آداب سخن‌گفتن در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =') |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}}روش سخن گفتن در قرآن چگونه تبیین شده است؟ | ||
روش سخن گفتن در قرآن چگونه تبیین شده است؟ | |||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}}قرآن تأکید زیادی بر نیکو سخن‌گفتن و نرم و ملایم صحبت‌کردن و بلند حرف نزدن دارد. سخن نرم، معنای خویشتن‌داری و پرهیز از خشونت در کلام و عصبانیت را می‌دهد. صداقت در گفتار و دوری از کذب، [[غیبت]]، تمسخر، عیب‌جویی و القاب زشت در گفتار، از دیگر تأکیدات قرآن در سخن گفتن است. | ||
== نیکو سخن گفتن با مردم == | |||
در آیه ۸۳ [[سوره بقره]] آمده است: {{قرآن|قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنا|ترجمه=با مردم نیک سخن کنید.|آیه=۸۳}}در روایات در تفسیر این آیه آمده است: به مردم بهترین سخنی که دوست می‌دارید به شما بگویند، بگویید.<ref>اصول کافی، ج۲، ص ۱۶۵، ح ۱۰</ref> | |||
== به نرمی سخن گفتن == | |||
سخن گفتن باید با نرمی باشد. خداوند به[[حضرت موسی(ع)]] و [[هارون]] درباره سخن گفتن با فرعون می‌فرماید: {{قرآن|فَقُولا لَهُ قَوْلًا لَیِّناً لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشی|ترجمه=و با او سخنی نرم گویید، شاید که پند پذیرد یا بترسد.|سوره=طه|آیه=۴۴}} [[علامه طباطبایی]] این نرمی را به عدم خشونت و تندی تفسیر می‌کند و می‌گوید: مراد این است که در گفتگوی با فرعون از تندی و خشونت خودداری کنند، که همین خویشتن‌داری از تندی، واجب‌ترین آداب دعوت است. | |||
== اعتدال در سخن == | |||
در قرآن، [[لقمان]] حکیم به فرزند خود پند می‌دهد که از صدایت بکاه و ملایم صحبت کن:{{قرآن|وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَمِیر…|ترجمه=از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای درازگوشان است.|سوره=لقمان|آیه=۱۹}} | |||
سخن گفتن نباید با داد و فریاد همراه باشد؛ مگر در مقابل حاکم ظالم. خداوند متعال می‌فرماید: {{قرآن|لا یُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِم|ترجمه=خداوند، بانگ برداشتن به بدزبانی را دوست ندارد، مگر [از] کسی که بر او ستم رفته باشد.|سوره=نساء|آیه=۱۴۸}} | |||
سخن گفتن باید به ضرورت باشد و شخص نباید پرگو باشد. تا سخن گفتن ضرورتی نداشته باشد سکوت از آن بهتر است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، جلد ۱۷، صفحه ۵۹</ref> | |||
== قول شایسته و معروف == | |||
در [[سوره نساء]] آیه ۸ آمده است: {{قرآن|قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفا|ترجمه=با آنها سخنی شایسته گویید}} به این دسته از محرومان، با زبان خوب و طرز شایسته صحبت کنید.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، جلد ۱۷، صفحه ۵۹</ref> و در ادامه می‌فرماید سخن صحیح و درست بگویند: {{قرآن|وَ لْیَقُولُوا قَوْلاً سَدیدا|ترجمه=و سخنی درست گویند.|سوره=نساء|آیه=۹}} | |||
در سخن گفتن باید سعی شود که محتوای سخن از امراض و بیماریهای اخلاقی که غالباً زبان انسان به آنها آلوده می‌شود، مبرّا و پاک باشد. برخی بیماریهای زبان عبارتند از: کذب<ref>حج/۳۰.</ref> و غیبت<ref>حجرات/ ۱۲.</ref> و تمسخر دیگران و آنها را با القاب زشت صداکردن.<ref>حجرات/ ۱۱.</ref> خداوند می‌فرماید: {{قرآن|ْ وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقاب|ترجمه=و با القاب زشت و ناپسند یکدیگر را یاد نکنید.|سوره=حجرات|آیه=۱۱}} | |||
== صداقت در گفتار == | |||
انسان باید سخنانش مزین به صفات پسندیده و خوب باشد. از جمله: صادقانه باشد: {{قرآن|... ِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقاتِ … لَهُمْ مَغْفِرَه وَ أَجْراً عَظِیماً|ترجمه=مردان راستگو و زنان راستگو و … خداوند برای همه آنها مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است.|سوره=احزاب|آیه=۳۵}}{{مطالعه بیشتر}} | |||
{{مطالعه بیشتر}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۳۵: | خط ۲۹: | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
|شاخه فرعی۱ = اخلاق در قرآن | | شاخه فرعی۱ = اخلاق در قرآن | ||
|شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
|شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش =شد | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی =شد | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه =شد | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی نویسنده = | ||
| ارزیابی کمی = | |||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج | ||
| خط ۵۴: | خط ۴۹: | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:اخلاق]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۷
قرآن تأکید زیادی بر نیکو سخن‌گفتن و نرم و ملایم صحبت‌کردن و بلند حرف نزدن دارد. سخن نرم، معنای خویشتن‌داری و پرهیز از خشونت در کلام و عصبانیت را می‌دهد. صداقت در گفتار و دوری از کذب، غیبت، تمسخر، عیب‌جویی و القاب زشت در گفتار، از دیگر تأکیدات قرآن در سخن گفتن است.
