صداقت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}} | {{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }} | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}}صداقت در قرآن را توضیح دهید{{پایان سوال}} | {{سوال}}صداقت در قرآن را توضیح دهید{{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}}صداقت یکی از مهمترین و محوری‌ترین فضایل اخلاقی در قرآن است که همراه با اوصافی چون تقوا، ایمان، انفاق، صبر، و عبادت آمده است. جایگاه صادقین در قرآن بسیار رفیع است و بهشت به آنان وعده داده شده است. صداقت ریشه و خاستگاه بسیاری از فضایل اخلاقی است و در مقابل آن کذب، از بدترین گناهان شناخته شده است. | ||
{{فضایل اخلاقی در قرآن}} | |||
== معنا و فضیلت صداقت == | |||
صدق: بكسر و فتح (ص) راست گفتن. و بكسر (ص): راست مقابل دروغ<ref>قاموس قرآن، علی اکبر قرشی</ref> مشهور محققان برآنند که صدق سخن یعنی مطابق بودن آن با واقع و برخی نیز معتقدند صدق یعنی مطابقت سخن با اعتقاد گوینده و یا هر دو. و کذب نقطه مقابل آن می‌باشد.<ref>اصل صداقت در قرآن، آموزه‌های قرآنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ايروانی جواد</ref> | |||
صدق، وصفی است که تمامی فضائل علم و عمل را در بر می‌گیرد، ممکن نیست کسی دارای صدق باشد و عفت و شجاعت و حکمت و عدالت، چهار ریشه اخلاق فاضله را نداشته باشد، چون آدمی به غیر از اعتقاد و قول و عمل، چیز دیگری ندارد و وقتی بنا بگذارد که جز راست نگوید، ناچار می‌شود این سه چیز را با هم مطابق سازد، یعنی نکند مگر آنچه را که می‌گوید و نگوید مگر آنچه را که معتقد است و گرنه دچار دروغ می‌شود.<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۱، ص۲۶۵.</ref> | |||
صداقت در قرآن تنها به معنای راستگویی نیست بلکه از این معنا فراتر می‌رود و... به نظر می رسد معنای صدق ... و صدقین تنها راستگویان صرف نیستند بلکه معنای بزرگتری را دربردارد. | |||
در آیه ۲۴ سوره احزاب صادقین در مقابل با منافقین آمده است. | |||
== صادقین در قرآن == | == صادقین در قرآن == | ||
خداوند در قرآن به اهل ایمان گفته است از راستگویان باشید:{{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا پروا کنید و با راستان باشید.|سوره=توبه|آیه=۱۱۹}} | خداوند در قرآن به اهل ایمان گفته است از راستگویان باشید:{{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا پروا کنید و با راستان باشید.|سوره=توبه|آیه=۱۱۹}} | ||
قرآن توضیح می‌دهد که راستگویان چه کسانی هستند: در آیه ۱۷۷ [[سوره بقره]] اوصافی را نام می‌برد که آن را ویژگی متقین و صادقین می‌داند. از قبیل: ایمان به خدا و آخرت، انفاق به یتیمان و نیازمندان و خویشاوندان، برپا داشتن نماز، پرداخت زکات، وفای به عهد، صبر در سختی و جنگ. در همین آیه کسانی که صدق می‌ورزند را همان متقین می‌داند. طبق این آیه تقوا و صداقت هم‌پوشانی دارد. و در آیه دیگر (سوره حجرات آیه ۱۵) راستگویان و مؤمنین را یکی می‌داند و آنان را کسانی می‌داند که در راه خدا جهاد کرده‌اند و به خدا و پیامبرش ایمان دارند و شک نکرده‌اند. | |||
خداوند به صادقین بهشت را وعده داده است<ref>سوره مائده آیه ۱۱۹</ref> مفسران گفته‌اند تمام نیکی‌ها را می‌توان در عنوان صدق و راستی خلاصه کرد. صدق و راستی در گفتار، و صدق و راستی در عمل.<ref>تفسیر نمونه، جلد ۵، صفحه ۱۳۹</ref> | |||
