علائم آخرالزمان: تفاوت میان نسخه‌ها

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} علائم آخر الزمان طبق گفته پيامبر اکرم(ص) در زمان ما چه هستن...» ایجاد کرد)
 
جز (ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
علائم آخر الزمان طبق گفته پيامبر اکرم(ص) در زمان ما چه هستند؟
علائم آخر الزمان طبق گفته پیامبر اکرم(ص) در زمان ما چه هستند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
واژه «آخر الزمان، يکي از واژه هايي است که بارها در روايات پيشوايان معصوم(ع) و متون اديان الهي آمده است. آخر الزمان، نه فقط يک دوره زماني خاصّ است، بلکه واقعا به مرحله اي ويژه در پايان زمان اطلاق مي شود. فهم زماني دقيق و تعيين اين دوره، بسيار سخت و بلکه ناممکن است.
واژه «آخر الزمان، یکی از واژه‌هایی است که بارها در روایات پیشوایان معصوم(ع) و متون ادیان الهی آمده است. آخر الزمان، نه فقط یک دوره زمانی خاصّ است، بلکه واقعاً به مرحله ای ویژه در پایان زمان اطلاق می‌شود. فهم زمانی دقیق و تعیین این دوره، بسیار سخت و بلکه ناممکن است.


به همين خاطر، اديان به بيان خصوصيّات اين دوره پرداخته اند. البته به نظر مي رسد آخر الزمان از چنان وسعت زماني اي برخوردار باشدکه بتوان مطمئن بود هنوز تا پايان زمان، راه درازي مانده است. چرا که پيامبر اکرم(ص) در اديان الهي، پيامبر آخر الزمان معرفي شده است و زمان ظهور امام عصر(ع) نيز آخر الزمان بيان شده است و زمان وقوع قيامت هم آخر الزمان معرفي گرديده است. در متون ديني ما بارها عبارت آخر الزمان آمده است در اين ميان ويژگي هاي متفاوتي از آخر الزمان ذکر شده که کنار هم قرار دادن آنها مي تواند تصوير روشني از آخر الزمان به ما بدهد.
به همین خاطر، ادیان به بیان خصوصیّات این دوره پرداخته‌اند. البته به نظر می‌رسد آخر الزمان از چنان وسعت زمانی ای برخوردار باشدکه بتوان مطمئن بود هنوز تا پایان زمان، راه درازی مانده است. چرا که پیامبر اکرم(ص) در ادیان الهی، پیامبر آخر الزمان معرفی شده است و زمان ظهور امام عصر(ع) نیز آخر الزمان بیان شده است و زمان وقوع قیامت هم آخر الزمان معرفی گردیده است. در متون دینی ما بارها عبارت آخر الزمان آمده است در این میان ویژگی‌های متفاوتی از آخر الزمان ذکر شده که کنار هم قرار دادن آنها می‌تواند تصویر روشنی از آخر الزمان به ما بدهد.


پيامبر اکرم اسلام(ص) فرموده اند: «يکون في آخر الزمان عباد جهّال و قرّاء فسقه».<ref>سبزواري، محمد بن محمّد، معارج اليقين في اصول الدين، تحقيق علاء آل جعفر، موسسه آل البيت، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۱؛ مستدرک حاکم، ج۴، ص۳۱۵.</ref>
پیامبر اکرم اسلام(ص) فرموده‌اند: «یکون فی آخر الزمان عباد جهّال و قرّاء فسقه».<ref>سبزواری، محمد بن محمّد، معارج الیقین فی اصول الدین، تحقیق علاء آل جعفر، مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۱؛ مستدرک حاکم، ج۴، ص۳۱۵.</ref>


«در آخر الزمان، پرستش گراني نادان و قرآن خواناني گناهکار (و فاسق) خواهد بود».
«در آخر الزمان، پرستش گرانی نادان و قرآن خوانانی گناهکار (و فاسق) خواهد بود».


