«بقیة الله» به معنای سود یا امام مهدی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:مفردات قرآن using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
در آیه | در آیه ۸۶ سوره هود، که درباره کم‌فروشی است، عبارت بقیت الله به معنای سودی است که از مال حلال به دست آمده؛ پس چگونه بقیت الله را به معنای امام زمان(ع) می‌دانند؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
[[پرونده:بقیة الله خیر لکم.jpg|بندانگشتی|قطعه خوشنویسی از آیه ۸۶ سوره هود، که در آن عبارت «بَقِیَّتُ الله» آمده است.]] | |||
{{درگاه|مهدویت}} | {{درگاه|مهدویت}} | ||
'''بَقِیَّتُ الله''' (به فارسی: باقیمانده خدا)<ref>قرشى بنايى، على اكبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۱۷.</ref> عبارتی در آیه ۸۶ [[سوره هود]] و خطاب به [[قوم شعیب]] است و مراد از آن «سود و سرمایه حلال» یا «پاداش معنوی» که تا ابد باقی می‌ماند، دانسته شده است.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، دار المعرفه، چاپ اول، ج۵، ص۲۸۶.</ref> آیات قرآن هر چند در مورد خاصی نازل شده باشد، اما مفاهیم جامعی دارد که می‌تواند در عصرهای بعد بر مصداق‌های کلی‌تر و وسیع‌تر، تطبیق شود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۰۴.</ref> | |||
در روایات به هر وجود مبارکی که به اراده خداوند برای بشریّت باقی می‌ماند، «بَقِیَّتُ اللَّه» گفته می‌شود. از جمله به سربازان مؤمنی که پیروزمندانه از جبهه جنگ برمی‌گردند؛ زیرا به اراده الهی باقی مانده‌اند. به امام عصر(عج) نیز «بَقِیَّتُ اللَّهِ» می‌گویند چون آن وجود شریف به خواست خداوند برای هدایت مردم ذخیره و باقی نگهداشته شده است. در فرمایشات معصومین(ع) می‌خوانیم که یکی از نام‌ها و اسامی مبارک آن حضرت «بَقِیَّتُ اللَّه» است.<ref>قرائتی، محسن تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۸، ج۴، ص۱۰۷.</ref> | |||
در آیه ۸۶ [[سوره هود]] گرچه مخاطب قوم شعیب‌اند، و منظور از «بَقِیَّتُ اللَّه» سود و سرمایه حلال و پاداش الهی است؛ ولی هر موجود نافع که از طرف خداوند برای بشر باقی مانده و مایه خیر و سعادت او گردد، «بَقِیَّتُ اللَّهِ» محسوب می‌شود. از آنجا که مهدی موعود(ع) آخرین پیشوا و بزرگترین رهبر انقلابی پس از قیام پیامبر اسلام(ص) است یکی از روشن‌ترین مصادیق «بَقِیَّتُ اللَّه» می‌باشد و از همه به این لقب شایسته‌تر است، بخصوص که تنها باقیمانده بعد از پیامبران و امامان است و در روایات متعددی به آن اشاره شده است.<ref>يوسفيان، مهدى، امام مهدى در قرآن، تهران، بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود، چاپ چهارم، ۱۳۸۷ش، ص۷۸. نجفی، محمد جواد، تفسیرآسان، تهران، کتابفروشی اسلامی، ۱۳۹۸ق، ج۷، ص۳۶۴.</ref> | |||
بر اساس روایات، هنگامی که [[حضرت مهدی(ع)]] خروج کند پشت مبارک خود را به [[«کعبه» اولین خانه ساخته شده برای عبادت|کعبه]] می‌نهد و تعداد (۳۱۳) نفر مرد در اطراف آن بزرگوار اجتماع می‌نمایند. اول سخنی که آنحضرت می‌فرماید: همین آیه است:{{قرآن|بَقِیَّتُ اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ|سوره =هود| آیه =۸۶}} سپس می‌فرماید: من همان بقیت الله و حجت و خلیفه خدا می‌باشم بر شما. هیچ‌کس به آن حضرت سلام نمی‌کند مگر اینکه می‌گوید: {{متن عربی|السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا بَقِيَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ }}.<ref>ابن بابويه، محمد بن على، كمال الدين و تمام النعمه، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> | |||
[[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] معتقد است همه رهبران الهی که پس از مبارزه با یک دشمن سرسخت برای یک ملت باقی می‌مانند، بَقِیَّتُ اللَّهِ هستند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۲، ج۹، ص۲۰۴.</ref> به گفته وی، از آنجا که امام مهدی(ع) آخرین پیشوا پس از قیام [[پیامبر(ص)]] است، یکی از روشن‌ترین مصداق‌های «بَقِیَّتُ اللَّهِ» است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۲، ج۹، ص۲۰۴.</ref> این نگاه در برخی از روایات نیز آمده است.<ref>ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۲، ص۶۱۰. مسعودى، على بن حسين، اثبات الوصيه، قم، انصاریان، چاپ سوم، ۱۳۸۴ش/ ۱۴۲۶ق، ص۲۶۶.</ref> | |||
از آنجا که مهدی | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
* زریاب، عباس، «بقیة الله»، در دانشنامه جهان اسلام، ج۳، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۸ش. | |||
* حضرت بقیة الله صلوات الله علیه، محمد شجاعی، تهران، سروش، ۱۳۹۷ش. | |||