در آیه ۳۵ [[سوره احزاب]] مردان و زنان صادق، همراه این عده آمده است: مسلمانان، مومنان، عبادت‌کنندگان، صابران، فروتنان، صدقه‌دهندگان، روزه‌داران، پاکدامنان و کسانی که خداوند را زیاد یاد می‌کنند. در آخر این آیه آمده است که خداوند مغفرت و پاداشی عظیم را برای این عده درنظر گرفته است. و در جایی دیگر صادقان را همان افرادی می‌داند که تقوا می ورزند و شکیبا و فرمانبردار هستند.<ref>آیه ۱۷ سوره آل عمران</ref> | |||
'''صفت مهاجران''' | '''صفت مهاجران''' | ||
یکی از اوصاف مهاجران | یکی از اوصاف مهاجران در قرآن صداقت است.<ref>سوره حشر آیه ۸</ref> کسانی که به زبان گفتند ایمان آوردیم و در عمل صادق بودند.<ref>تفسیر فی ظلال القرآن، سید قطب، ج۶، ص۳۵۲۶</ref> این صداقت به این معناست که آنان در ایمانشان صادق هستند و به عهد خود با خدا وفادارند.<ref>تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۱۰، ص۴۶</ref> برخی دیگر این صداقت را در ایمان و جهاد می‌دانند.<ref>تفسیر جوامع الجامع، ج۴، ص۲۶۸</ref> | ||
=== خطاب به مشرکان === | === خطاب به مشرکان === | ||
| خط ۲۷: | خط ۳۱: | ||
در تحدی قرآن هم گفته شده که اگر راست می‌گویید سوره‌ای همانند قرآن بیاورید.<ref>آیه ۳۸ سوره یونس</ref> در آیه ۶۴ [[سوره نمل]] خطاب به آنان می‌گوید اگر معبودی همراه خداست برهانتان را بیاورید اگر راست می‌گویید. | در تحدی قرآن هم گفته شده که اگر راست می‌گویید سوره‌ای همانند قرآن بیاورید.<ref>آیه ۳۸ سوره یونس</ref> در آیه ۶۴ [[سوره نمل]] خطاب به آنان می‌گوید اگر معبودی همراه خداست برهانتان را بیاورید اگر راست می‌گویید. | ||
در جاهای دیگر این مشرکین هستند که خطاب به پیامبران می‌گویند اگر راست می‌گویید پدرانمان را زنده کنید<ref>آیه ۳۶ سوره دخان</ref> یا قیامت کی خواهد بود.<ref>آیه ۲۹ سوره سبأ</ref> | در جاهای دیگر این مشرکین هستند که خطاب به پیامبران می‌گویند اگر راست می‌گویید پدرانمان را زنده کنید<ref>آیه ۳۶ سوره دخان</ref> یا قیامت کی خواهد بود.<ref>آیه ۲۹ سوره سبأ</ref>عبارت «اگر راست می‌گویید»: {{قرآن|إِن كُنتُمْ صَادِقِینَ}}جمله‌ای است برای درخواست برهان از طرف مقابل که ادعایی را مطرح کرده است که در قرآن هم از سوی خداوند گفته شده است هم از جانب مشرکین. | ||
== صدیق در قرآن == | |||
در قرآن صدیقین هم‌ردیف پیامبران و شهدا و صالحان قرار گرفته است.<ref>آیه ۶۹ سوره نساء</ref> قرآن به همه کسانی که به خدا و پیامبران ایمان آورده‌اند صدیق می‌گوید.<ref>سوره حدید آیه ۱۹</ref> | |||
[[حضرت ابراهیم(ع)]] و ادریس و یوسف(ع)<ref>سوره یوسف آیه ۴۶</ref> در قرآن<ref>آیه ۴۱ و ۵۶ سوره مریم</ref> به صدیق و [[حضرت مریم(س)]] به صدیقه<ref>آیه ۷۵ سوره مائده</ref> وصف شده‌اند. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۷: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۷: | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۸ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۹
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
صداقت یکی از مهمترین و محوری‌ترین فضایل اخلاقی در قرآن است که همراه با اوصافی چون تقوا، ایمان، انفاق، صبر، و عبادت آمده است. جایگاه صادقین در قرآن بسیار رفیع است و بهشت به آنان وعده داده شده است. صداقت ریشه و خاستگاه بسیاری از فضایل اخلاقی است و در مقابل آن کذب، از بدترین گناهان شناخته شده است.
