صحاح سته: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
{{درگاه|غدیر|سنت|تاریخ}}
{{درگاه|غدیر|سنت|تاریخ}}


== صحاح سته ==
== جایگاه صحاح سته ==
بر اساس ديدگاه دانشمندان اهل سنّت، نگارش حديث به طور رسمى، از قرن دوم هجرى آغاز شده است. نخست عمربن عبدالعزيز به فكر جمع آورى و نگارش احاديث افتاد و به تمام نقاط، دستور كتابت و ضبط آن را صادر كرد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=شرح القسطلانی: إرشاد الساری لشرح صحيح البخاری|سال=1323|نام=أحمد بن محمد|نام خانوادگی=القسطلاني|ناشر=المطبعة الكبرى الأميرية|جلد=1|صفحه=7|مکان=مصر}}</ref> از آن پس، عالمان بسيارى به جمع و تدوين حديث همّت گماشتند و آثار و تأليفاتى پديد آوردند و در قرن سوم هجرى، كه عصر طلايى حديث شروع شد، مهم‌ترين و معتبرترين جوامع حديثى اهل سنّت يعنى صحاح ستّه، تدوين و نگارش يافت.<ref name=":02">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref>
بر اساس ديدگاه دانشمندان اهل سنّت، نگارش حديث به طور رسمى، از قرن دوم هجرى آغاز شده است. نخست عمربن عبدالعزيز به فكر جمع آورى و نگارش احاديث افتاد و به تمام نقاط، دستور كتابت و ضبط آن را صادر كرد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=شرح القسطلانی: إرشاد الساری لشرح صحيح البخاری|سال=1323|نام=أحمد بن محمد|نام خانوادگی=القسطلاني|ناشر=المطبعة الكبرى الأميرية|جلد=1|صفحه=7|مکان=مصر}}</ref> از آن پس، عالمان بسيارى به جمع و تدوين حديث همّت گماشتند و آثار و تأليفاتى پديد آوردند و در قرن دوم و سوم هجرى، كه عصر طلايى حديث شروع شد، مهم‌ترين و معتبرترين جوامع حديثى اهل سنّت يعنى صحاح ستّه، تدوين و نگارش يافت.<ref name=":02">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref><ref name=":052">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=337|مکان=القاهرة}}</ref>


قد أطبقوا على أَن أصح الْكتب بعد كتاب الله تَعَالَى صَحِيح البُخَارِيّ ثمَّ صَحِيح مُسلم ثمَّ الْمُوَطَّأ وَعند الْبَعْض الْمُوَطَّأ ثمَّ الصحيحان وَهُوَ الْأَصَح ثمَّ بَقِيَّة الْكتب السِّتَّة وَهِي جَامع التِّرْمِذِيّ وَسنَن أبي دَاوُد وَسنَن ابْن مَاجَه وَعند الْبَعْض الْمُوَطَّأ بدل ابْن مَاجَه كصاحب جَامع الْأُصُول يَقُول الشَّيْخ عبد الْحق الْمُحدث الدهلوي وَفِي هَذِه الْكتب الْأَرْبَعَة أَي سوى الصَّحِيحَيْنِ أَقسَام من الْأَحَادِيث من الصِّحَاح والحسان والضعاف وتسميتها بالصحاح السِّتَّة بطرِيق التغليب وسمى صَاحب المصابيح أَحَادِيث غير الشَّيْخَيْنِ بالحسان وَهُوَ قريب من هَذَا الْوَجْه قرب الْمَعْنى اللّغَوِيّ وَهُوَ اصْطِلَاح جَدِيد مِنْهُ قَالَ بَعضهم كتاب الدَّارمِيّ أَحْرَى وأليق بجعله سادس الْكتب لِأَن رِجَاله أقل ضعفا وَوُجُود الْأَحَادِيث الْمُنكرَة والشاذة فِيهِ نَادِر وَله أَسَانِيد عالية وثلاثياته أَكثر من ثلاثيات البُخَارِيّ وَهَذِه الْمَذْكُورَات من الْكتب أشهر الْكتب وَغَيرهَا من الْكتب كَثِيرَة شهيرة
در اهل سنت اتفاق نظر وجود دارد که صحیح ترین کتب بعد از قرآن، به ترتیب صحیح بخاری و صحیح مسلم و سپس الموطأ می باشد. ولکن نزدی برخی، موطأ بر صحیح مسلم و بخاری مقدم است. و سپس باقی کتب ششگانه معتبر هستند که عبارتند از جامع ترمذی و سنن ابی داود و سنن ابن ماجه. و نزد برخی دیگر، سنن دارمی سزاوارتر است به اینکه کتاب ششم قرار گیرد.<ref name=":032">{{یادکرد کتاب|عنوان=الحطة في ذكر الصحاح الستة |سال=1405|نام= محمد صديق خان |نام خانوادگی=الحسينی البخاری|ناشر=دار الكتب التعليمية|صفحه=225|مکان=بيروت}}</ref>


