امام علی(ع) و آیات ملامت در جنگ احد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش}} | |||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۴: | خط ۵: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|غدیر}} | |||
کتب سیره و تاریخ [[پیامبر اسلام(ص)]]، [[صحابه]] و روایات اهل‌بیت(ع) امیرمومنان(ع) را از جمله افرادی دانسته‌اند که از جنگ فرار نکرد و تا آخر استقامت ورزید. مطالعه کامل تاریخ این نبرد و سرگذشت آن به خوبی جواب این پرسش را روشن می‌سازد. | |||
جنگ احد یکی از غزوات ابتدایی مسلمانان به فرماندهی شخص پیامبر است. مورخین اسلامی زمان وقوع نبرد احد را در روز شنبه برابر با هفتم یا پانزدهم ماه شوال سال سوم هجری قمری ذکر کرده‌اند. اختصاص آیات ۱۲۱ تا ۱۷۴ سوره مبارکه آل عمران به این نبرد، بیانگر جایگاه مهم و حساس این واقعه است. مسلمانان باید در مورد وقایع پیش از نبرد، نحوه تصمیم‌گیری پیامبر، سلحشوران و شهدای این جنگ مطالعه داشته باشند تا نسبت به درس‌ها و عبرت‌های آن از آگاهی کافی برخوردار باشند. | |||
==دورنمای احد== | |||
مشرکان و بت‌پرستان مکه پس از شکست سهمگین در نبرد بدر، به مکه بازگشته و با تجدید قوا و طلب کمک از هم‌پیمانان خود سپاهی را متشکل از سه هزار سوارکار و دو هزار پیاده نظام تشکیل دادند.<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بی‌جا، موسسه الوفاء، ۱۴۰۳ ق، ج ۲۰، ص ۴۸.</ref>پیامبر پس از مطلع شدن، جلسه‌ای به اتفاق اصحاب تشکیل دادند. عبدالله ابن أبی اصرار داشت تا در خود مدینه به نبرد بپردازند اما نهایت امر، قرار بر این شد تا در خارج از مدینه به مصاف سپاه مشرکین بروند.<ref>طبری، محمدابن جریر، تاریخ طبری، بیروت، روائع التراث العربی، ۱۳۸۷ ق، ج ۲، ص ۵۰۲.</ref> پیامبر در روز شنبه به اتفاق هزار نفر از مسلمانان به سمت احد راهی شد. | |||
{{جعبه گفتاورد | |||
| تراز = راست | |||
| عنوان = واقدی می‌گوید: '''عبدالله ابن أبی''' در میانه راه به همراه سیصد نفر، از سپاه جدا شدند و به مدینه بازگشتند و نهایت امر، سپاه هفتصد نفری مسلمانان به مصاف سپاه ابوسفیان رفتند. <ref>طبری، محمدابن جریر، تاریخ طبری، بیروت، روائع التراث العربی، ۱۳۸۷ ق، ج ۲، ص ۵۰۴.</ref> | |||
| اندازه قلم = بزرگ | |||
| نقل قول = | |||
| منبع = | |||
}} | |||
زید بن وهب می‌گوید: به ابن مسعودگفتم: آیا به جز [[علی(ع)]] و ابودجانه و سهل بن حنیف، همه در جنگ احد فرار کردند؟ گفت: همه فرار کردند به جز علی(ع) و بعد، چهارده نفر برگشتند.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، قم، انتشارات مصطفوی، ۱۳۷۸، ج۳، ص۱۲۳.</ref> | |||
مؤلف «مناقب آل ابیطالب» باز از [[تاریخ طبری]] و مغازی ابن اسحاق و اخبار ابی رافع و… نقل می‌کند: | |||
پیامبر خدا(ص) کتیبه (گروهانی) را دید، فرمود: علی! به آنها حمله کن! حمله کرد و جمع آنها را از هم پاشید، و عمرو بن عبدالله و جمعی کشته شدند. باز کتیبه دیگری را دید و فرمود: آنها را از من دور کن، باز حمله کرد و جمع آنها را از هم پاشید و شیبه بن مالک عامری را کشت… (ابن شهر آشوب می‌گوید:) و در روایت ابی رافع آمده است: باز کتیبه دیگری را دید و فرمود: به آنها حمله کن، و او به آنها حمله برد و آنها را فراری داد و هاشم بن امیه مخزومی را کشت.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، قم، انتشارات مصطفوی، ۱۳۷۸، ج۳، ص۱۲۳.</ref> | |||
مؤلف فرازهایی از تاریخ اسلام از واقدی نقل می‌کند: روز احد، هشت نفر با پیامبر(ص) تا سر حد بذل جان بیعت کردند، سه تن از مهاجر (علی(ع) و طلحه و زبیر) و پنج تن از [[انصار]] بودند، و جز این هشت نفر همگی در لحظه خطرناک پا به فرار گذاردند.<ref>سبحانی، جعفر، فرازهایی از تاریخ اسلام، قم، نشر مشعر، ۱۳۷۵ش، ص۲۸۱.</ref> | |||
برای آگاهی کامل‌تر از واقعه به تاریخ کامل ابن اثیر، ج ۲، ص۱۰۷ و سیره ابن هشام، ج۲، ص۸۴ و مغازی واقدی، ج۱، ص۲۴۴ مراجعه کنید تا ماهیت و هویت پایمردان و نیز فراریان، و ثابت قدمان و کسانی که آیات [[قرآن]] به نکوهش ایشان پرداخته است آشکار گردد. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۸: | خط ۳۵: | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
|شاخه فرعی۱ = امام‌شناسی در قرآن | | شاخه فرعی۱ = امام‌شناسی در قرآن | ||
|شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
|شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| خط ۳۸: | خط ۴۵: | ||
| لینک‌دهی =شد | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه =شد | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی نویسنده = | ||
| ارزیابی کمی = | |||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۷: | ||
[[رده:امام علی(ع)]] | [[رده:امام علی(ع)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۶
 | این مقاله هماکنون در حال ویرایش است. |
گفته شده آیات ملامت در جنگ احد در مورد علی(ع) و کسانی است که نسبت به پیامبر(ص) بی‌توجهی کرده و فرار کردند، آیا صحت دارد؟
کتب سیره و تاریخ پیامبر اسلام(ص)، صحابه و روایات اهل‌بیت(ع) امیرمومنان(ع) را از جمله افرادی دانسته‌اند که از جنگ فرار نکرد و تا آخر استقامت ورزید. مطالعه کامل تاریخ این نبرد و سرگذشت آن به خوبی جواب این پرسش را روشن می‌سازد.