| اخلاق در قرآن |
|---|
|
مصادیق نیکی در آیه ۱۷۷ سوره بقره شیوه برخورد با افراد جاهل |
معنا و فضیلت صداقت
صدق: بكسر و فتح (ص) راست گفتن. و بكسر (ص): راست مقابل دروغ[۱] مشهور محققان برآنند که صدق سخن یعنی مطابق بودن آن با واقع و برخی نیز معتقدند صدق یعنی مطابقت سخن با اعتقاد گوینده و یا هر دو. و کذب نقطه مقابل آن می‌باشد.[۲]
صدق، وصفی است که تمامی فضائل علم و عمل را در بر می‌گیرد، ممکن نیست کسی دارای صدق باشد و عفت و شجاعت و حکمت و عدالت، چهار ریشه اخلاق فاضله را نداشته باشد، چون آدمی به غیر از اعتقاد و قول و عمل، چیز دیگری ندارد و وقتی بنا بگذارد که جز راست نگوید، ناچار می‌شود این سه چیز را با هم مطابق سازد، یعنی نکند مگر آنچه را که می‌گوید و نگوید مگر آنچه را که معتقد است و گرنه دچار دروغ می‌شود.[۳]
صداقت در قرآن تنها به معنای راستگویی نیست بلکه از این معنا فراتر می‌رود و... به نظر می رسد معنای صدق ... و صدقین تنها راستگویان صرف نیستند بلکه معنای بزرگتری را دربردارد.
در آیه ۲۴ سوره احزاب صادقین در مقابل با منافقین آمده است.
صادقین در قرآن
خداوند در قرآن به اهل ایمان گفته است از راستگویان باشید:﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا پروا کنید و با راستان باشید.﴾(توبه:۱۱۹)
قرآن توضیح می‌دهد که راستگویان چه کسانی هستند: در آیه ۱۷۷ سوره بقره اوصافی را نام می‌برد که آن را ویژگی متقین و صادقین می‌داند. از قبیل: ایمان به خدا و آخرت، انفاق به یتیمان و نیازمندان و خویشاوندان، برپا داشتن نماز، پرداخت زکات، وفای به عهد، صبر در سختی و جنگ. در همین آیه کسانی که صدق می‌ورزند را همان متقین می‌داند. طبق این آیه تقوا و صداقت هم‌پوشانی دارد. و در آیه دیگر (سوره حجرات آیه ۱۵) راستگویان و مؤمنین را یکی می‌داند و آنان را کسانی می‌داند که در راه خدا جهاد کرده‌اند و به خدا و پیامبرش ایمان دارند و شک نکرده‌اند.