در این کتب چهارگانه اخیر، احادیث حسن و ضعیف نیز وجود دارد و اگر به آن ها «صحاح» گفته می شود از باب غلبه احادیث صحیح آن بر دیگر احادیث است.<ref name=":03">{{یادکرد کتاب|عنوان=الحطة في ذكر الصحاح الستة|سال=1405|نام=محمد صديق خان|نام خانوادگی=الحسينی البخاری|ناشر=دار الكتب التعليمية|صفحه=225|مکان=بيروت}}</ref>


در اهل سنت اتفاق وجود دارد که صحیح ترین کتب بعد از قرآن، به ترتیب صحیح بخاری و صحیح مسلم و سپس الموطأ می باشد.
== معرفی کتب و مولفان ==


'''صحاح سته''' شش کتاب از منابع [[اهل‌سنت]] است که از جایگاه مهمی در میان اهل سنت برخوردار است.
=== صحیح البخاری ===
* الجامع الصحیح المسند المختصر من امور رسول اللّه و سننه و ایامه‌، مشهور به [[صحیح بخاری]]، تألیف [[ابوعبداللّه محمد بن اسماعیل بخاری]] (متوفای ۲۵۶ق)؛
کتاب صحیح البخاری نوشته الإمام محمد بن إسماعيل البخاري(256) می باشد.<ref name=":05">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=336|مکان=القاهرة}}</ref> وى اين مجموعه را طى 16 سال از شش صدهزار حديث برگزيده و تدوين نموده است. احاديث صحيح بخارى را با مكرّرات آن، بيش از 9082 حديث دانسته اند. از مزاياى اين كتاب آن است كه براى ابواب، عناوين ذكر كرده كه مى توان از آن ها نظر وى را در مسائل فقهى استنباط كرد. همچنين در ابتداى هر باب، آياتى متناسب با عنوان هر باب آورده است.<ref name=":023">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref>
* المسند الصحیح، مشهور به [[صحیح مسلم]] تألیف [[مسلم بن حجّاج نیشابوری|ابوالحسین مسلم بن حجاج نیشابوری]] (متوفای ۲۶۱ق)، که الجامع الصحیح نیز خوانده شده است؛
 
*السنن، مشهور به [[سنن ابن ماجه]] تألیف [[ابوعبداللّه محمد بن یزید بن عبداللّه بن ماجه قزوینی]] (متوفای ۲۷۳ یا ۲۷۵ق)؛
=== صحیح مسلم ===
*السنن، مشهور به [[سنن ابی داود]] تألیف [[ابو داود سلیمان بن اشعث سجستانی]] (متوفای ۲۷۵ق)؛
کتاب صحیح مسلم نوشته الإمام مسلم بن الحجاج القشيري النيسابوري(261) می باشد.<ref name=":0522">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=336|مکان=القاهرة}}</ref> اين كتاب مشتمل بر 7275 حديث است كه با حذف مكرّرات، بالغ بر 4000 مى گردد. مسلم با انگيزه جداسازى روايات صحيح از روايات ضعيف و جعلى به تأليف صحيح اقدام نموده است.<ref name=":022">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref>
*الجامع الصحیح، مشهور به [[سنن تِرمذی]] تألیف [[ابوعیسی ترمذی]] (متوفای ۲۷۹ق)، که به سبب اشتمال بر احادیث فقهی و غیرفقهی به جامع شهرت یافته است؛
 
*السنن الصغری یا السنن المجتبی، مشهور به [[سنن نسایی]] تألیف [[ابوعبدالرحمان احمد بن شعیب نسایی]] (متوفای ۳۰۳ق).<ref>معارف، مجید، «جامع حدیث»، دانشنامهٔ جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامی، ج۱، ص ۴۳۸۱.</ref>
=== جامع الترمذی ===
کتاب سنن الترمذي نوشته الإمام محمد بن عيسى بن سورة بن موسى الترمذي(279) می باشد.<ref name=":0523">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=336|مکان=القاهرة}}</ref> وى از بخارى و ساير مشايخ حديث اخذ حديث كرده و با اين كه نابينا بوده است، يكى از نامورترين حفّاظ حديث به شمار مى آيد. جامع يا سنن ترمذى حاوى بيش از 5000 حديث است. از جمله مزاياى اين كتاب، قلّت تكرار احاديث آن است. همچنين مؤلّف كتاب پس از ذكر هر حديثى به بيان نوع آن نيز پرداخته و صحّت و ضعف آن را روشن كرده است.<ref name=":025">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref>
 
