقلانی دانسته‌اند که توأم با رسایی حالات جنسی و جسمی باشد. و این که کودک بتواند حسن و قبح فعل خود را درک نماید.^[۱]

بلوغ در روایات

روایاتی که از ائمه اطهار در این باب به دست ما رسیده است، چند دسته‌اند: برخی از روایات سن را تنها علامت بلوغ دانسته‌اند. پاره ای سن را به همراه قاعدگی در دختران و احتلام در پسران بیان داشته است. و دسته سوم تنها احتلام در پسران و قاعدگی در دختران را نشانه بلوغ ذکر کرده است و هیچ اشاره ای به سن ندارد.^[۲]

هر پژوهنده ای که هر سه دسته از روایات را بنگرد و آیات قرآن را ملاحظه کند، نیک در می‌یابد که بلوغ به سن بستگی ندارد، زیاده براین یک امری شرعی و دینی نیست، بلکه پدیده ای و جسمی‌وجنسی است و شارع مقدس اگر در گفتار خود علائم بلوغ را لحاظ کرده، ارشاد به حکم عقل نمو ده و سن را به عنوان یک قانون ثابت در امر بلوغ لحاظ نداشته است. چون پدیده بلوغ درهمه افراد در یک سن خاص به ثمر نمی‌رسد. ممکن است در دختری نه سالگی و در دیگری پانزده سالگی باشد؛ بنابراین روایاتی که سن را به‌طور مطلق شرط بلوغ دانسته، باید حمل بر روایاتی کرد که سن را مقید به رشد جنسی و عقلی دانسته است و حمل مطلق بر مقید یک قاعده عقلایی و مورد اتفاق فقهاست؛ بنابراین فتوای غالب، که نه سالگی را شرط بلوغ می‌داند، پایه محکم قرآنی و حدیثی ندارد. ودرصورت شک وتردید اجرای اصل برائت وعدم تکلیف، مسئله راروشن می‌سازد.^[۳]

هر چند فتوای غالب فقها این است که دختران در نه سالگی و پسران در پانزده سالگی پا به دایره تکلیف می‌گذارند و باید واجبات شرعی را انجام داده و خود را از محرمات پرهیز دارند، ولی این مسئله از دیر زمان مورد اختلاف علمای شیعه و سنت بوده است.^[۴]

سن بلوغ پسر

سن بلوغ دختر

مشهور بین فقهای شیعه این است که دختر در سن نه سالگی به بلوغ می‌رسد. در این میان اختلافاتی وجود دارد که سن بلوغ دختر را منوط به نشانه‌هایی می‌داند که باید در دختر ظاهر شود. برخی هم جدای از نشانه‌ها، سن سیزده سالگی یا پانزده سالگی را سن بلوغ دختر می‌دانند.

نه سالگی

سیزده سالگی

عادت ماهیانه

مطالعه بیشتر

۱.

منابع

↑ محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش
↑ محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش
↑ محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش
↑ محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش

[1] محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش

[2] محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش

[3] محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش

[4] محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
+{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}}
 {{شروع متن}}
 {{سوال}}
@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 == بلوغ در آیات قرآن ==
-در قرآن سن خاصي به عنوان اماره و علامت بلوغ بيان نگشته‌ است. مرحوم علامه طباطبائي و غالب مفسران در تفسير آيه 57 سوره نور‌، بلوغ را رشد عقلاني دانسته‌اند که توام با رسايي حالات جنسي و جسمي ‌باشد‌. و اين که کودک بتواند حسن و قبح فعل خود را درک نمايد.<ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
+در قرآن سن خاصی به عنوان اماره و علامت بلوغ بیان نگشته است. مرحوم علامه طباطبائی و غالب مفسران در تفسیر آیه ۵۷ سوره نور، بلوغ را رشد عقلانی دانسته‌اند که توأم با رسایی حالات جنسی و جسمی باشد. و این که کودک بتواند حسن و قبح فعل خود را درک نماید.<ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
 == بلوغ در روایات ==
-رواياتي که از ائمه اطهار در اين باب به دست ما رسيده است‌، چند دسته‌اند‌: برخي از روايات سن را تنها علامت بلوغ دانسته‌اند‌. پاره اي سن را به همراه قاعدگي در دختران و احتلام در پسران بيان داشته است‌. و دسته سوم تنها احتلام در پسران و قاعدگي در دختران را نشانه بلوغ ذکر کرده است و هيچ اشاره اي به سن ندارد‌. <ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
+روایاتی که از ائمه اطهار در این باب به دست ما رسیده است، چند دسته‌اند: برخی از روایات سن را تنها علامت بلوغ دانسته‌اند. پاره ای سن را به همراه قاعدگی در دختران و احتلام در پسران بیان داشته است. و دسته سوم تنها احتلام در پسران و قاعدگی در دختران را نشانه بلوغ ذکر کرده است و هیچ اشاره ای به سن ندارد.<ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
-هر پژوهنده اي که هر سه دسته از روايات را بنگرد و آيات قرآن را ملاحظه کند‌، نيک در مي‌يابد که بلوغ به سن بستگي ندارد‌، زياده براين يک امري شرعي و ديني نيست‌، بلکه پديده اي و جسمي‌وجنسي است و شارع مقدس اگر در گفتار خود علائم بلوغ را لحاظ کرده‌، ارشاد به حکم عقل نمو ده و سن را به عنوان يک قانون ثابت در امر بلوغ لحاظ نداشته است‌. چون پديده بلوغ درهمه افراد در يک سن خاص به ثمر نمي‌رسد‌. ممکن است در دختري نه سالگي و در ديگري پانزده سالگي باشد‌. بنابراين رواياتي که سن را به طور مطلق شرط بلوغ دانسته‌، بايد حمل بر رواياتي کرد که سن را مقيد به رشد جنسي و عقلي دانسته است و حمل مطلق بر مقيد يک قاعده عقلايي و مورد اتفاق فقهاست‌. بنابراين فتواي غالب‌، که نه سالگي را شرط بلوغ مي‌داند‌، پايه محکم قرآني و حديثي ندارد‌. ودرصورت شک وترديد اجراي اصل برائت وعدم تکليف‌، مسئله راروشن مي‌سازد. <ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
+هر پژوهنده ای که هر سه دسته از روایات را بنگرد و آیات قرآن را ملاحظه کند، نیک در می‌یابد که بلوغ به سن بستگی ندارد، زیاده براین یک امری شرعی و دینی نیست، بلکه پدیده ای و جسمی‌وجنسی است و شارع مقدس اگر در گفتار خود علائم بلوغ را لحاظ کرده، ارشاد به حکم عقل نمو ده و سن را به عنوان یک قانون ثابت در امر بلوغ لحاظ نداشته است. چون پدیده بلوغ درهمه افراد در یک سن خاص به ثمر نمی‌رسد. ممکن است در دختری نه سالگی و در دیگری پانزده سالگی باشد؛ بنابراین روایاتی که سن را به‌طور مطلق شرط بلوغ دانسته، باید حمل بر روایاتی کرد که سن را مقید به رشد جنسی و عقلی دانسته است و حمل مطلق بر مقید یک قاعده عقلایی و مورد اتفاق فقهاست؛ بنابراین فتوای غالب، که نه سالگی را شرط بلوغ می‌داند، پایه محکم قرآنی و حدیثی ندارد. ودرصورت شک وتردید اجرای اصل برائت وعدم تکلیف، مسئله راروشن می‌سازد.<ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
-هر چند فتواي غالب فقها اين است که دختران در نه سالگي و پسران در پانزده سالگي پا به دايره تکليف مي‌گذارند و بايد واجبات شرعي را انجام داده و خود را از محرمات پرهيز دارند‌، ولي اين مساله از دير زمان مورد اختلاف علماي شيعه و سنت بوده است‌.<ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
+هر چند فتوای غالب فقها این است که دختران در نه سالگی و پسران در پانزده سالگی پا به دایره تکلیف می‌گذارند و باید واجبات شرعی را انجام داده و خود را از محرمات پرهیز دارند، ولی این مسئله از دیر زمان مورد اختلاف علمای شیعه و سنت بوده است.<ref>محمدتقی فاضل میبدی، '''بلوغ از دیدگاه فقهی و کارشناسی، نشریه صفیر حیات، بیست و شش'''</ref>
 == سن بلوغ پسر ==
 == سن بلوغ دختر ==
-مشهور بین فقهای شیعه این است که دختر در سن نه سالگی به بلوغ می‌رسد. در این میان اختلافاتی وجود دارد که سن بلوغ دختر را منوط به نشانه‌هایی می‌داند که باید در دختر ظاهر  شود. برخی هم جدای از نشانه‌ها، سن سیزده سالگی یا پانزده سالگی را سن بلوغ دختر می‌دانند.
+مشهور بین فقهای شیعه این است که دختر در سن نه سالگی به بلوغ می‌رسد. در این میان اختلافاتی وجود دارد که سن بلوغ دختر را منوط به نشانه‌هایی می‌داند که باید در دختر ظاهر شود. برخی هم جدای از نشانه‌ها، سن سیزده سالگی یا پانزده سالگی را سن بلوغ دختر می‌دانند.
 نه سالگی