* بقیه الله ذخیره همه خوبیها، ناصر نظارات. | |||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۷: | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی =کلام | ||
| شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ =مهدویت | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =- | ||
| تیترها = | | تیترها =- | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| | | ارزیابی کمی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:مفردات قرآن]] | [[رده:مفردات قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۷ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۴
در آیه ۸۶ سوره هود، که درباره کم‌فروشی است، عبارت بقیت الله به معنای سودی است که از مال حلال به دست آمده؛ پس چگونه بقیت الله را به معنای امام زمان(ع) می‌دانند؟
بَقِیَّتُ الله (به فارسی: باقیمانده خدا)[۱] عبارتی در آیه ۸۶ سوره هود و خطاب به قوم شعیب است و مراد از آن «سود و سرمایه حلال» یا «پاداش معنوی» که تا ابد باقی می‌ماند، دانسته شده است.[۲] آیات قرآن هر چند در مورد خاصی نازل شده باشد، اما مفاهیم جامعی دارد که می‌تواند در عصرهای بعد بر مصداق‌های کلی‌تر و وسیع‌تر، تطبیق شود.[۳]
در روایات به هر وجود مبارکی که به اراده خداوند برای بشریّت باقی می‌ماند، «بَقِیَّتُ اللَّه» گفته می‌شود. از جمله به سربازان مؤمنی که پیروزمندانه از جبهه جنگ برمی‌گردند؛ زیرا به اراده الهی باقی مانده‌اند. به امام عصر(عج) نیز «بَقِیَّتُ اللَّهِ» می‌گویند چون آن وجود شریف به خواست خداوند برای هدایت مردم ذخیره و باقی نگهداشته شده است. در فرمایشات معصومین(ع) می‌خوانیم که یکی از نام‌ها و اسامی مبارک آن حضرت «بَقِیَّتُ اللَّه» است.[۴]
در آیه ۸۶ سوره هود گرچه مخاطب قوم شعیب‌اند، و منظور از «بَقِیَّتُ اللَّه» سود و سرمایه حلال و پاداش الهی است؛ ولی هر موجود نافع که از طرف خداوند برای بشر باقی مانده و مایه خیر و سعادت او گردد، «بَقِیَّتُ اللَّهِ» محسوب می‌شود. از آنجا که مهدی موعود(ع) آخرین پیشوا و بزرگترین رهبر انقلابی پس از قیام پیامبر اسلام(ص) است یکی از روشن‌ترین مصادیق «بَقِیَّتُ اللَّه» می‌باشد و از همه به این لقب شایسته‌تر است، بخصوص که تنها باقیمانده بعد از پیامبران و امامان است و در روایات متعددی به آن اشاره شده است.[۵]
بر اساس روایات، هنگامی که حضرت مهدی(ع) خروج کند پشت مبارک خود را به کعبه می‌نهد و تعداد (۳۱۳) نفر مرد در اطراف آن بزرگوار اجتماع می‌نمایند. اول سخنی که آنحضرت می‌فرماید: همین آیه است:﴿بَقِیَّتُ اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ﴾(هود:۸۶) سپس می‌فرماید: من همان بقیت الله و حجت و خلیفه خدا می‌باشم بر شما. هیچ‌کس به آن حضرت سلام نمی‌کند مگر اینکه می‌گوید: «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا بَقِيَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ».[۶]
آیت‌الله مکارم شیرازی معتقد است همه رهبران الهی که پس از مبارزه با یک دشمن سرسخت برای یک ملت باقی می‌مانند، بَقِیَّتُ اللَّهِ هستند.[۷] به گفته وی، از آنجا که امام مهدی(ع) آخرین پیشوا پس از قیام پیامبر(ص) است، یکی از روشن‌ترین مصداق‌های «بَقِیَّتُ اللَّهِ» است.[۸] این نگاه در برخی از روایات نیز آمده است.[۹]
مطالعه بیشتر
- زریاب، عباس، «بقیة الله»، در دانشنامه جهان اسلام، ج۳، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۸ش.
- حضرت بقیة الله صلوات الله علیه، محمد شجاعی، تهران، سروش، ۱۳۹۷ش.
- بقیه الله ذخیره همه خوبیها، ناصر نظارات.
منابع
- ↑ قرشى بنايى، على اكبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۱۷.
- ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، دار المعرفه، چاپ اول، ج۵، ص۲۸۶.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۰۴.
- ↑ قرائتی، محسن تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۸، ج۴، ص۱۰۷.
- ↑ يوسفيان، مهدى، امام مهدى در قرآن، تهران، بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود، چاپ چهارم، ۱۳۸۷ش، ص۷۸. نجفی، محمد جواد، تفسیرآسان، تهران، کتابفروشی اسلامی، ۱۳۹۸ق، ج۷، ص۳۶۴.
- ↑ ابن بابويه، محمد بن على، كمال الدين و تمام النعمه، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۱.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۲، ج۹، ص۲۰۴.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۲، ج۹، ص۲۰۴.
- ↑ ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۲، ص۶۱۰. مسعودى، على بن حسين، اثبات الوصيه، قم، انصاریان، چاپ سوم، ۱۳۸۴ش/ ۱۴۲۶ق، ص۲۶۶.