=== سنن ابی داود ===
کتاب سنن أبي داود نوشته الإمام أبو داود سليمان بن الأشعث الأزدي(275) می باشد.<ref name=":0524">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=336|مکان=القاهرة}}</ref> وى نزد احمدبن حنبل و برخى از مشايخ بخارى و مسلم شاگردى كرد و جمعى از بزرگان از جمله ترمذى و نسايى از او اخذ حديث نمودند. سنن ابي داود شامل 4800 حديث است كه بنا به گفته مؤلّف آن، اين احاديث از بين 500 هزار حديث گزينش و با دقتى ويژه تنظيم شده اند، اين اثر پس از صحيحين، معتبرترين كتاب به شمار مى رود.<ref name=":024">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref>
 
=== سنن نسایی ===
کتاب سنن النسائي نوشته الإمام أحمد بن شعيب بن علي بن سنان النسائي(303) می باشد.<ref name=":0526">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=336|مکان=القاهرة}}</ref> وى در آغاز، كتابى مفصّل از احاديث پيامبر(ص) تأليف نمود و آن را السّنن الكبرى ناميد. سپس آن را تلخيص كرد و احاديث غير صحيح را از آن اسقاط نمود و نام كتاب را المجتبى من السّنن گذاشت. كتاب اخير در شمار صحاح شش گانه است كه داراى 5761 حديث مى باشد.<ref name=":026">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref>
 
=== سنن ابن ماجه ===
کتاب سنن ابن ماجه نوشته الإمام محمد بن يزيد المعروف بابن ماجه(273) می باشد.<ref name=":05252">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=336|مکان=القاهرة}}</ref> اين كتاب در بين صحاح به حسن ترتيب مشهور و ممتاز است، اگر چه در مورد اعتبار آن اختلاف نظر وجود دارد. نخستين كسى كه سنن ابن ماجه را در زمره صحاح شش گانه قرار داد، المقدسى (507) است. اين اثر در بين صحاح، پايين ترين ميزان اعتبار را دارد.<ref name=":0272">{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزه‌هايی از قرآن و حديث|سال=1381|نام خانوادگی=دیاری بیدگلی، محمدتقی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=66|مکان=قم}}</ref>
 
=== الموطأ ===
کتاب الموطأ نوشته الإمام مالك بن أنس بن مالك بن أبی عامر الأصبحی(179) می باشد.<ref name=":05262">{{یادکرد کتاب|عنوان=مدرسة الحديث في مصر|نام خانوادگی=محمد رشاد خليفة|ناشر=الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية|صفحه=336|مکان=القاهرة}}</ref> فقیه و محدث نامدار اهل‌سنت مدینه که مذهب مالکی از مذاهب چهارگانه اهل‌سنت به وی منسوب است.<ref name=":07">{{یادکرد کتاب|عنوان=منهاج المحدثين في القرن الأول الهجري وحتى عصرنا الحاضر|نام خانوادگی=على عبد الباسط مزيد|ناشر=الهيئة المصرية العامة للكتاب|صفحه=223|مکان=مصر}}</ref>
 
.
 
شیخ طوسی نام او را در زمره اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) آورده است.<ref name=":042">{{یادکرد کتاب|عنوان=رجال الطوسی|سال=1373|نام خانوادگی=طوسى، محمد بن حسن‌|ناشر=جماعة المدرسين فی الحوزة العلمية|صفحه=302|مکان=قم}}</ref> به استناد روایتی از شیخ صدوق، مالک مورد احترام امام صادق (ع) بوده و حتی امام (ع) در موردی دوستی خویش را با وی ابراز کرده و در یک نوبت نیز به همراه حضرت به حج مشرف شده است.<ref name=":06">{{یادکرد کتاب|عنوان=الأمالی|سال=1417|نام=محمد بن علی بن حسین|نام خانوادگی=بن بابویه قمی|ناشر=مركز الطباعة والنشر في مؤسسة البعثة|صفحه=234|مکان=قم}}</ref>
 
=== سنن دارمی ===


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۳۶

سؤال

صحاح سته اهل‌سنت و نویسندگان آن را معرفی کنید.