کتاب معارج اليقين في اصول الدين نوشته شيخ محمد بن محمد سبزواري از قول پيامبر اکرم(ص) نقل مي کند که فرمودند: گروهي از امّت من در آخر الزمان خواهند آمد که به مساجد مي روند و دور هم مي نشينند و در مسجد در مورد محبّت دنيا حرف مي زنند. با آنها ننشينيد».<ref>همان، ص۱۷۹ و ۳۵۶؛ مجموعه ورّام، ج۱، ص۶۹.</ref>
کتاب معارج الیقین فی اصول الدین نوشته شیخ محمد بن محمد سبزواری از قول پیامبر اکرم(ص) نقل می‌کند که فرمودند: گروهی از امّت من در آخر الزمان خواهند آمد که به مساجد می‌روند و دور هم می‌نشینند و در مسجد در مورد محبّت دنیا حرف می‌زنند. با آنها ننشینید».<ref>همان، ص۱۷۹ و ۳۵۶؛ مجموعه ورّام، ج۱، ص۶۹.</ref>


همچنان که در مورد برخي علماي رياکار آمده است که: «مردم را به آخرت ترغيب مي کنند و خود به آن علاقه اي ندارند ومرد به زهد در دنيا دعوت مي کنند ولي خود زهد نمي ورزند».<ref>ديلمي، حسن بن ابي الحسن، اعلام الدين في صفات المؤمنين، موسسه آل البيت، ص۹۰؛ تنبيه الخواطر، ج۱، ص۳۰۱.</ref>
همچنان که در مورد برخی علمای ریاکار آمده است که: «مردم را به آخرت ترغیب می‌کنند و خود به آن علاقه ای ندارند ومرد به زهد در دنیا دعوت می‌کنند ولی خود زهد نمی‌ورزند».<ref>دیلمی، حسن بن ابی الحسن، اعلام الدین فی صفات المؤمنین، مؤسسه آل البیت، ص۹۰؛ تنبیه الخواطر، ج۱، ص۳۰۱.</ref>


در روايتي ديگر از پيامبر اکرم(ص) نقل شده است که روزي ايشان در جمع اصحاب خود به کودکي نگاه کردند و بعد فرمودند: «واي بر فرزندان آخر الزمان به سبب پدرانشان؛ به ايشان عرض شد: به سبب پدران مشرک و کافرشان؟ فرمودند: نه! از پدران مسلمانشان که هيچ چيزي از واجبات را به آنها ياد نمي دهند و اگر آنها خود بخواهند فرا بگيرند نيز منعشان مي کنند و به جاي آن به کمترين چيز از دنيا براي فرزندانشان راضي مي شوند».<ref>معارج اليقين، ص۲۸۵، مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۱۱۶، ح۱۷۷۰.</ref>
در روایتی دیگر از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است که روزی ایشان در جمع اصحاب خود به کودکی نگاه کردند و بعد فرمودند: «وای بر فرزندان آخر الزمان به سبب پدرانشان؛ به ایشان عرض شد: به سبب پدران مشرک و کافرشان؟ فرمودند: نه! از پدران مسلمانشان که هیچ چیزی از واجبات را به آنها یاد نمی‌دهند و اگر آنها خود بخواهند فرا بگیرند نیز منعشان می‌کنند و به جای آن به کمترین چیز از دنیا برای فرزندانشان راضی می‌شوند».<ref>معارج الیقین، ص۲۸۵، مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۱۱۶، ح۱۷۷۰.</ref>