نیکو سخن گفتن با مردم
در آیه ۸۳ سوره بقره آمده است: ﴿قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنا؛ با مردم نیک سخن کنید.﴾در روایات در تفسیر این آیه آمده است: به مردم بهترین سخنی که دوست می‌دارید به شما بگویند، بگویید.[۱]
به نرمی سخن گفتن
سخن گفتن باید با نرمی باشد. خداوند بهحضرت موسی(ع) و هارون درباره سخن گفتن با فرعون می‌فرماید: ﴿فَقُولا لَهُ قَوْلًا لَیِّناً لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشی؛ و با او سخنی نرم گویید، شاید که پند پذیرد یا بترسد.﴾(طه:۴۴) علامه طباطبایی این نرمی را به عدم خشونت و تندی تفسیر می‌کند و می‌گوید: مراد این است که در گفتگوی با فرعون از تندی و خشونت خودداری کنند، که همین خویشتن‌داری از تندی، واجب‌ترین آداب دعوت است.
اعتدال در سخن
در قرآن، لقمان حکیم به فرزند خود پند می‌دهد که از صدایت بکاه و ملایم صحبت کن:﴿وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَمِیر…؛ از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای درازگوشان است.﴾(لقمان:۱۹)
سخن گفتن نباید با داد و فریاد همراه باشد؛ مگر در مقابل حاکم ظالم. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿لا یُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِم؛ خداوند، بانگ برداشتن به بدزبانی را دوست ندارد، مگر [از] کسی که بر او ستم رفته باشد.﴾(نساء:۱۴۸)
سخن گفتن باید به ضرورت باشد و شخص نباید پرگو باشد. تا سخن گفتن ضرورتی نداشته باشد سکوت از آن بهتر است.[۲]
قول شایسته و معروف
در سوره نساء آیه ۸ آمده است: ﴿قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفا؛ با آنها سخنی شایسته گویید﴾ به این دسته از محرومان، با زبان خوب و طرز شایسته صحبت کنید.[۳] و در ادامه می‌فرماید سخن صحیح و درست بگویند: ﴿وَ لْیَقُولُوا قَوْلاً سَدیدا؛ و سخنی درست گویند.﴾(نساء:۹)
در سخن گفتن باید سعی شود که محتوای سخن از امراض و بیماریهای اخلاقی که غالباً زبان انسان به آنها آلوده می‌شود، مبرّا و پاک باشد. برخی بیماریهای زبان عبارتند از: کذب[۴] و غیبت[۵] و تمسخر دیگران و آنها را با القاب زشت صداکردن.[۶] خداوند می‌فرماید: ﴿ْ وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقاب؛ و با القاب زشت و ناپسند یکدیگر را یاد نکنید.﴾(حجرات:۱۱)
صداقت در گفتار
انسان باید سخنانش مزین به صفات پسندیده و خوب باشد. از جمله: صادقانه باشد: ﴿... ِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقاتِ … لَهُمْ مَغْفِرَه وَ أَجْراً عَظِیماً؛ مردان راستگو و زنان راستگو و … خداوند برای همه آنها مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است.﴾(احزاب:۳۵)