آداب احوال‌پرسی

سؤال

از منظر احادیث، احوال‌پرسی و ملاقات یکدیگر چه آدابی دارد؟

آداب احوال‌پرسی با سلام کردن، احوال‌پرسی‌ها، مُصافَحَه (دست دادن با همدیگر) و مُعانقه (در آغوش گرفتن همدیگر و دست به گردن همدیگر انداختن) توصیه شده است. مراعات آداب احوال‌پرسی را سبب رحمت خدا، رفع کینه‌ها و کدورت‌ها، بخشش گناهان و لطف الهی برشمرده‌اند.

سلام کردن و آثار آن

همچنین ببینید: سلام

سلام به معنای عافیت، درود، سلامتی، تسلیم، بهشت و نامی از نام‌های خداوند است. تعبیر «سلام علیکم» که توسط عموم مردم استفاده می‌شود به این معنا است که از جانب خداوند سلامت بر شما ارزانی باد.

روایاتی بیانگر آثار و اهمیت سلام دادن می‌باشد:

• نشانه تواضع: امام صادق(ع): «مِنَ التَّوَاضُعِ أَنْ تُسَلِّمَ عَلَى مَنْ لَقِيتَ؛ از تواضع است كه به هر كس برخوردى سلام كنى.»
• سلام ندادن نشانه بُخل: امام صادق(ع): «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ إِنَّ الْبَخِيلَ مَنْ يَبْخَلُ بِالسَّلَامِ؛ خدای عزوجل گوید: بخیل کسی است که در سلام کردن بُخل بورزد.»

دست دادن با همدیگر (مصافحه)

مُصافَحَه دست به هم دادن است. دست دادن نشانه رفتار پسندیده بوده و آثار فراوانی برایش ذکر شده است:

• کینه‌زدایی؛ رسول خدا(ص): «مصافحه کنید و دست دهید، چرا که آن، کینه و کدورت را می‌زداید.»
• بخشش گناهان دست دهندگان؛ امام باقر(ع): «چون دو مؤمن بهم برخورند و مصافحه كنند، خداى عز و جل به آنها رو آورد و گناهان‌شان چون برگ درخت بريزد.»
• نگاه خداوند به مصافحه کننده؛ امام صادق(ع): «مؤمن هر گاه برادرش را ملاقات و با او مصافحه كند خداوند به آنان توجّه نمايد و گناهان از چهره‌شان فرو مى‌ريزد، همچنان كه باد شديد برگ را از درخت مى‌ريزد»
• دست خدا میان دست دهندگان: امام باقر(ع): «زمانی که دو مؤمن به یکدیگر برخورند و مصافحه كنند، خدا دستش را ميان دست آن‌ها گذارد و با آن فرد كه دوستش را بیشتر دوست دارد، مصافحه كند»

به آغوش گرفتن (معانقه)

مُعانقه دست در گردن یکدیگر انداختن و همدیگر را در آغوش کشیدن است. فراگیری رحمت خدا و بخشش گناهان از آثار به آغوش گرفتن یکدیگر است:

امام صادق(ع): «إِنَّ الْمُؤْمِنَيْنِ إِذَا اعْتَنَقَا غَمَرَتْهُمَا الرَّحْمَه فَإِذَا الْتَزَمَا لَا يُرِيدَانِ بِذَلِكَ إِلَّا وَجْهَ اللَّهِ وَ لَا يُرِيدَانِ غَرَضاً مِنْ أَغْرَاضِ الدُّنْيَا قِيلَ لَهُمَا مَغْفُوراً لَكُمَا فَاسْتَأْنِفَا…؛ چون دو مؤمن یک ديگر را در آغوش كشند رحمت خدا آنها را فرا گيرد و چون به يكديگر چسبند و از آن جز رضاى خدا نخواهند و غرض دنيوى نداشته باشند، به آنها گفته شود: آمرزيده شديد، عمل را از سر گيريد (كنايه از اينكه نامه گناهان گذشته شما باطل شد).»