پيامبر اکرم(ص) در روايتي در بيان حال همه مردم و نه فقط مسلمانان آخر الزمان مي فرمايند: «زماني بر مردم خواهد آمد که چهره شان چهره انساني و قلوبشان قلوب شيطاني است. مانند گرگ هاي بياباني خون مي ريزند، از کارهاي بد يکديگر را نهي نمي کنند. اگر آنها را تبعيّت کني، تو را به ترديد مي اندازند، اگر برايشان حرف بزني، تو را تکذيب مي کنند و اگر از نزد آنها بروي، بد تو را مي گويند. سنت الهي نزد آنان بدعت و بدعت نزد آنان سنّت است. انسان حليم در چنين جامعه اي فريب خورده دانسته مي شود و فريب دهندگان، انسان هاي حليم معرفي مي شوند. مؤمن بين آنها مستضعف است و فاسق و گنه کار، محترم... پناه بردن به آنها عين پشيماني عزّتمندي با آنها عين ذلّت و خواستن از آنها عين فقر است».<ref>مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۲۲، ص۴۵۳.</ref>
پیامبر اکرم(ص) در روایتی در بیان حال همه مردم و نه فقط مسلمانان آخر الزمان می‌فرمایند: «زمانی بر مردم خواهد آمد که چهره شان چهره انسانی و قلوبشان قلوب شیطانی است. مانند گرگ‌های بیابانی خون می‌ریزند، از کارهای بد یکدیگر را نهی نمی‌کنند. اگر آنها را تبعیّت کنی، تو را به تردید می‌اندازند، اگر برایشان حرف بزنی، تو را تکذیب می‌کنند و اگر از نزد آنها بروی، بد تو را می‌گویند. سنت الهی نزد آنان بدعت و بدعت نزد آنان سنّت است. انسان حلیم در چنین جامعه ای فریب خورده دانسته می‌شود و فریب دهندگان، انسان‌های حلیم معرفی می‌شوند. مؤمن بین آنها مستضعف است و فاسق و گنه کار، محترم… پناه بردن به آنها عین پشیمانی عزّتمندی با آنها عین ذلّت و خواستن از آنها عین فقر است».<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۲۲، ص۴۵۳.</ref>


ايشان در بيان ديگري مي فرمايند: «زماني بر مردم خواهد آمد که شکم هايشان خداي آنهاست و زنان قبله آنان و دينارهايشان دين آنان و شرفشان، متاع خريد و فروش آنهاست. از ايمان جز اسم آن و از اسلام جز آداب آن و از قرآن جز تدريس آن چيزي نمي ماند. مساجد آنها آباد و قلوبشان از هدايت ويران است. دانشمندانشان بدترين مخلوقات روي زمين محسوب مي شوند. برخي در آخرالزمان قرآن مي خوانند امّا قرآن به قلوب آنها راه ندارد. لا يجاوز ايمانهم حناجرهم يعني ايمان از حنجره هايشان عبور نمي کند».<ref>المکتبه الشامله، صحيح کنوز السنه النبويّه، السنن الکبري للنسائي.</ref>
ایشان در بیان دیگری می‌فرمایند: «زمانی بر مردم خواهد آمد که شکم‌هایشان خدای آنهاست و زنان قبله آنان و دینارهایشان دین آنان و شرفشان، متاع خرید و فروش آنهاست. از ایمان جز اسم آن و از اسلام جز آداب آن و از قرآن جز تدریس آن چیزی نمی‌ماند. مساجد آنها آباد و قلوبشان از هدایت ویران است. دانشمندانشان بدترین مخلوقات روی زمین محسوب می‌شوند. برخی در آخرالزمان قرآن می‌خوانند امّا قرآن به قلوب آنها راه ندارد. لا یجاوز ایمانهم حناجرهم یعنی ایمان از حنجره‌هایشان عبور نمی‌کند».<ref>المکتبه الشامله، صحیح کنوز السنه النبویّه، السنن الکبری للنسائی.</ref>