جنگ احد یکی از غزوات ابتدایی مسلمانان به فرماندهی شخص پیامبر است. مورخین اسلامی زمان وقوع نبرد احد را در روز شنبه برابر با هفتم یا پانزدهم ماه شوال سال سوم هجری قمری ذکر کرده‌اند. اختصاص آیات ۱۲۱ تا ۱۷۴ سوره مبارکه آل عمران به این نبرد، بیانگر جایگاه مهم و حساس این واقعه است. مسلمانان باید در مورد وقایع پیش از نبرد، نحوه تصمیم‌گیری پیامبر، سلحشوران و شهدای این جنگ مطالعه داشته باشند تا نسبت به درس‌ها و عبرت‌های آن از آگاهی کافی برخوردار باشند.
دورنمای احد
مشرکان و بت‌پرستان مکه پس از شکست سهمگین در نبرد بدر، به مکه بازگشته و با تجدید قوا و طلب کمک از هم‌پیمانان خود سپاهی را متشکل از سه هزار سوارکار و دو هزار پیاده نظام تشکیل دادند.[۱]پیامبر پس از مطلع شدن، جلسه‌ای به اتفاق اصحاب تشکیل دادند. عبدالله ابن أبی اصرار داشت تا در خود مدینه به نبرد بپردازند اما نهایت امر، قرار بر این شد تا در خارج از مدینه به مصاف سپاه مشرکین بروند.[۲] پیامبر در روز شنبه به اتفاق هزار نفر از مسلمانان به سمت احد راهی شد.
زید بن وهب می‌گوید: به ابن مسعودگفتم: آیا به جز علی(ع) و ابودجانه و سهل بن حنیف، همه در جنگ احد فرار کردند؟ گفت: همه فرار کردند به جز علی(ع) و بعد، چهارده نفر برگشتند.[۴]
مؤلف «مناقب آل ابیطالب» باز از تاریخ طبری و مغازی ابن اسحاق و اخبار ابی رافع و… نقل می‌کند:
پیامبر خدا(ص) کتیبه (گروهانی) را دید، فرمود: علی! به آنها حمله کن! حمله کرد و جمع آنها را از هم پاشید، و عمرو بن عبدالله و جمعی کشته شدند. باز کتیبه دیگری را دید و فرمود: آنها را از من دور کن، باز حمله کرد و جمع آنها را از هم پاشید و شیبه بن مالک عامری را کشت… (ابن شهر آشوب می‌گوید:) و در روایت ابی رافع آمده است: باز کتیبه دیگری را دید و فرمود: به آنها حمله کن، و او به آنها حمله برد و آنها را فراری داد و هاشم بن امیه مخزومی را کشت.[۵]
مؤلف فرازهایی از تاریخ اسلام از واقدی نقل می‌کند: روز احد، هشت نفر با پیامبر(ص) تا سر حد بذل جان بیعت کردند، سه تن از مهاجر (علی(ع) و طلحه و زبیر) و پنج تن از انصار بودند، و جز این هشت نفر همگی در لحظه خطرناک پا به فرار گذاردند.[۶]
برای آگاهی کامل‌تر از واقعه به تاریخ کامل ابن اثیر، ج ۲، ص۱۰۷ و سیره ابن هشام، ج۲، ص۸۴ و مغازی واقدی، ج۱، ص۲۴۴ مراجعه کنید تا ماهیت و هویت پایمردان و نیز فراریان، و ثابت قدمان و کسانی که آیات قرآن به نکوهش ایشان پرداخته است آشکار گردد.
منابع
- ↑ علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بی‌جا، موسسه الوفاء، ۱۴۰۳ ق، ج ۲۰، ص ۴۸.
- ↑ طبری، محمدابن جریر، تاریخ طبری، بیروت، روائع التراث العربی، ۱۳۸۷ ق، ج ۲، ص ۵۰۲.
- ↑ طبری، محمدابن جریر، تاریخ طبری، بیروت، روائع التراث العربی، ۱۳۸۷ ق، ج ۲، ص ۵۰۴.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، قم، انتشارات مصطفوی، ۱۳۷۸، ج۳، ص۱۲۳.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، قم، انتشارات مصطفوی، ۱۳۷۸، ج۳، ص۱۲۳.
- ↑ سبحانی، جعفر، فرازهایی از تاریخ اسلام، قم، نشر مشعر، ۱۳۷۵ش، ص۲۸۱.