خداوند به صادقین بهشت را وعده داده است[۴] مفسران گفته‌اند تمام نیکی‌ها را می‌توان در عنوان صدق و راستی خلاصه کرد. صدق و راستی در گفتار، و صدق و راستی در عمل.[۵]
در آیه ۳۵ سوره احزاب مردان و زنان صادق، همراه این عده آمده است: مسلمانان، مومنان، عبادت‌کنندگان، صابران، فروتنان، صدقه‌دهندگان، روزه‌داران، پاکدامنان و کسانی که خداوند را زیاد یاد می‌کنند. در آخر این آیه آمده است که خداوند مغفرت و پاداشی عظیم را برای این عده درنظر گرفته است. و در جایی دیگر صادقان را همان افرادی می‌داند که تقوا می ورزند و شکیبا و فرمانبردار هستند.[۶]
صفت مهاجران
یکی از اوصاف مهاجران در قرآن صداقت است.[۷] کسانی که به زبان گفتند ایمان آوردیم و در عمل صادق بودند.[۸] این صداقت به این معناست که آنان در ایمانشان صادق هستند و به عهد خود با خدا وفادارند.[۹] برخی دیگر این صداقت را در ایمان و جهاد می‌دانند.[۱۰]
خطاب به مشرکان
در آیات بسیاری در قرآن در مقابل ادعاهای مشرکین، گفته شده که «اگر راستگویید» پندارهای خود را محقق کنید. در آیه ۱۹۴ سوره اعراف می‌گوید آنان را بخوانید تا پاسختان دهند اگر راست می‌گویید:﴿إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ عِبَادٌ أَمْثَالُكُمْ ۖ فَادْعُوهُمْ فَلْیسْتَجِیبُوا لَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِینَ؛ در حقیقت، كسانى را كه به جاى خدا مى‌خوانید، بندگانى امثال شما هستند. پس آنها را [در گرفتاریها] بخوانید، اگر راست مى‌گویید باید شما را اجابت كنند.﴾(اعراف:۱۹۴)
در تحدی قرآن هم گفته شده که اگر راست می‌گویید سوره‌ای همانند قرآن بیاورید.[۱۱] در آیه ۶۴ سوره نمل خطاب به آنان می‌گوید اگر معبودی همراه خداست برهانتان را بیاورید اگر راست می‌گویید.
در جاهای دیگر این مشرکین هستند که خطاب به پیامبران می‌گویند اگر راست می‌گویید پدرانمان را زنده کنید[۱۲] یا قیامت کی خواهد بود.[۱۳]عبارت «اگر راست می‌گویید»: ﴿إِن كُنتُمْ صَادِقِینَ﴾جمله‌ای است برای درخواست برهان از طرف مقابل که ادعایی را مطرح کرده است که در قرآن هم از سوی خداوند گفته شده است هم از جانب مشرکین.
صدیق در قرآن
در قرآن صدیقین هم‌ردیف پیامبران و شهدا و صالحان قرار گرفته است.[۱۴] قرآن به همه کسانی که به خدا و پیامبران ایمان آورده‌اند صدیق می‌گوید.[۱۵]
حضرت ابراهیم(ع) و ادریس و یوسف(ع)[۱۶] در قرآن[۱۷] به صدیق و حضرت مریم(س) به صدیقه[۱۸] وصف شده‌اند.
منابع
- ↑ قاموس قرآن، علی اکبر قرشی
- ↑ اصل صداقت در قرآن، آموزه‌های قرآنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ايروانی جواد
- ↑ ترجمه تفسیر المیزان، ج۱، ص۲۶۵.
- ↑ سوره مائده آیه ۱۱۹
- ↑ تفسیر نمونه، جلد ۵، صفحه ۱۳۹
- ↑ آیه ۱۷ سوره آل عمران
- ↑ سوره حشر آیه ۸
- ↑ تفسیر فی ظلال القرآن، سید قطب، ج۶، ص۳۵۲۶
- ↑ تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۱۰، ص۴۶
- ↑ تفسیر جوامع الجامع، ج۴، ص۲۶۸
- ↑ آیه ۳۸ سوره یونس
- ↑ آیه ۳۶ سوره دخان
- ↑ آیه ۲۹ سوره سبأ
- ↑ آیه ۶۹ سوره نساء
- ↑ سوره حدید آیه ۱۹
- ↑ سوره یوسف آیه ۴۶
- ↑ آیه ۴۱ و ۵۶ سوره مریم
- ↑ آیه ۷۵ سوره مائده