علاوه بر شاخصه ارزشمندي دنيا در زندگي مردم آخر الزمان که ناشي از کم توجهي آنها به آخرت مي باشد، شاخصه ديگر اين مردم، با توجه به روايات وارده، نجات يافتن عدّه اي در آخر الزمان از شرّ دنيا و گرفتاري هاي آن است. اين افراد اگر چه در اقليّت زندگي مي کنند و همواره از هر جهت مستضعف اند، امّا در ايمان خود راسخ اند. در دينداري اين گروه سه محور لحاظ شده است:
علاوه بر شاخصه ارزشمندی دنیا در زندگی مردم آخر الزمان که ناشی از کم توجهی آنها به آخرت می‌باشد، شاخصه دیگر این مردم، با توجه به روایات وارده، نجات یافتن عدّه ای در آخر الزمان از شرّ دنیا و گرفتاری‌های آن است. این افراد اگر چه در اقلیّت زندگی می‌کنند و همواره از هر جهت مستضعف اند، امّا در ایمان خود راسخ اند. در دینداری این گروه سه محور لحاظ شده است:


۱. ايمان به غيب: نگاه اينان به غيب، نگاهي ماوراي اين دنياست و غيب در نظر اينان، نه يک مسأله معرفت شناختي بلکه يک حقيقت هستي شناختي است. همچنان که در برخي روايات، غيب را مسأله وجود حضرت بقيه الله الأعظم ـ عجل الله فرجه الشريف ـ دانسته اند و ايمان آورندگان به غيب در آخر الزمان، ثابتان در امر غيبت حضرتش معرفي شده اند. از همين جهت است که پيامبر اکرم اسلام(ص) در وصف اين گروه از مردم آخر الزمان در روايتي به حضرت علي(ع) مي فرمايند: «يا علي! عجيب ترين افراد در ايمان و بزرگترين آنها در ثواب، قومي هستند که در آخر الزمان مي آيند؛ پيامبر اکرم(ص) را نديده اند و امام نيز از نظر آنها پنهان است و آنان در سياهي به روشني ايمان مي آورند (يا از روي نوشته ها ايمان مي آورند».<ref>معارج اليقين، ص۵۰۸؛ خصال ص۵۹۴؛ من لايحضره الفقيه، ج۴، ص۳۶۶؛ مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۲۵، ح۱۲.</ref>
۱. ایمان به غیب: نگاه اینان به غیب، نگاهی ماورای این دنیاست و غیب در نظر اینان، نه یک مسئله معرفت شناختی بلکه یک حقیقت هستی شناختی است. همچنان که در برخی روایات، غیب را مسئله وجود حضرت بقیةالله الأعظم ـ عجل الله فرجه الشریف ـ دانسته‌اند و ایمان آورندگان به غیب در آخر الزمان، ثابتان در امر غیبت حضرتش معرفی شده‌اند. از همین جهت است که پیامبر اکرم اسلام(ص) در وصف این گروه از مردم آخر الزمان در روایتی به حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «یا علی! عجیب‌ترین افراد در ایمان و بزرگترین آنها در ثواب، قومی هستند که در آخر الزمان می‌آیند؛ پیامبر اکرم(ص) را ندیده‌اند و امام نیز از نظر آنها پنهان است و آنان در سیاهی به روشنی ایمان می‌آورند (یا از روی نوشته‌ها ایمان می‌آورند».<ref>معارج الیقین، ص۵۰۸؛ خصال ص۵۹۴؛ من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۶۶؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۲۵، ح۱۲.</ref>
# سختی در دینداری: ویژگی دیگر مردم آخر الزمان، دینداری در آخر الزمان است که در روایات آمده است که توجه و تقیّد به دینداری جزء سخت‌ترین کارهاست و دینداران در نهایت مشقّت، دین خود را حفظ می‌کنند و البته خداوند نصرت خود را بر مقیّدان به دینداری در آخر الزمان فرو خواهد فرستاد.
# انتظار ظهور منجی: عقیده به ظهور منجی در عقاید اسلامی، وسعت فوق‌العاده ای دارد و به عنوان یک عقیده زیر بنائی شناخته شده است و تنها یک مذهب از مذاهب اسلامی معتقد به این امر نیستند بلکه در تمامی فرق اسلامی این بحث ریشه دارد به طوری که مردم آخر الزمان تشویق برای انتظار فرج گشته و عامل نجات از فتنه‌های آخر الزمان را فرج منجی خوانده‌اند.
پیامبر اکرم(ص) در سال دهم هجرت در غدیر خم در آن اجتماع بی نظیر که از سراسر بلاد اسلامی و از همه قشرها و صفوف حضور داشتند، ۴ بار نام مبارک آن حضرت را در خطبه معروف غدیر طرح نمود و فرمود: «... آگاه باشید که آخرین خلیفه از ما، قائم آل محمد(ص) است» و سپس در چند جمله پشت سر هم، صفات و ویژگی‌های آن حضرت را چنین تبیین فرمود: «اوست غلبه کننده بر ادیان، انتقام گیرنده ظالمان، او فاتح دژها و منهدم کننده آنهاست؛ او وارث دانش‌ها و حاکم بر ادراکهاست؛ او ولی خدا بر روی زمین است و بالاخره او کسی است که تمام گذشتگان، ظهور او را پیش گویی کرده‌اند».<ref>بحارالأنوار، همان، ج۵۱، ص۱۰۹.</ref>