110


درگاه‌ها
درگاه غدیر.png
درگاه سنت.png
درگاه تاریخ.png

جایگاه صحاح سته

بر اساس ديدگاه دانشمندان اهل سنّت، نگارش حديث به طور رسمى، از قرن دوم هجرى آغاز شده است. نخست عمربن عبدالعزيز به فكر جمع آورى و نگارش احاديث افتاد و به تمام نقاط، دستور كتابت و ضبط آن را صادر كرد.[۱] از آن پس، عالمان بسيارى به جمع و تدوين حديث همّت گماشتند و آثار و تأليفاتى پديد آوردند و در قرن دوم و سوم هجرى، كه عصر طلايى حديث شروع شد، مهم‌ترين و معتبرترين جوامع حديثى اهل سنّت يعنى صحاح ستّه، تدوين و نگارش يافت.[۲][۳]

در اهل سنت اتفاق نظر وجود دارد که صحیح ترین کتب بعد از قرآن، به ترتیب صحیح بخاری و صحیح مسلم و سپس الموطأ می باشد. ولکن نزدی برخی، موطأ بر صحیح مسلم و بخاری مقدم است. و سپس باقی کتب ششگانه معتبر هستند که عبارتند از جامع ترمذی و سنن ابی داود و سنن ابن ماجه. و نزد برخی دیگر، سنن دارمی سزاوارتر است به اینکه کتاب ششم قرار گیرد.[۴]

در این کتب چهارگانه اخیر، احادیث حسن و ضعیف نیز وجود دارد و اگر به آن ها «صحاح» گفته می شود از باب غلبه احادیث صحیح آن بر دیگر احادیث است.[۵]

معرفی کتب و مولفان

صحیح البخاری

کتاب صحیح البخاری نوشته الإمام محمد بن إسماعيل البخاري(256) می باشد.[۶] وى اين مجموعه را طى 16 سال از شش صدهزار حديث برگزيده و تدوين نموده است. احاديث صحيح بخارى را با مكرّرات آن، بيش از 9082 حديث دانسته اند. از مزاياى اين كتاب آن است كه براى ابواب، عناوين ذكر كرده كه مى توان از آن ها نظر وى را در مسائل فقهى استنباط كرد. همچنين در ابتداى هر باب، آياتى متناسب با عنوان هر باب آورده است.[۷]

صحیح مسلم

کتاب صحیح مسلم نوشته الإمام مسلم بن الحجاج القشيري النيسابوري(261) می باشد.[۸] اين كتاب مشتمل بر 7275 حديث است كه با حذف مكرّرات، بالغ بر 4000 مى گردد. مسلم با انگيزه جداسازى روايات صحيح از روايات ضعيف و جعلى به تأليف صحيح اقدام نموده است.[۹]

جامع الترمذی

کتاب سنن الترمذي نوشته الإمام محمد بن عيسى بن سورة بن موسى الترمذي(279) می باشد.[۱۰] وى از بخارى و ساير مشايخ حديث اخذ حديث كرده و با اين كه نابينا بوده است، يكى از نامورترين حفّاظ حديث به شمار مى آيد. جامع يا سنن ترمذى حاوى بيش از 5000 حديث است. از جمله مزاياى اين كتاب، قلّت تكرار احاديث آن است. همچنين مؤلّف كتاب پس از ذكر هر حديثى به بيان نوع آن نيز پرداخته و صحّت و ضعف آن را روشن كرده است.[۱۱]

سنن ابی داود

کتاب سنن أبي داود نوشته الإمام أبو داود سليمان بن الأشعث الأزدي(275) می باشد.[۱۲] وى نزد احمدبن حنبل و برخى از مشايخ بخارى و مسلم شاگردى كرد و جمعى از بزرگان از جمله ترمذى و نسايى از او اخذ حديث نمودند. سنن ابي داود شامل 4800 حديث است كه بنا به گفته مؤلّف آن، اين احاديث از بين 500 هزار حديث گزينش و با دقتى ويژه تنظيم شده اند، اين اثر پس از صحيحين، معتبرترين كتاب به شمار مى رود.[۱۳]

سنن نسایی

کتاب سنن النسائي نوشته الإمام أحمد بن شعيب بن علي بن سنان النسائي(303) می باشد.[۱۴] وى در آغاز، كتابى مفصّل از احاديث پيامبر(ص) تأليف نمود و آن را السّنن الكبرى ناميد. سپس آن را تلخيص كرد و احاديث غير صحيح را از آن اسقاط نمود و نام كتاب را المجتبى من السّنن گذاشت. كتاب اخير در شمار صحاح شش گانه است كه داراى 5761 حديث مى باشد.[۱۵]

