تعطیلی حدود در زمان غیبت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
آیا حدود در زمان غیبت باید جاری شود؟
آیا حدود در زمان غیبت باید جاری شود؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}شمار قابل توجهی از فقهای شیعه اقامه حدود در زمان غیبت را جایز ندانسته‌اند.


۲
== تعطیل شدن مطلق حدود ==
{{پایان پاسخ}}
هشت نفر از فقیهان در این دسته جای می گیرند: شیخ الطائفــة الطوسی در التبیان (سوره نور، آیه۲، ج۷، ص ۴۰۷)، قاضي عبدالعزیز ابن البرّاج (المهذّب،ج ۱ ص ۳۴۱ و ۳۴۲ و ج ۲ ص ۵۱۸)، امین الاسلام طبرسی (مجمع البیان، ج ۷ ص ۲۱۹، ذیل آیه دوم سوره نور)، قطب الدین راوندی (فقه القرآن، ج ۲، ۳۷۲)، يحيى ابن سعيد الحلّي (الجامع للشرائع،ص ۵۴۸) و ابن فهد حلی (مهذب البارع، ج ۲ ص ۳۲۶-۳۲۷) ابن إدريس حلی(كتاب السرائر، ج۲، ص ۲۴-۲۵) سید احمد خوانساری (جامع المدارک، ج ۵، ص۴۱۳-۴۱۱) اجرای حد را وظیفه امام و آنکه او را به اقامه حد بگمارد (یعنی منصوب خاص) منحصر دانسته اند.
 
محقق خوانساری ادعای اجماع کرده است: قول معروف عدم جواز اقامه حدود در زمان غیبت است. بر آن ادعای اجماع شده است. مراد ادعای اجماع سید بن زهره و ابن ادریس است. وی به این دو ادعا تمایل نشان می دهد. وی قول دوم یعنی جواز اقامه را حکایت شده از جماعتی به استناد مقبوله عمر بن حنظله می داند. مراد وی از این جماعت شیخ مفید، علامه حلی، شهیدین، محقق کرکی و صاحب جواهر و دیگران می تواند باشد. وی پنج دلیل روایی قائلین به جواز اقامه حد در زمان غیبت و ولایت فقیه نقد کرده است.<ref>محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت</ref>
 
== تعطیل شدن حدود مستلزم قتل و جرح ==
دو نفر از فقیهان به تعطیلی حدود مستلزم قتل و رجم و جرح در عصر غیبت قائلند: شیخ بهائی (م ۱۰۳۱)، فاضل هندی بهاء الدین محمد بن الحسن الاصفهانی (م ۱۱۳۷) <ref>محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت</ref>
 
== توقف در جواز اقامه حدود در زمان غیبت ==
چهار نفر از فقیهان بزرگ در جواز اقامه حدود در عصر غیبت توقف کرده اند و عدم تمایل خود را به قول به جواز نشان داده اند: محقق حلی در الشرایع و المختصر النافع، علامه حلی در منتهی، محقق اردبیلی در مجمع الفائده و میرزای قمی در جامع الشتات.<ref>محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت</ref>
 
== عدم اجماع در اقامه حدود در زمان غیبت ==
جواز اقامه حد در زمان غیبت نه تنها اجماعی نیست، بلکه قول به عدم جواز قولی قوی در کنار قول به جواز مطرح بوده و شمار قابل توجهی از فقیهان برجسته شیعه یا قائل به عدم جواز اجرای حدود به نحو مطلق هستند، یا قائل به عدم جواز اجرای حدود مستلزم قتل و جرح هستند، و یا با توقف در اتخاذ موضع در این امر عملا معتقد به تعطیل حدود در زمان غیبت هستند.<ref>محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت</ref>{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۴ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۵۶

سؤال

آیا حدود در زمان غیبت باید جاری شود؟

شمار قابل توجهی از فقهای شیعه اقامه حدود در زمان غیبت را جایز ندانسته‌اند.

تعطیل شدن مطلق حدود

هشت نفر از فقیهان در این دسته جای می گیرند: شیخ الطائفــة الطوسی در التبیان (سوره نور، آیه۲، ج۷، ص ۴۰۷)، قاضي عبدالعزیز ابن البرّاج (المهذّب،ج ۱ ص ۳۴۱ و ۳۴۲ و ج ۲ ص ۵۱۸)، امین الاسلام طبرسی (مجمع البیان، ج ۷ ص ۲۱۹، ذیل آیه دوم سوره نور)، قطب الدین راوندی (فقه القرآن، ج ۲، ۳۷۲)، يحيى ابن سعيد الحلّي (الجامع للشرائع،ص ۵۴۸) و ابن فهد حلی (مهذب البارع، ج ۲ ص ۳۲۶-۳۲۷) ابن إدريس حلی(كتاب السرائر، ج۲، ص ۲۴-۲۵) سید احمد خوانساری (جامع المدارک، ج ۵، ص۴۱۳-۴۱۱) اجرای حد را وظیفه امام و آنکه او را به اقامه حد بگمارد (یعنی منصوب خاص) منحصر دانسته اند.

محقق خوانساری ادعای اجماع کرده است: قول معروف عدم جواز اقامه حدود در زمان غیبت است. بر آن ادعای اجماع شده است. مراد ادعای اجماع سید بن زهره و ابن ادریس است. وی به این دو ادعا تمایل نشان می دهد. وی قول دوم یعنی جواز اقامه را حکایت شده از جماعتی به استناد مقبوله عمر بن حنظله می داند. مراد وی از این جماعت شیخ مفید، علامه حلی، شهیدین، محقق کرکی و صاحب جواهر و دیگران می تواند باشد. وی پنج دلیل روایی قائلین به جواز اقامه حد در زمان غیبت و ولایت فقیه نقد کرده است.[۱]

تعطیل شدن حدود مستلزم قتل و جرح

دو نفر از فقیهان به تعطیلی حدود مستلزم قتل و رجم و جرح در عصر غیبت قائلند: شیخ بهائی (م ۱۰۳۱)، فاضل هندی بهاء الدین محمد بن الحسن الاصفهانی (م ۱۱۳۷) [۲]

توقف در جواز اقامه حدود در زمان غیبت

چهار نفر از فقیهان بزرگ در جواز اقامه حدود در عصر غیبت توقف کرده اند و عدم تمایل خود را به قول به جواز نشان داده اند: محقق حلی در الشرایع و المختصر النافع، علامه حلی در منتهی، محقق اردبیلی در مجمع الفائده و میرزای قمی در جامع الشتات.[۳]

عدم اجماع در اقامه حدود در زمان غیبت

جواز اقامه حد در زمان غیبت نه تنها اجماعی نیست، بلکه قول به عدم جواز قولی قوی در کنار قول به جواز مطرح بوده و شمار قابل توجهی از فقیهان برجسته شیعه یا قائل به عدم جواز اجرای حدود به نحو مطلق هستند، یا قائل به عدم جواز اجرای حدود مستلزم قتل و جرح هستند، و یا با توقف در اتخاذ موضع در این امر عملا معتقد به تعطیل حدود در زمان غیبت هستند.[۴]


منابع

  1. محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت
  2. محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت
  3. محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت
  4. محسن کدیور، مقاله اقوال فقیهان برجسته در تعطیلی حدود در زمان غیبت