۲. سختي در دينداري: ويژگي ديگر مردم آخر الزمان، دينداري در آخر الزمان است که در روايات آمده است که توجه و تقيّد به دينداري جزء سخت ترين کارهاست و دينداران در نهايت مشقّت، دين خود را حفظ مي کنند و البته خداوند نصرت خود را بر مقيّدان به دينداري در آخر الزمان فرو خواهد فرستاد.
در مورد حتمی بودن ظهورش، حضرت محمد(ص) فرموده‌اند: اگر از زمان فقط یک روز باقی مانده باشد، خداوند مردی از اهل بیت مرا برمی‌انگیزد تا زمین را پر از عدل کند همچنان که از جور پر شده باشد».<ref>سجستانی، سنن ابو داود، ج۲، ص۲۰۷؛ التذکره، ص۲۰۴؛ منهاج السنّه، ص۲۱۱.</ref>
 
۳. انتظار ظهور منجي: عقيده به ظهور منجي در عقايد اسلامي، وسعت فوق العاده اي دارد و به عنوان يک عقيده زير بنائي شناخته شده است و تنها يک مذهب از مذاهب اسلامي معتقد به اين امر نيستند بلکه در تمامي فرق اسلامي اين بحث ريشه دارد به طوري که مردم آخر الزمان تشويق براي انتظار فرج گشته و عامل نجات از فتنه هاي آخر الزمان را فرج منجي خوانده اند.
 
پيامبر اکرم(ص) در سال دهم هجرت در غدير خم در آن اجتماع بي نظير که از سراسر بلاد اسلامي و از همه اقشار و صفوف حضور داشتند، ۴ بار نام مبارک آن حضرت را در خطبه معروف غدير طرح نمود و فرمود: «... آگاه باشيد که آخرين خليفه از ما، قائم آل محمد(ص) است» و سپس در چند جمله پشت سر هم، صفات و ويژگي هاي آن حضرت را چنين تبيين فرمود: «اوست غلبه کننده بر اديان، انتقام گيرنده ظالمان، او فاتح دژها و منهدم کننده آنهاست؛ او وارث دانش ها و حاکم بر ادراکهاست؛ او ولي خدا بر روي زمين است و بالاخره او کسي است که تمام گذشتگان، ظهور او را پيش گويي کرده اند».<ref>بحارالأنوار، همان، ج۵۱، ص۱۰۹.</ref>
 
در مورد حتمي بودن ظهورش، حضرت محمد(ص) فرموده اند: اگر از زمان فقط يک روز باقي مانده باشد، خداوند مردي از اهل بيت مرا بر مي انگيزد تا زمين را پر از عدل کند همچنان که از جور پر شده باشد».<ref>سجستاني، سنن ابو داود، ج۲، ص۲۰۷؛ التذکره، ص۲۰۴؛ منهاج السنّه، ص۲۱۱.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:==


۱ـ کتاب مهدي موعود، علامه مجلسي، ترجمه علي دواني.
== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
۱ـ کتاب مهدی موعود، علامه مجلسی، ترجمه علی دوانی.


