غفلت: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مفهوم‌شناسی: ابرابزار) |
|||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
* غفلت از [[یاد خدا]]؛ | * غفلت از [[یاد خدا]]؛ | ||
* غفلت از [[آیات]] و نشانه‌های خدا؛ | * غفلت از [[آیات]] و نشانه‌های خدا؛ | ||
* غفلت از [[آخرت]].<ref>شیروانی، علی؛ چکیده اخلاق در قرآن، | * غفلت از [[آخرت]].<ref>شیروانی، علی؛ چکیده اخلاق در قرآن، ۱۳۷۹ش، چاپ دوم، ج۲، ص۶۰.</ref> | ||
غفلت گاهی اختیاری و گاهی | غفلت گاهی اختیاری و گاهی بدون اختیار است. آنچه مورد نکوهش است غفلت اختیاری است. غفلت اختیاری جایی است که انسان امکان و توانایی توجه را دارد ولی توجه نمی‌کند. | ||
== عوامل == | == عوامل == | ||
نسخهٔ ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۴۸
 | این مقاله هماکنون به دست A.ahmadi در حال ویرایش است. |
سؤال
غفلت به چه معنا است؟ عوامل و پیامدهای آن چیست؟
مفهوم‌شناسی
غفلت به معنای فراموش کردن،[۱] یکی از رذائل اخلاقی است و به سه نوع تقسیم شده است:
غفلت گاهی اختیاری و گاهی بدون اختیار است. آنچه مورد نکوهش است غفلت اختیاری است. غفلت اختیاری جایی است که انسان امکان و توانایی توجه را دارد ولی توجه نمی‌کند.
عوامل
عوامل غفلت گوناگون است که برخی از آنها چنین شمرده شده است:
- وسوسه شیطان: خداوند در آیه ۲۷ سوره اعراف، به انسان هشدار داده شیطان او را نفریبد و او را مانند پدر و مادرش (آدم و حوا) از بهشت خارج نکند.
- از دست دادن قابلیت انسان برای پیشرفت معنوی؛ از دست دادن قابلیت انسان، بر اثر ارتکاب گناهان و توبه نکردن رخ می‌دهد.
- دلبستگی به دنیا: در روایتی، امام صادق(ع) ریشه هر گناهی را محبت به دنیا دانسته است.[۳]
- افراط در امور معنوی: انسان در کنار امور عبادی باید به تفریح، کار، خواب و دیگر امور زندگی نیز رسیدگی کند؛ چراکه افراط در امور معنوی، تأثیر عکس گذاشته و فرد را دچار دلزدگی و غفلت می‌کند.
- ضعف در اعتقادات: نداشتن اعتقادات قوی انسان را در امور معنوی دچار تزلزل کرده، درنتیجه فرد از یاد خدا و معنویت غافل می‌شود.
- ضعف در اراده: ضعف اراده انسان را از ادامه عمل بازمی‌دارد و موجب می‌شود که زمینه نفوذ و سیطره شیطان در انسان فراهم شود.
پیامدها
غفلت پیامدهای مختلفی دارد که برخی از آنها چنین است:
- دوری از خدا: زمانی که انسان خدا را فراموش می‌کند و نسبت به یاد او غافل می‌شود، به‌تدریج از خداوند دور می‌شود.[۴]
- ناامیدی هنگام سختی‌ها: انسانی که در زندگی، خدا را فراموش کرده است، در برابر مشکلات خود را تنها می‌بیند و توان مقاومت در برابر آن را ندارد.[۵]
- از دست دادن آرامش: بر اساس آیه ۲۹ سوره رعد، تنها با یاد خدا دل‌ها آرامش پیدا می‌کند.
- تسلط شیطان بر انسان: در صورت غفلت از یاد خدا، رابطه انسان با خدا ضعیف شده و شیطان بر روح او تسلط پیدا می‌کند.[۶]
- محروم شدن از نعمت‌های الهی: فرد با غفلت نشان می‌دهد شایسته نعمت‌های بیشتری از جانب خدا نیست و همین امر موجب محروم ماندن او از نعمت‌های الهی می‌شود.[۷]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه غفلت.
- ↑ شیروانی، علی؛ چکیده اخلاق در قرآن، ۱۳۷۹ش، چاپ دوم، ج۲، ص۶۰.
- ↑ بحارالانوار، چاپ بیروت، ج۷۳، ص۹۰.
- ↑ اقتباس از: مصباح یزدی، محمد تقی، به سوی خود سازی، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، ص۲۶۷.
- ↑ برگرفته از مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیستم، ج۱۳، ص۳۲۷–۳۲۸.
- ↑ شجاعی، محمد صادق، توکل به خدا، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، ص۸۷.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیستم، ج۱۰، ص۲۷۸.