سنن ابن ماجه

کتاب سنن ابن ماجه نوشته الإمام محمد بن يزيد المعروف بابن ماجه(273) می باشد.[۱۶] اين كتاب در بين صحاح به حسن ترتيب مشهور و ممتاز است، اگر چه در مورد اعتبار آن اختلاف نظر وجود دارد. نخستين كسى كه سنن ابن ماجه را در زمره صحاح شش گانه قرار داد، المقدسى (507) است. اين اثر در بين صحاح، پايين ترين ميزان اعتبار را دارد.[۱۷]

الموطأ

کتاب الموطأ نوشته الإمام مالك بن أنس بن مالك بن أبی عامر الأصبحی(179) می باشد.[۱۸] فقیه و محدث نامدار اهل‌سنت مدینه که مذهب مالکی از مذاهب چهارگانه اهل‌سنت به وی منسوب است.[۱۹]

.

شیخ طوسی نام او را در زمره اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) آورده است.[۲۰] به استناد روایتی از شیخ صدوق، مالک مورد احترام امام صادق (ع) بوده و حتی امام (ع) در موردی دوستی خویش را با وی ابراز کرده و در یک نوبت نیز به همراه حضرت به حج مشرف شده است.[۲۱]

سنن دارمی

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ القسطلاني، أحمد بن محمد (۱۳۲۳). شرح القسطلانی: إرشاد الساری لشرح صحيح البخاری. ج. ۱. مصر: المطبعة الكبرى الأميرية. ص. ۷.
  2. ↑ دیاری بیدگلی، محمدتقی (۱۳۸۱). آموزه‌هايی از قرآن و حديث. قم: دفتر نشر معارف. ص. ۶۶.
  3. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۷.
  4. ↑ الحسينی البخاری، محمد صديق خان (۱۴۰۵). الحطة في ذكر الصحاح الستة. بيروت: دار الكتب التعليمية. ص. ۲۲۵.
  5. ↑ الحسينی البخاری، محمد صديق خان (۱۴۰۵). الحطة في ذكر الصحاح الستة. بيروت: دار الكتب التعليمية. ص. ۲۲۵.
  6. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۶.
  7. ↑ دیاری بیدگلی، محمدتقی (۱۳۸۱). آموزه‌هايی از قرآن و حديث. قم: دفتر نشر معارف. ص. ۶۶.
  8. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۶.
  9. ↑ دیاری بیدگلی، محمدتقی (۱۳۸۱). آموزه‌هايی از قرآن و حديث. قم: دفتر نشر معارف. ص. ۶۶.
  10. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۶.
  11. ↑ دیاری بیدگلی، محمدتقی (۱۳۸۱). آموزه‌هايی از قرآن و حديث. قم: دفتر نشر معارف. ص. ۶۶.
  12. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۶.
  13. ↑ دیاری بیدگلی، محمدتقی (۱۳۸۱). آموزه‌هايی از قرآن و حديث. قم: دفتر نشر معارف. ص. ۶۶.
  14. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۶.
  15. ↑ دیاری بیدگلی، محمدتقی (۱۳۸۱). آموزه‌هايی از قرآن و حديث. قم: دفتر نشر معارف. ص. ۶۶.
  16. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۶.
  17. ↑ دیاری بیدگلی، محمدتقی (۱۳۸۱). آموزه‌هايی از قرآن و حديث. قم: دفتر نشر معارف. ص. ۶۶.
  18. ↑ محمد رشاد خليفة. مدرسة الحديث في مصر. القاهرة: الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية. ص. ۳۳۶.
  19. ↑ على عبد الباسط مزيد. منهاج المحدثين في القرن الأول الهجري وحتى عصرنا الحاضر. مصر: الهيئة المصرية العامة للكتاب. ص. ۲۲۳.
  20. ↑ طوسى، محمد بن حسن‌ (۱۳۷۳). رجال الطوسی. قم: جماعة المدرسين فی الحوزة العلمية. ص. ۳۰۲.
  21. ↑ بن بابویه قمی، محمد بن علی بن حسین (۱۴۱۷). الأمالی. قم: مركز الطباعة والنشر في مؤسسة البعثة. ص. ۲۳۴.
مقاله‌های مرتبط
برگرفته از «https://fa.wikipasokh.com/index.php?title=صحاح_سته&oldid=78478»