۲ـ آخر الزمان در آينه روايات، جابر رضواني، چاپ اول، ۱۳۸۰.
۲ـ آخر الزمان در آینه روایات، جابر رضوانی، چاپ اول، ۱۳۸۰.


۳ـ آينده بشر و پايان جهان، احمد اميري پور، انتشارات ترنّم، سال ۱۳۸۲.
۳ـ آینده بشر و پایان جهان، احمد امیری پور، انتشارات ترنّم، سال ۱۳۸۲.


۴ـ اوضاع در آخر الزمان، رضا کوشياري، انتشارات تهذيب چاپ اول، سال ۱۳۸۳.  
۴ـ اوضاع در آخر الزمان، رضا کوشیاری، انتشارات تهذیب چاپ اول، سال ۱۳۸۳.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =  
  | شاخه اصلی =
|شاخه فرعی۱ =  
|شاخه فرعی۱ =
|شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۱۶ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۲۴

سؤال

علائم آخر الزمان طبق گفته پیامبر اکرم(ص) در زمان ما چه هستند؟

واژه «آخر الزمان، یکی از واژه‌هایی است که بارها در روایات پیشوایان معصوم(ع) و متون ادیان الهی آمده است. آخر الزمان، نه فقط یک دوره زمانی خاصّ است، بلکه واقعاً به مرحله ای ویژه در پایان زمان اطلاق می‌شود. فهم زمانی دقیق و تعیین این دوره، بسیار سخت و بلکه ناممکن است.

به همین خاطر، ادیان به بیان خصوصیّات این دوره پرداخته‌اند. البته به نظر می‌رسد آخر الزمان از چنان وسعت زمانی ای برخوردار باشدکه بتوان مطمئن بود هنوز تا پایان زمان، راه درازی مانده است. چرا که پیامبر اکرم(ص) در ادیان الهی، پیامبر آخر الزمان معرفی شده است و زمان ظهور امام عصر(ع) نیز آخر الزمان بیان شده است و زمان وقوع قیامت هم آخر الزمان معرفی گردیده است. در متون دینی ما بارها عبارت آخر الزمان آمده است در این میان ویژگی‌های متفاوتی از آخر الزمان ذکر شده که کنار هم قرار دادن آنها می‌تواند تصویر روشنی از آخر الزمان به ما بدهد.

پیامبر اکرم اسلام(ص) فرموده‌اند: «یکون فی آخر الزمان عباد جهّال و قرّاء فسقه».[۱]

«در آخر الزمان، پرستش گرانی نادان و قرآن خوانانی گناهکار (و فاسق) خواهد بود».

کتاب معارج الیقین فی اصول الدین نوشته شیخ محمد بن محمد سبزواری از قول پیامبر اکرم(ص) نقل می‌کند که فرمودند: گروهی از امّت من در آخر الزمان خواهند آمد که به مساجد می‌روند و دور هم می‌نشینند و در مسجد در مورد محبّت دنیا حرف می‌زنند. با آنها ننشینید».[۲]

همچنان که در مورد برخی علمای ریاکار آمده است که: «مردم را به آخرت ترغیب می‌کنند و خود به آن علاقه ای ندارند ومرد به زهد در دنیا دعوت می‌کنند ولی خود زهد نمی‌ورزند».[۳]

در روایتی دیگر از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است که روزی ایشان در جمع اصحاب خود به کودکی نگاه کردند و بعد فرمودند: «وای بر فرزندان آخر الزمان به سبب پدرانشان؛ به ایشان عرض شد: به سبب پدران مشرک و کافرشان؟ فرمودند: نه! از پدران مسلمانشان که هیچ چیزی از واجبات را به آنها یاد نمی‌دهند و اگر آنها خود بخواهند فرا بگیرند نیز منعشان می‌کنند و به جای آن به کمترین چیز از دنیا برای فرزندانشان راضی می‌شوند».[۴]

پیامبر اکرم(ص) در روایتی در بیان حال همه مردم و نه فقط مسلمانان آخر الزمان می‌فرمایند: «زمانی بر مردم خواهد آمد که چهره شان چهره انسانی و قلوبشان قلوب شیطانی است. مانند گرگ‌های بیابانی خون می‌ریزند، از کارهای بد یکدیگر را نهی نمی‌کنند. اگر آنها را تبعیّت کنی، تو را به تردید می‌اندازند، اگر برایشان حرف بزنی، تو را تکذیب می‌کنند و اگر از نزد آنها بروی، بد تو را می‌گویند. سنت الهی نزد آنان بدعت و بدعت نزد آنان سنّت است. انسان حلیم در چنین جامعه ای فریب خورده دانسته می‌شود و فریب دهندگان، انسان‌های حلیم معرفی می‌شوند. مؤمن بین آنها مستضعف است و فاسق و گنه کار، محترم… پناه بردن به آنها عین پشیمانی عزّتمندی با آنها عین ذلّت و خواستن از آنها عین فقر است».[۵]

ایشان در بیان دیگری می‌فرمایند: «زمانی بر مردم خواهد آمد که شکم‌هایشان خدای آنهاست و زنان قبله آنان و دینارهایشان دین آنان و شرفشان، متاع خرید و فروش آنهاست. از ایمان جز اسم آن و از اسلام جز آداب آن و از قرآن جز تدریس آن چیزی نمی‌ماند. مساجد آنها آباد و قلوبشان از هدایت ویران است. دانشمندانشان بدترین مخلوقات روی زمین محسوب می‌شوند. برخی در آخرالزمان قرآن می‌خوانند امّا قرآن به قلوب آنها راه ندارد. لا یجاوز ایمانهم حناجرهم یعنی ایمان از حنجره‌هایشان عبور نمی‌کند».[۶]

علاوه بر شاخصه ارزشمندی دنیا در زندگی مردم آخر الزمان که ناشی از کم توجهی آنها به آخرت می‌باشد، شاخصه دیگر این مردم، با توجه به روایات وارده، نجات یافتن عدّه ای در آخر الزمان از شرّ دنیا و گرفتاری‌های آن است. این افراد اگر چه در اقلیّت زندگی می‌کنند و همواره از هر جهت مستضعف اند، امّا در ایمان خود راسخ اند. در دینداری این گروه سه محور لحاظ شده است:

۱. ایمان به غیب: نگاه اینان به غیب، نگاهی ماورای این دنیاست و غیب در نظر اینان، نه یک مسئله معرفت شناختی بلکه یک حقیقت هستی شناختی است. همچنان که در برخی روایات، غیب را مسئله وجود حضرت بقیةالله الأعظم ـ عجل الله فرجه الشریف ـ دانسته‌اند و ایمان آورندگان به غیب در آخر الزمان، ثابتان در امر غیبت حضرتش معرفی شده‌اند. از همین جهت است که پیامبر اکرم اسلام(ص) در وصف این گروه از مردم آخر الزمان در روایتی به حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «یا علی! عجیب‌ترین افراد در ایمان و بزرگترین آنها در ثواب، قومی هستند که در آخر الزمان می‌آیند؛ پیامبر اکرم(ص) را ندیده‌اند و امام نیز از نظر آنها پنهان است و آنان در سیاهی به روشنی ایمان می‌آورند (یا از روی نوشته‌ها ایمان می‌آورند».[۷]

  1. سختی در دینداری: ویژگی دیگر مردم آخر الزمان، دینداری در آخر الزمان است که در روایات آمده است که توجه و تقیّد به دینداری جزء سخت‌ترین کارهاست و دینداران در نهایت مشقّت، دین خود را حفظ می‌کنند و البته خداوند نصرت خود را بر مقیّدان به دینداری در آخر الزمان فرو خواهد فرستاد.
  2. انتظار ظهور منجی: عقیده به ظهور منجی در عقاید اسلامی، وسعت فوق‌العاده ای دارد و به عنوان یک عقیده زیر بنائی شناخته شده است و تنها یک مذهب از مذاهب اسلامی معتقد به این امر نیستند بلکه در تمامی فرق اسلامی این بحث ریشه دارد به طوری که مردم آخر الزمان تشویق برای انتظار فرج گشته و عامل نجات از فتنه‌های آخر الزمان را فرج منجی خوانده‌اند.

پیامبر اکرم(ص) در سال دهم هجرت در غدیر خم در آن اجتماع بی نظیر که از سراسر بلاد اسلامی و از همه قشرها و صفوف حضور داشتند، ۴ بار نام مبارک آن حضرت را در خطبه معروف غدیر طرح نمود و فرمود: «... آگاه باشید که آخرین خلیفه از ما، قائم آل محمد(ص) است» و سپس در چند جمله پشت سر هم، صفات و ویژگی‌های آن حضرت را چنین تبیین فرمود: «اوست غلبه کننده بر ادیان، انتقام گیرنده ظالمان، او فاتح دژها و منهدم کننده آنهاست؛ او وارث دانش‌ها و حاکم بر ادراکهاست؛ او ولی خدا بر روی زمین است و بالاخره او کسی است که تمام گذشتگان، ظهور او را پیش گویی کرده‌اند».[۸]

در مورد حتمی بودن ظهورش، حضرت محمد(ص) فرموده‌اند: اگر از زمان فقط یک روز باقی مانده باشد، خداوند مردی از اهل بیت مرا برمی‌انگیزد تا زمین را پر از عدل کند همچنان که از جور پر شده باشد».[۹]


معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر

۱ـ کتاب مهدی موعود، علامه مجلسی، ترجمه علی دوانی.

۲ـ آخر الزمان در آینه روایات، جابر رضوانی، چاپ اول، ۱۳۸۰.

۳ـ آینده بشر و پایان جهان، احمد امیری پور، انتشارات ترنّم، سال ۱۳۸۲.

۴ـ اوضاع در آخر الزمان، رضا کوشیاری، انتشارات تهذیب چاپ اول، سال ۱۳۸۳.


منابع

  1. سبزواری، محمد بن محمّد، معارج الیقین فی اصول الدین، تحقیق علاء آل جعفر، مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۱؛ مستدرک حاکم، ج۴، ص۳۱۵.
  2. همان، ص۱۷۹ و ۳۵۶؛ مجموعه ورّام، ج۱، ص۶۹.
  3. دیلمی، حسن بن ابی الحسن، اعلام الدین فی صفات المؤمنین، مؤسسه آل البیت، ص۹۰؛ تنبیه الخواطر، ج۱، ص۳۰۱.
  4. معارج الیقین، ص۲۸۵، مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۱۱۶، ح۱۷۷۰.
  5. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۲۲، ص۴۵۳.
  6. المکتبه الشامله، صحیح کنوز السنه النبویّه، السنن الکبری للنسائی.
  7. معارج الیقین، ص۵۰۸؛ خصال ص۵۹۴؛ من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۶۶؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۲۵، ح۱۲.
  8. بحارالأنوار، همان، ج۵۱، ص۱۰۹.
  9. سجستانی، سنن ابو داود، ج۲، ص۲۰۷؛ التذکره، ص۲۰۴؛ منهاج السنّه، ص۲۱۱.